ေ၀ဟင္ခ်စ္သူ
ပထမကမာၻစစ္ၾကီး ျဖစ္ပြား၍ တစ္ႏွစ္မွ် မရိွေသးမီ ၁၉၁၅ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ညတစ္ည၌ အဂၤလန္ျပည္ရိွ ၿမိဳ႕ရြာ ေပါင္းမ်ားစြာတို႔သည္ ရုတ္တရက္ ရန္သူ၏ ဗံုးၾကဲျခင္းကို ခံရ ေလသည္။ ထိုအခိ်န္က ေကာင္းကင္မွလာ၍ ဗံုးၾကဲျခင္းကိုမၾကံဳ ဘူးေသးသျဖင့္ အဂၤလန္ျပည္သူျပည္သားတို႔သည္ အလြန္အံ့ဩ ထိတ္လန္႔ၾကသည္။ ထိုသို႔ အဂၤလိပ္လူမိ်ဳးတို႔အား စိတ္ဓာတ္ ေခ်ာက္ခ်ားသြားေအာင္ ဖန္တီးႏိုင္ခဲ့သူမွာ ဇက္ပလင္ဆိုသူျဖစ္ ၏။ အဂၤလန္ျပည္ရိွ ၿမိဳ႕ရြာမ်ားပ်က္စီးရျခင္းမွာ ဇက္ပလင္ တီထြင္ေသာ ေလသေဘၤာလာေရာက္ဗံုးၾကဲျခင္းေၾကာ င့္ ျဖစ္ သည္။ ဇက္ပလင္ကို အစဲြျပဳ၍၊ ထိုေလသေဘၤာကို 'ဇက္ပလင္' ဟူ၍ အမည္ေပးထားေလသည္။
...
ေကာင့္ ဇက္ပလင္သည္ ၁၈၃၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၈ ရက္ ေန႔၌ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ ဗါးဒင္နယ္၊ ကြန္စတန္ၿမိဳ႕တြင္ ဖြားျမင္၏။ ငယ္စဥ္ကပင္ စစ္ပညာကို သင္ၾကားခဲ့၍၊ အသက္ ၂ဝ အရြယ္ ၌ ဂ်ာမန္စစ္တပ္တြင္ စစ္ဗိုလ္အျဖစ္အမႈထမ္းခဲ့၏။ အေမရိကန္ ျပည္တြင္းစစ္ၾကီး ျဖစ္ပြားေသာအခါ၊ သူသည္ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စုသို႔ သြားေရာက္၍ ျပည္ေထာင္စုသားမ်ားဖက္မွ အေပ်ာ္ တမ္းတပ္တြင္ ပါဝင္ တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ သူသည္ ေလေၾကာင္း ပညာတြင္ လြန္စြာဝါသနာပါေသာေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စု၌ရိွေနစဥ္ မီးပံုးပံ်တြင္ ပထမဆံုးအၾကိမ္ စီးနင္းလိုက္ ပါခဲ့ဘူးေလသည္။ ဂ်ာမနီသို႔ ျပန္ေရာက္ေသာအခါ၊ ၁၈၆၆ ခုႏွစ္တြင္ ဩစႀတီးယန္း စစ္ပဲြ၌၎၊ ၁၈၇ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ျပင္သစ္ဂ်ာမန္စစ္ပဲြ၌၎ ဝင္ေရာက္ဆင္နဲြခဲ့၍၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉး အဆင့္အတန္းထိ ရာထူးတိုးျမွင့္ျခင္းကို ခံခဲ့ရေလသည္။ ၁၈၉၁ ခုႏွစ္တြင္ စစ္တပ္မွ အျငိမ္းစားယူခဲ့ျပီးေနာက္၊ ေလေၾကာင္းခရီးလႊင့္ပညာတြင္ စိတ္အားထက္သန္စြာ စူးစိုက္ေလ့လာခဲ့သည္။ ၁၉ဝဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ သူပထမဦးဆံုး ေဆာက္လုပ္ေသာ ေလသေဘၤာမွာ ေလထဲ၌မိနစ္ ၂ဝ ၾကာမွ် ပံ်ဝဲေနႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း၊ ေျမျပင္ေပၚသို႔ သက္ဆင္းေသာအခါတြင္ ပ်က္စီးသြား ၏။ သို႔ေသာ္ သူသည္ အားမေလ်ာ့ဘဲ ဆက္လက္ၾကိဳးစား လာခဲ့ရာ ၁၉ဝ၆ ခုႏွစ္တြင္ သူ၏ေလသေဘၤာမ်ားသည္ တစ္နာရီလွ်င္ မိုင္ ၃ဝ ႏႈန္းႏွင့္ပံ်သန္းႏိုင္၍၊ ေနာက္တစ္ႏွစ္ တြင္ ၃၅ မိုင္ႏႈန္းထိတိုးတက္၍ ပံ်သန္းလာႏိုင္၏။
ထို႔ေနာက္ ဇက္ပလင္တို႔သည္ တျဖည္းျဖည္းတိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာ၍၊ ပထမကမာၻ စစ္အတြင္းက အဂၤလန္ျပည္ေပၚသို႔ အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပံ်သန္းဝင္ေရာက္ကာ ဗံုးၾကဲႏိုင္ခဲ့ၾကေလသည္။
ေကာင့္ ဖါဒီနန္ ဖြန္ဇက္ပလင္သည္ ၁၉၁၇ ခုႏွစ္ မတ္ လ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ရွားေလာ့တင္ဗတ္ၿမိဳ႕၌ ကြယ္လြန္သည္။ သူကြယ္လြန္သည့္ အခိ်န္ခန္႔တြင္ အသစ္ေပၚလာေသာေလယာဥ္ပံ်မ်ားေၾကာင ့္ ေလသေဘၤာတို႔သည္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားၾကေလသည္။ သို႔ရာတြင္ ဇက္ပလင္သည္ ေလေၾကာင္းပညာကို စတင္လမ္းထြင္ေပးခဲ့သည့္ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးျဖစ္သျဖင့္ ဂ်ာမန္တို႔၏ ေလးစားျခင္းကိုသာမက ကမာၻတစ္ဝွန္းလံုး၏ ေလးစားျခင္းကိုလည္း ခံရေပသည္။
ေ၀ဟင္ခ်စ္သူ
www.facebook.com/theuseofforce
ပထမကမာၻစစ္ၾကီး ျဖစ္ပြား၍ တစ္ႏွစ္မွ် မရိွေသးမီ ၁၉၁၅ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ညတစ္ည၌ အဂၤလန္ျပည္ရိွ ၿမိဳ႕ရြာ ေပါင္းမ်ားစြာတို႔သည္ ရုတ္တရက္ ရန္သူ၏ ဗံုးၾကဲျခင္းကို ခံရ ေလသည္။ ထိုအခိ်န္က ေကာင္းကင္မွလာ၍ ဗံုးၾကဲျခင္းကိုမၾကံဳ ဘူးေသးသျဖင့္ အဂၤလန္ျပည္သူျပည္သားတို႔သည္ အလြန္အံ့ဩ ထိတ္လန္႔ၾကသည္။ ထိုသို႔ အဂၤလိပ္လူမိ်ဳးတို႔အား စိတ္ဓာတ္ ေခ်ာက္ခ်ားသြားေအာင္ ဖန္တီးႏိုင္ခဲ့သူမွာ ဇက္ပလင္ဆိုသူျဖစ္ ၏။ အဂၤလန္ျပည္ရိွ ၿမိဳ႕ရြာမ်ားပ်က္စီးရျခင္းမွာ ဇက္ပလင္ တီထြင္ေသာ ေလသေဘၤာလာေရာက္ဗံုးၾကဲျခင္းေၾကာ
...
ေကာင့္ ဇက္ပလင္သည္ ၁၈၃၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၈ ရက္ ေန႔၌ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံ ဗါးဒင္နယ္၊ ကြန္စတန္ၿမိဳ႕တြင္ ဖြားျမင္၏။ ငယ္စဥ္ကပင္ စစ္ပညာကို သင္ၾကားခဲ့၍၊ အသက္ ၂ဝ အရြယ္ ၌ ဂ်ာမန္စစ္တပ္တြင္ စစ္ဗိုလ္အျဖစ္အမႈထမ္းခဲ့၏။ အေမရိကန္ ျပည္တြင္းစစ္ၾကီး ျဖစ္ပြားေသာအခါ၊ သူသည္ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စုသို႔ သြားေရာက္၍ ျပည္ေထာင္စုသားမ်ားဖက္မွ အေပ်ာ္ တမ္းတပ္တြင္ ပါဝင္ တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ သူသည္ ေလေၾကာင္း ပညာတြင္ လြန္စြာဝါသနာပါေသာေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စု၌ရိွေနစဥ္ မီးပံုးပံ်တြင္ ပထမဆံုးအၾကိမ္ စီးနင္းလိုက္ ပါခဲ့ဘူးေလသည္။ ဂ်ာမနီသို႔ ျပန္ေရာက္ေသာအခါ၊ ၁၈၆၆ ခုႏွစ္တြင္ ဩစႀတီးယန္း စစ္ပဲြ၌၎၊ ၁၈၇ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ျပင္သစ္ဂ်ာမန္စစ္ပဲြ၌၎ ဝင္ေရာက္ဆင္နဲြခဲ့၍၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉး အဆင့္အတန္းထိ ရာထူးတိုးျမွင့္ျခင္းကို ခံခဲ့ရေလသည္။ ၁၈၉၁ ခုႏွစ္တြင္ စစ္တပ္မွ အျငိမ္းစားယူခဲ့ျပီးေနာက္၊ ေလေၾကာင္းခရီးလႊင့္ပညာတြင္ စိတ္အားထက္သန္စြာ စူးစိုက္ေလ့လာခဲ့သည္။ ၁၉ဝဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ သူပထမဦးဆံုး ေဆာက္လုပ္ေသာ ေလသေဘၤာမွာ ေလထဲ၌မိနစ္ ၂ဝ ၾကာမွ် ပံ်ဝဲေနႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း၊ ေျမျပင္ေပၚသို႔ သက္ဆင္းေသာအခါတြင္ ပ်က္စီးသြား ၏။ သို႔ေသာ္ သူသည္ အားမေလ်ာ့ဘဲ ဆက္လက္ၾကိဳးစား လာခဲ့ရာ ၁၉ဝ၆ ခုႏွစ္တြင္ သူ၏ေလသေဘၤာမ်ားသည္ တစ္နာရီလွ်င္ မိုင္ ၃ဝ ႏႈန္းႏွင့္ပံ်သန္းႏိုင္၍၊ ေနာက္တစ္ႏွစ္ တြင္ ၃၅ မိုင္ႏႈန္းထိတိုးတက္၍ ပံ်သန္းလာႏိုင္၏။
ထို႔ေနာက္ ဇက္ပလင္တို႔သည္ တျဖည္းျဖည္းတိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာ၍၊ ပထမကမာၻ စစ္အတြင္းက အဂၤလန္ျပည္ေပၚသို႔ အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ပံ်သန္းဝင္ေရာက္ကာ ဗံုးၾကဲႏိုင္ခဲ့ၾကေလသည္။
ေကာင့္ ဖါဒီနန္ ဖြန္ဇက္ပလင္သည္ ၁၉၁၇ ခုႏွစ္ မတ္ လ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ရွားေလာ့တင္ဗတ္ၿမိဳ႕၌ ကြယ္လြန္သည္။ သူကြယ္လြန္သည့္ အခိ်န္ခန္႔တြင္ အသစ္ေပၚလာေသာေလယာဥ္ပံ်မ်ားေၾကာင
ေ၀ဟင္ခ်စ္သူ
www.facebook.com/theuseofforce
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။