Shwe Eaim Si
ကယန္း ဆုိတဲ့ လူမ်ိဳးမွာ
ေခတ္ေဟာင္းျမန္မာရာဇဝင္ (ေဒါက္တာသန္းထြန္း) စာမ်က္ႏွာ ၂၈ လူ မ်ိဳးႏြယ္စု ဆင္းသက္ပံု အရ ကရင္နီမ်ိဳးႏြယ္စု ျဖစ္သည္၊
ကယန္းသည္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံရွိ ေတာင္ေပၚေဒသ တြင္ ေနထုိင္ေသာ လူမ်ဳိး တစ္ခုျဖစ္သည္။ ကရင္နီလူမ်ိဳးစု ႏြယ္ဝင္ ခုမ်ိဳးစုခြဲတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ကယန္းလထာ၊ ကယန္းကငံ၊ ကယန္းလဝီ (ပေဒါင္း)၊ ကာေကာင္း ဟူ၍ ကယန္းတြင္ လူမ်ိဳးစုခြဲ ေလးခုရွိသည္။
ကယန္းသည္ ျမန္မာ ႏုိင္ငံရွိ ေတာင္ေပၚေဒသ တြင္ ေနထုိင္ေသာ လူမ်ဳိး တစ္ခုျဖစ္သည္။ ကရင္နီလူမ်ိဳးစု ႏြယ္ဝင္ ခုမ်ိဳးစုခြဲတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ကယန္းလထာ၊ ကယန္းကငံ၊ ကယန္းလဝီ (ပေဒါင္း)၊ ကာေကာင္း ဟူ၍ ကယန္းတြင္ လူမ်ိဳးစုခြဲ ေလးခုရွိသည္။
သမိုင္းေၾကာင္း
ကယန္းတိုင္းရင္းသားမ်ားက မိမိတို႕ လူမ်ိဳး၏ မူလအမည္မွာ "ကန္လန္" ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ "ကန္"မွာ "ပိုင္နက္၊ နယ္ေျမ" ျဖစ္ျပီး၊ "ယန္"မွာ "စြဲစြဲျမဲျမဲ ရွိျခင္း၊ အတည္တက် ရွိျခင္း"ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ "ကန္ယန္"ဆိုသည္မွာ "နယ္ေျမေဒသတစ္ခုအတြင္း အတည္တက် စြဲစြဲျမဲျမဲေနတတ္သည့္ လူမ်ိဳး"ဟု ဆိုလိုသည္။ ကာလေရြ႕ေလ်ာလာသည့္အခါ "ကန္ယန္"မွ "ကယန္း" ျဖစ္လာသည္ဟု ဆုိပါသည္။ ထို႕ျပင္ ကယန္းမ်ိဳးႏြယ္၌ မ်ိဳးႏြယ္ခြဲေပါင္း (၄)မ်ိဳးရွိသည္ဟု ဆိုသည္။ ယင္းတို႕မွာ-
1. မိမိကိုယ္ကို ေတာင္ေပၚေဒသ၏ အရွင္သခင္ဟု ယူဆထားျပီး အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ လည္ပင္းႏွင့္ ေျခေထာက္တို႕တြင္ ေၾကးေခြမ်ား ရစ္ပတ္၀တ္ဆင္ေလ့ရွိသည့္ "ကယန္း" (ပေဒါင္)
2. ေျမျပန္႕လြင္ျပင္တြင္ အေနမ်ားျပီး လည္ပင္းတြင္ ေငြျပားမ်ား ခ်ိတ္ဆြဲ၀တ္ဆင္ေလ့ရွိသည့္ ယင္းေဘာ္ေခၚ "ကယန္း" (ကငံ)
3. ေတာင္ေပၚေဒသတြင္ အေနမ်ားျပီး ကယန္း(ပေဒါင္)ဘာသာစကားႏွင့္ အလြန္နီးစပ္သည့္ စကားကို ေျပာဆိုၾကေသာ ေကခို၊ ေကဘားေခၚ "ကယန္း" (ေကခို)
4. ေတာင္ေပၚေဒသ ေက်ာက္တံုး၊ ေက်ာက္စိုင္မ်ားၾကားတြင္ အိမ္ကေလးမ်ားေဆာက္ကာ အမ်ိဳးသားမ်ား ကတံုး တံုးေလ့ရွိေသာ ဇယိမ္ေခၚ "ကယန္း" (လထ) တို႕ျဖစ္ၾကသည္။
ကယန္း (ပေဒါင္)တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ရွမ္းတို႕က ပေဒါင္ဟု ေခၚၾကသည္။ ေၾကးပတ္ေသာသူ - "ပတ္ေတာင္း" ဟူေသာ ရွမ္းစကားမွ "ပေဒါင္"ျဖစ္လာသည္ဟု ဆိုသည္။ "ကယန္း" (ပေဒါင္) တုိင္းရင္းသားမ်ား ကိုယ္တိုင္ကမူ ေကာင္း-ေခါင္း-ဒိုးဟု ေခၚၾကသည္။ "ေတာင္မ်ား၏ အရွင္သခင္" ဟု အဓိပၸါယ္ရပါသည္။
ဓါတ္ပုံမူရင္း-Ministry of Hotels and Tourism
ကယန္းတိုင္းရင္းသားမ်ားက မိမိတို႕ လူမ်ိဳး၏ မူလအမည္မွာ "ကန္လန္" ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ "ကန္"မွာ "ပိုင္နက္၊ နယ္ေျမ" ျဖစ္ျပီး၊ "ယန္"မွာ "စြဲစြဲျမဲျမဲ ရွိျခင္း၊ အတည္တက် ရွိျခင္း"ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ "ကန္ယန္"ဆိုသည္မွာ "နယ္ေျမေဒသတစ္ခုအတြင္း အတည္တက် စြဲစြဲျမဲျမဲေနတတ္သည့္ လူမ်ိဳး"ဟု ဆိုလိုသည္။ ကာလေရြ႕ေလ်ာလာသည့္အခါ "ကန္ယန္"မွ "ကယန္း" ျဖစ္လာသည္ဟု ဆုိပါသည္။ ထို႕ျပင္ ကယန္းမ်ိဳးႏြယ္၌ မ်ိဳးႏြယ္ခြဲေပါင္း (၄)မ်ိဳးရွိသည္ဟု ဆိုသည္။ ယင္းတို႕မွာ-
1. မိမိကိုယ္ကို ေတာင္ေပၚေဒသ၏ အရွင္သခင္ဟု ယူဆထားျပီး အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ လည္ပင္းႏွင့္ ေျခေထာက္တို႕တြင္ ေၾကးေခြမ်ား ရစ္ပတ္၀တ္ဆင္ေလ့ရွိသည့္ "ကယန္း" (ပေဒါင္)
2. ေျမျပန္႕လြင္ျပင္တြင္ အေနမ်ားျပီး လည္ပင္းတြင္ ေငြျပားမ်ား ခ်ိတ္ဆြဲ၀တ္ဆင္ေလ့ရွိသည့္ ယင္းေဘာ္ေခၚ "ကယန္း" (ကငံ)
3. ေတာင္ေပၚေဒသတြင္ အေနမ်ားျပီး ကယန္း(ပေဒါင္)ဘာသာစကားႏွင့္ အလြန္နီးစပ္သည့္ စကားကို ေျပာဆိုၾကေသာ ေကခို၊ ေကဘားေခၚ "ကယန္း" (ေကခို)
4. ေတာင္ေပၚေဒသ ေက်ာက္တံုး၊ ေက်ာက္စိုင္မ်ားၾကားတြင္ အိမ္ကေလးမ်ားေဆာက္ကာ အမ်ိဳးသားမ်ား ကတံုး တံုးေလ့ရွိေသာ ဇယိမ္ေခၚ "ကယန္း" (လထ) တို႕ျဖစ္ၾကသည္။
ကယန္း (ပေဒါင္)တိုင္းရင္းသားမ်ားကို ရွမ္းတို႕က ပေဒါင္ဟု ေခၚၾကသည္။ ေၾကးပတ္ေသာသူ - "ပတ္ေတာင္း" ဟူေသာ ရွမ္းစကားမွ "ပေဒါင္"ျဖစ္လာသည္ဟု ဆိုသည္။ "ကယန္း" (ပေဒါင္) တုိင္းရင္းသားမ်ား ကိုယ္တိုင္ကမူ ေကာင္း-ေခါင္း-ဒိုးဟု ေခၚၾကသည္။ "ေတာင္မ်ား၏ အရွင္သခင္" ဟု အဓိပၸါယ္ရပါသည္။
ဓါတ္ပုံမူရင္း-Ministry of Hotels and Tourism
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။