April Maung Maung
"အေမရိကဆိုေသာအမည္ ဘယ္ကရ"
ကမာၻသစ္ကို ပထမဦးဆံုးရွာေဖြေတြ႕ရိွခဲ့ေသာဥေရာပသားမွာ ခရစ္စတိုဖာ ကိုလံဘတ္ (Christopher Columbus) ျဖစ္သည္။
သူဟာ ၁၄၉၂ ခုႏွစ္မွာ မည္သူကမွ အမည္နာမသတ္မွတ္ထားျခင္းမရိွေသာ ကုန္းေျမကို စတင္ေတြ႔ရိွခဲ့သည္။
ခရစ္စတိုဖာ ကိုလံဘတ္ဟာ ထိုကမာၻကုန္းေျမသစ္ဆီ သံုးႀကိမ္တိုင္တိုင္ေရာက္ရိွခဲ့ေသာ္လည္း သူေရာက္ရိွခဲ့ေသာေနရာသည္ အာရွတိုက္မဟုတ္ေၾကာင္း ဘယ္ေတာ့မွမထင္ခဲ့သည္။ သူကိုယ္သူ အိႏိၵယကို ရွာေတြ႕ခဲ့သ...ည္ဟု ယံုၾကည္ကာ ေဒသခံလူမ်ိဳးမ်ားကို အင္ဒီးယန္းမ်ား ဟုေခၚသည္။
သူဟာ ၁၄၉၂ ခုႏွစ္မွာ မည္သူကမွ အမည္နာမသတ္မွတ္ထားျခင္းမရိွေသာ ကုန္းေျမကို စတင္ေတြ႔ရိွခဲ့သည္။
ခရစ္စတိုဖာ ကိုလံဘတ္ဟာ ထိုကမာၻကုန္းေျမသစ္ဆီ သံုးႀကိမ္တိုင္တိုင္ေရာက္ရိွခဲ့ေသာ္လည္း သူေရာက္ရိွခဲ့ေသာေနရာသည္ အာရွတိုက္မဟုတ္ေၾကာင္း ဘယ္ေတာ့မွမထင္ခဲ့သည္။ သူကိုယ္သူ အိႏိၵယကို ရွာေတြ႕ခဲ့သ...ည္ဟု ယံုၾကည္ကာ ေဒသခံလူမ်ိဳးမ်ားကို အင္ဒီးယန္းမ်ား ဟုေခၚသည္။
သူ၏လမ္းသစ္ရွာပံုေတာ္ခရီးမ်ားမွာ အေရးပါခဲ့သည္။ နယ္ေျမသစ္ရွာေဖြသူမ်ား နယ္ေျမသစ္မ်ားကို ရွာေဖြႏိုင္ရန္ လမ္းစဖြင့္ေပးလိုက္ျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ နယ္ေျမသစ္ရွာေဖြသူမ်ားတြင္ အီတလီ နယ္ေျမသစ္ရွာသူ အေမရိဂို ဗတ္ပူစီ (Amerigo Vespucci) လည္းပါ၀င္သည္။
ဗတ္ပူစီ၏ပထမဆံုး ခရီးစဥ္မွာ ယေန႔တြင္ ေတာင္အေမရိကတိုက္ဟုအမည္တြင္ေသာတိုက္ကို ၁၄၉၉ ခုႏွစ္တြင္ ေရာက္ရိွခဲ့ေသာခရီးစဥ္ျဖစ္သည္။ သူသည္ နယ္ေျမသစ္၌ မ်ားစြာေသာနယ္ေျမမ်ားကို နာမည္ေပးခဲ့သည္။ ထိုအျပင္ သူ၏ခရီးစဥ္အတြင္း အေရးပါေသာလမ္းျပမႈဆိုင္ရာမ်ားကို တိုးတက္ေအာင္လုပ္ခဲ့သည္။
ေနာက္ႏွစ္အနည္းငယ္အၾကာမွာ ဗတ္ပူစီသည္ နယ္ေျမသစ္ဆီတြင္ ခရီးတစ္ခုကို ထပ္မံသြားခဲ့သည္။ သူေရာက္ရိွေနေသာနယ္ေျမသစ္မွာ အိႏိၵယမဟုတ္ေၾကာင္း၊ ကြဲျပားျခားနားစြာျဖစ္တည္ေနေသာ ကုန္းေျမတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း သတ္မွတ္ရန္ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်က္ကို သက္ေသျပရန္ သူသည္ ေတာင္အေမရိကကမ္းရိုးတန္းအတိုင္း သူသြားႏိုင္သမွ် ေတာင္ဘက္သို႔သြားခဲ့သည္။
အေမရိဂို ဗတ္ပူစီသည္ သူ၏ရွာေဖြေတြ႕ရိွခ်က္မ်ားကို ျပဳစုမွတ္တမ္းတင္ေလသည္။ ထိုမွတ္တမ္းထဲတြင္ သူေတြ႕ရိွခဲ့ေသာေဒသခံမ်ားအေၾကာင္းႏွင့္ ေဒသခံမ်ား၏ေနထိုင္ပံုမ်ားကို ေရးသားမွတ္တမ္းတင္ထားခဲ့သည္။ ထိုေနာက္ သူ၏ေတြ႕ရိွခ်က္မွတ္တမ္းကို ဘာသာစကားမ်ားစြာျဖင့္ ထုတ္ေ၀၍ ဥေရာပတိုက္တစ္ခုလံုးနီးနီး ဖတ္ရႈျခင္းခံရခဲ့သည္။
၁၅၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ာမနီေျမပံုဆရာ မာတင္ ေ၀ါဒ့္ဆီးမူလာ (Martin Waldseemuller)သည္ အေမရိဂို ဗတ္ပူစီ၏ အမည္ကိုအစြဲျပဳ၍ အေမရိက ဟုေခၚေသာကုန္းေျမတစ္ခုပါရိွေသာ ေျမပံုကို ပံုႏိွပ္ေလသည္။ ေ၀ါဒ့္ဆီးမူလာသည္ မ်ားစြာေသာ ထိုေျမပံုမ်ားကို ဥေရာပတိုက္တစ္ခုလံုးတြင္ ေရာင္းခ်ေလသည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ အေမရိက ဟူေသာအမည္စတင္ျဖစ္ေပၚလာသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆက္လက္ေတြ႔ရိွရေသာ ေျမာက္ဘက္ရိွနယ္ေျမမ်ားကိုလည္း အေမရိကဟုပင္ ေခၚေလသည္။
အခ်ိဳ႕ေသာ သမိုင္းပညာရွင္မ်ား ကမာၻသစ္ကို ခရစ္စတိုဖာ ကိုလံဘတ္စတင္ေတြ႔ရိွေသာေၾကာင့္ သူ၏အမည္ကိုေပးသင့္ခဲ့သည္ ဟုဆိုၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အျခားေသာသူတို႔မွာမူ အေမရိဂို ဗတ္ပူစီသည္ ၄င္းကုန္းေျမသည္ သီးျခားျဖစ္တည္ေနသည္ဟု ပထမဆံုးသက္ေသျပခဲ့ေသာေၾကာင့္ သူအားဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ အေမရိကဟုေခၚျခင္းမွာအမွန္ပင္ျဖစ္ေလေတာ့သည္။
Ref: American Mosaic
By Lawan Davis & Nancy Steinbach
ဗတ္ပူစီ၏ပထမဆံုး ခရီးစဥ္မွာ ယေန႔တြင္ ေတာင္အေမရိကတိုက္ဟုအမည္တြင္ေသာတိုက္ကို ၁၄၉၉ ခုႏွစ္တြင္ ေရာက္ရိွခဲ့ေသာခရီးစဥ္ျဖစ္သည္။ သူသည္ နယ္ေျမသစ္၌ မ်ားစြာေသာနယ္ေျမမ်ားကို နာမည္ေပးခဲ့သည္။ ထိုအျပင္ သူ၏ခရီးစဥ္အတြင္း အေရးပါေသာလမ္းျပမႈဆိုင္ရာမ်ားကို တိုးတက္ေအာင္လုပ္ခဲ့သည္။
ေနာက္ႏွစ္အနည္းငယ္အၾကာမွာ ဗတ္ပူစီသည္ နယ္ေျမသစ္ဆီတြင္ ခရီးတစ္ခုကို ထပ္မံသြားခဲ့သည္။ သူေရာက္ရိွေနေသာနယ္ေျမသစ္မွာ အိႏိၵယမဟုတ္ေၾကာင္း၊ ကြဲျပားျခားနားစြာျဖစ္တည္ေနေသာ ကုန္းေျမတစ္ခုျဖစ္ေၾကာင္း သတ္မွတ္ရန္ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်က္ကို သက္ေသျပရန္ သူသည္ ေတာင္အေမရိကကမ္းရိုးတန္းအတိုင္း သူသြားႏိုင္သမွ် ေတာင္ဘက္သို႔သြားခဲ့သည္။
အေမရိဂို ဗတ္ပူစီသည္ သူ၏ရွာေဖြေတြ႕ရိွခ်က္မ်ားကို ျပဳစုမွတ္တမ္းတင္ေလသည္။ ထိုမွတ္တမ္းထဲတြင္ သူေတြ႕ရိွခဲ့ေသာေဒသခံမ်ားအေၾကာင္းႏွင့္ ေဒသခံမ်ား၏ေနထိုင္ပံုမ်ားကို ေရးသားမွတ္တမ္းတင္ထားခဲ့သည္။ ထိုေနာက္ သူ၏ေတြ႕ရိွခ်က္မွတ္တမ္းကို ဘာသာစကားမ်ားစြာျဖင့္ ထုတ္ေ၀၍ ဥေရာပတိုက္တစ္ခုလံုးနီးနီး ဖတ္ရႈျခင္းခံရခဲ့သည္။
၁၅၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ာမနီေျမပံုဆရာ မာတင္ ေ၀ါဒ့္ဆီးမူလာ (Martin Waldseemuller)သည္ အေမရိဂို ဗတ္ပူစီ၏ အမည္ကိုအစြဲျပဳ၍ အေမရိက ဟုေခၚေသာကုန္းေျမတစ္ခုပါရိွေသာ ေျမပံုကို ပံုႏိွပ္ေလသည္။ ေ၀ါဒ့္ဆီးမူလာသည္ မ်ားစြာေသာ ထိုေျမပံုမ်ားကို ဥေရာပတိုက္တစ္ခုလံုးတြင္ ေရာင္းခ်ေလသည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ အေမရိက ဟူေသာအမည္စတင္ျဖစ္ေပၚလာသည္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆက္လက္ေတြ႔ရိွရေသာ ေျမာက္ဘက္ရိွနယ္ေျမမ်ားကိုလည္း အေမရိကဟုပင္ ေခၚေလသည္။
အခ်ိဳ႕ေသာ သမိုင္းပညာရွင္မ်ား ကမာၻသစ္ကို ခရစ္စတိုဖာ ကိုလံဘတ္စတင္ေတြ႔ရိွေသာေၾကာင့္ သူ၏အမည္ကိုေပးသင့္ခဲ့သည္ ဟုဆိုၾကသည္။ သို႔ေသာ္ အျခားေသာသူတို႔မွာမူ အေမရိဂို ဗတ္ပူစီသည္ ၄င္းကုန္းေျမသည္ သီးျခားျဖစ္တည္ေနသည္ဟု ပထမဆံုးသက္ေသျပခဲ့ေသာေၾကာင့္ သူအားဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင့္ အေမရိကဟုေခၚျခင္းမွာအမွန္ပင္ျဖစ္ေလေတာ့သည္။
Ref: American Mosaic
By Lawan Davis & Nancy Steinbach
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။