ေဆးထိုးမွားတဲ့ ျမစ္

7Day News Journal   ေရးသားသူ- အိျဖဴမြန္၊ ခိုင္ခိုင္စိုး တစ္ခ်ိန္က ဧရာ၀တီျမစ္မွ ျဖာထြက္စီးဆင္းခဲ့သည့္ ေပ ၁၅၀၀ ခန္႔ရွည္ေသာ ပန္းလႈိင္ျမစ္လက္တက္တစ္ခုသည္ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ ၾကာျမင့္ၿပီးေနာက္ ေပ်ာက္သြားကာလူေနအိမ္ေျခမ်ား၊ ေစ်းဆိုင္မ်ားျဖင့္ စည္ကားလ်က္ရွိေလသည္။ တသြင္သြင္စီးဆင္းခဲ့ေသာျမစ္ဟု ထင္မွတ္စရာ အမွတ္အသား အရိပ္အေယာင္ဆို၍ ဘာမွ်ပင္ မက်န္ခဲ့ေလၿပီ။ ေရွ႕မီ၊ ေနာက္မီ အသက္ ၇၀ ေက်ာ္ ဦးဖိုးစိန္၏ ႏွလံုးသားထဲတ...ြင္ တစ္ခ်ိန္က ျမစ္၏ပံုရိပ္မ်ားက ယေန႔တုိင္ စဲြထင္ေနဆဲျဖစ္ၿပီး ျမစ္မရွိေတာ့သည့္ အက်ဳိးဆက္ကို ႀကံဳေနရေလၿပီ။ တစ္ခ်ိန္က ေညာင္တုန္းနယ္ တစ္၀ိုက္ထြက္ေသာ ေဆးရြက္ႀကီး၊ ေျပာင္းစိုက္ပ်ဳိးသူမ်ားအျဖစ္ နာမည္ေက်ာ္ၾကားခဲ့ေသာ ရန္ကင္းစံသာေက်းရြာႀကီးကုိ ယေန႔အခါ ေတာင္၊ ေျမာက္ ေပါင္းစည္း၍မရေအာင္ လူမ်ား ေရလမ္းေၾကာင္း ေျပာင္းေဖာက္လုပ္ခဲ့ေသာ လူလုပ္ပန္းလႈိင္ျမစ္တစ္စင္းက စည္းျခားထားသည္။ ဦးစိန္ဖုိးတို႔၏ မိသားစုဘ၀သည္လည္း လူမ်ားဖန္တီးခဲ့သည့္ ျမစ္တစ္စင္း၏ ေရေအာက္တြင္ တျဖည္းျဖည္း လူမႈစီးပြားမ်ား နစ္ျမဳပ္ခဲ့ရသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ အႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္က အာဏာရပုဂၢိဳလ္အခ်ဳိ႕က ကုန္သေဘၤာႀကီးမ်ား ကူးလူးဆက္သြယ္ရန္အတြက္ ေညာင္တုန္းၿမဳိ႕အေနာက္ဘက္တြင္ ရစ္ေခြစီးဆင္းေနေသာ ပန္းလႈိင္ျမစ္တစ္စင္းကို အေနာက္ေျမာက္ဘက္မွ စီးဆင္းရန္ တူးေျမာင္းတစ္ခု တူးေဖာ္လိုက္သည္။ တူးေဖာ္စတြင္ ေပ ၆၀ က်ယ္ေသာ တူးေျမာင္းသည္ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ ၾကာလာသည့္အခါ ေပ ၁၀၀၀ ေက်ာ္ က်ယ္လာၿပီး အထက္ဘက္ ပန္းလႈိင္ျမစ္ႏွင့္ ဆက္စပ္သြားကာ မူလျမစ္လက္တက္အိုတစ္စင္းမွာ ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့ေလၿပီ။ ပန္းလႈိင္ျမစ္သည္ ဧရာ၀တီျမစ္မွ ေရေခၚတူးေျမာင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေပးထားေသာ ျမစ္တစ္စင္းျဖစ္ၿပီး ယခင္စီး၀င္ခဲ့ေသာ ျမစ္လက္တက္တစ္စင္းကို လူအမ်ား မသိရွိေတာ့ေၾကာင္း အသက္(၇၀)ေက်ာ္ စည္ပင္သာယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေဟာင္း ဦးေအာင္သန္းက ေျပာသည္။ ရန္ကင္းစံရာ ကၽြန္္းအလယ္တည့္တည့္တြင္ ျဖတ္ေဖာက္ခဲ့ေသာ ေရေခၚတူးေျမာင္းတစ္စင္းသည္ က်ယ္ျပန္႔လာၿပီး အေနာက္ကၽြန္းရြာသည္ ေရေအာက္သုိ႔ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ ၾကာလာသည့္အခါ ယင္းရြာေနရာတြင္ သဲေသာင္တစ္ခုေပၚလာသည္။ ယေန႔လူသိမ်ားေသာေညာင္ ေခ်ာင္းသာအပန္းေျဖေနရာသည္ ယခင္ရန္ကင္းစံရာအေနာက္ ေက်းရြာတည္ေနရာျဖစ္ၿပီး ေဒသခံမ်ား ေႏြရာသီတြင္ ၀င္ေငြရွာေပးေနသည့္ သဲေသာင္ျပင္ျဖစ္သည္။ ယခင္ကၽြန္းေနရာသည္ ကြယ္ေပ်ာက္သြားၿပီး ႏွစ္စဥ္တန္ေဆာင္မုန္းကာလတြင္ ပန္းလႈိင္ျမစ္ႏွင့္ ဧရာ၀တီျမစ္ဆက္စပ္ထားေသာ ျမစ္ဆုံေနရာတြင္ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ သဲေသာင္ျပင္ႀကီးျဖစ္ေပၚလာသည္မွာ ရွစ္ႏွစ္ခန္႔ရွိၿပီဟု ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ရသည့္ ေက်းရြာေဒသခံမ်ားကေျပာသည္။ ယေန႔ လူသိမ်ားေနေသာ ေညာင္ေခ်ာင္းသာ အပန္းေျဖေနရာသည္ ယခင္ရန္ကင္းစံရာ အေနာက္ေက်းရြာ တည္ေနရာျဖစ္ၿပီး ေဒသခံမ်ားအား ၀င္ေငြရွာေပးေနေသာ အသစ္ျဖစ္ထြန္းလာသည့္ ေႏြရာသီသဲေသာင္္ျပင္ႀကီးတစ္ခုျဖစ္သည္။ “ေျပာင္းေဖာက္လုိက္တဲ့ ဒီျမစ္ေၾကာင္းေၾကာင့္ ဘ၀ေတြ ပ်က္ခဲ့ၾကတာ နည္းမွမနည္းတာ။ သားသမီးေတြကိုေပးတဲ့ ေက်ာင္းအေမြဆိုတာေတာင္ ျပဳတ္ေရာ၊ အိမ္တိုင္ေတာင္ ကၽြန္းျဖစ္ရာကေန၊ သစ္ျဖစ္လိုက္၊ ၀ါးျဖစ္လိုက္နဲ႔ ျဖစ္လာေတာ့ ကေလးေတြ ေက်ာင္းအေမြေတာင္ မေပးႏိုင္ခဲ့ဘူး” ဟု ေမာဟိုက္ခဲ့ေသာ ဘ၀တစ္ခုကို သတိတရရွိေနသည့္ မ်က္၀န္းမ်ားျဖင့္ ရန္ကင္းစံရာ ေက်းရြာ (အေနာက္) သား ဦးစိန္ဖိုးက ေျပာသည္။ လူလုပ္ပန္းလႈိင္ျမစ္လက္တက္ေၾကာင့္ ေညာင္တုန္းၿမဳိ႕ေျမပံု တည္ေနရာ ေျပာင္းလဲျခင္းႏွင့္အတူ ဘ၀ေပါင္းမ်ားစြာလည္း ေျပာင္းလဲခဲ့သည္။ ဦးစိန္ဖိုးသည္ ျမစ္ေၾကာင့္ ေျပာင္းလဲေသာ ဘ၀ေပါင္းမ်ားစြာထဲက တစ္ဦးျဖစ္သည္။ ဧရာ၀တီျမစ္မွ တိုးလာမည့္ ျမစ္ေရေၾကာင့္ ေညာင္တုန္းၿမဳိ႕ ေရလႊမ္းမိုးျခင္း၊ ကမ္းၿပဳိျခင္းကို သဘာ၀အရ တားဆီးထားသည့္ ရန္ကင္းစံရာ ကၽြန္းရြာႀကီး၏ အလယ္တြင္ ေဖာက္လုပ္ခဲ့ေသာ လူလုပ္ေရေခၚ တူးေျမာင္းတစ္စင္းေၾကာင့္ ေညာင္တုန္းၿမဳိ႕သည္ ကမ္းၿပဳိျခင္း၊ ေျမစားျခင္းကို ခံစားလာရေၾကာင္း ယခင္စည္ပင္သာယာအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေဟာင္း ဦးေအာင္သန္းက ေျပာသည္။ “အဲဒီ ေရေခၚတူးေျမာင္းကို ပန္းလႈိင္ျမစ္နဲ႔ ဧရာ၀တီျမစ္ကို ျခားထားတဲ့ ရန္ကင္းစံရာ ကၽြန္းရြာႀကီးကေနေဖာက္ၿပီး ပန္းလႈိင္ျမစ္နဲ႔ ဆက္လိုက္တယ္။ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ တူးတယ္။ ဒါေပမဲ့ မေပါက္ဘူး။ ၈၆ ေလာက္မွ ေပါက္သြားတာ။ အဲဒီကေန ေတာက္ေလွ်ာက္ေညာင္တုန္းၿမဳိ႕ ခါးလယ္ေလာက္ကို လာလာတိုးေတာ့ ေညာင္တုန္းေသာင္လည္း ကုန္ေရာ၊ အိမ္ေတြပါ ျမစ္ထဲေရာက္ကုန္တာ မနည္းဘူး။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေညာင္တုန္း အလူးလဲခံရတယ္” ဟု ဦးေအာင္သန္းက ထပ္မံေျပာသည္။ ျမစ္ကမ္းနားေဘးတြင္ ယခင္က ေညာင္တုန္းၿမဳိ႕သည္ အားကစားကြင္း၊ ယာယီဆားဂိုေဒါင္႐ံု၊ လြတ္လပ္ေရးေက်ာက္တိုင္ႏွင့္ လူေနအိမ္ေျခမ်ားျဖင့္ စည္ကားခဲ့သည္။ ယခုအခါေတာ့ ထိုေျမသားမ်ားသည္ ေညာင္တုန္းၿမဳိ႕ အေနာက္ေျမာက္တြင္ ေဖာက္လုပ္လိုက္ေသာ တူးေျမာင္းတစ္ခုေၾကာင့္ ေရေအာက္သို႔ တျဖည္းျဖည္း ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ ေညာင္တုန္းၿမဳိ႕နည္းတူ ရန္ကင္းစံရာ အေနာက္ေက်းရြာသည္ ဧရာ၀တီျမစ္တိုးလာျခင္းေၾကာင့္ ေက်းရြာေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ၿပီး ေညာင္တုန္းၿမဳိ႕ ကမ္းနားရပ္ကြက္မ်ားသည္လည္း ၿမဳိ႕အေရွ႕ဘက္ လယ္ကြက္မ်ားတြင္ ေျပာင္းေရႊ႕ေနရာခ်ထားေပးခဲ့ေၾကာင္း ရပ္ကြက္တည္ေနရာေျမေနရာအသစ္ကို စည္ပင္က ခ်ထားေပးရာတြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးအျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့သူ ဦးေအာင္သန္းက ေျပာသည္။ “ဆရာ၀န္ ေဆးထိုးမွားရင္ တစ္ေယာက္ပဲေသတယ္။ ျမစ္ကို ေဆးထိုးမွားေတာ့ လူေတြရဲ႕ ဘ၀ေတြ ေက်ပ်က္ခဲ့တာမ်ား မနည္းဘူး” ဟု ဦးေအာင္သန္းက ေျပာသည္။ ေရေခၚတူးေျမာင္းေဖာက္လုပ္ၿပီး ၂ ႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာျမင့္ၿပီးေနာက္ ျမစ္ေရတုိက္စားမႈေၾကာင့္ ကမ္းပါးၿပဳိျခင္းမ်ားကို ခံစားခဲ့ရသည့္ ျမစ္ေၾကာင္းကုိ ျပဳျပင္လုိက္ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္ဟု ရန္ကင္းစံရာ ေက်းရြာႏွင့္ ေညာင္တုန္းၿမဳိ႕မွ ေဒသခံမ်ား၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာဆုိေနၾကသည္။ “ဒီျမစ္ေၾကာင္းမွ မဟုတ္ဘူး တျခားျပဳျပင္ၿပီး ျမစ္ေၾကာင္းေတြဟာ ကမၻာအႏွံ႔အျပားမွာ ပုံစံမ်ဳိးစုံနဲ႔ ေျပာင္းလဲလာတာေၾကာင့္ ၂၁ ရာစု ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အင္ဂ်င္နီယာပညာရွင္ေတြက သဘာ၀အတုိင္းျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတာက အေကာင္းဆုံးနည္းလမ္းျဖစ္တယ္ဆုိတာ လက္ခံလာၾကတယ္” ဟု ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံတြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပါရဂူတန္းတက္ေရာက္ေနသူ ဦးျမင့္ေဇာ္ကေျပာသည္။ ဧရာ၀တီျမစ္မွ သဘာ၀အတုိင္းစီး၀င္ေနေသာ ပန္းလႈိင္ျမစ္ေၾကာင္း ေျပာင္းလဲျခင္းေၾကာင့္ ကမ္းပါးတုိက္စားမႈမ်ား ႀကဳံလာရသည့္အျပင္ ယခုအခါ ပန္းလႈိင္ျမစ္ႏွင့္ ဧရာ၀တီျမစ္ ဆုံစည္းရာေနရာတြင္ မုိင္၀က္ရွည္လ်ားၿပီး ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔ေသာ သဲေသာင္ျပင္ႀကီးမ်ား ေႏြရာသီ၌ ေပၚလာၿပီျဖစ္သည္။ “ျမစ္ရဲ႕သေဘာက သဲေသာင္ျပင္ ေပၚလာတာမ်ားရင္ေကာတာပဲ။ ေသာင္ျပင္ေပၚတာ ဘယ္ေလာက္မွ မရွိဘူး။ ပုိဆုိးတာက ေညာင္တုန္းနားက ဧရာ၀တီျမစ္ေပၚမွာ တံတားႀကီးႏွစ္စင္းေပၚလာေတာ့ ပင္လယ္ထဲကုိ စီး၀င္မယ့္ ဧရာ၀တီျမစ္ေရဟာ ပန္းလႈိင္ျမစ္ထဲကုိတုိးမွာပဲ။ ေညာင္တုန္းကေတာ့ ေရတုိက္စားခံရဦးမယ္။ ေရတုိက္စားခံရတာ ကုန္လာရင္ ပန္းလႈိင္ျမစ္လည္း ေကာႏုိင္သလုိ ဧရာ၀တီျမစ္လည္း ဒုကၡေရာက္ေတာ့မယ္” ဟု ဧရာ၀တီျမစ္တစ္စင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ပတ္၀န္းက်င္ေရးရာ ႐ႈေထာင့္မွ ေမးခြန္းႏွစ္ဆယ္ထုတ္ခဲ့သူ ဦး၀င္းမ်ဳိးသူက ေျပာသည္။ ယင္းသဲေသာင္ျပင္ႀကီး ေပၚထြန္းလာမႈသည္ ျမစ္ကို ျပဳျပင္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုအေက်ာ္ ဒဏ္ခတ္ၿပီးေနာက္ ဆုေငြအျဖစ္ အနည္းအက်ဥ္းေပးေသာ ဆုလာဘ္တစ္ခုဟု ေဒသခံမ်ားက ယံုၾကည္ေနၾကသည္။ “တစ္ေန႔ကို ႏွစ္ေထာင္၊ သံုးေထာင္ျမတ္တယ္။ တစ္ခါတေလ ကိုယ္ဆိုတဲ့ ေစ်းနဲ႔ ေရာင္းရင္ ငါးေထာင္၊ ေျခာက္ေထာင္ေလာက္ ျမတ္တယ္။ ရြာကလူေတြ တစ္ရြာလံုးနီးပါး ေရာင္းၾကတယ္။ ေသာင္မေပၚခင္က အလုပ္ၾကမ္းလုပ္ၾက၊ ေက်ာက္သယ္ၾကနဲ႔ လုပ္ၾကတယ္။ အရမ္းပင္ပန္းတယ္။ အခုေတာ့ အဆင္ေျပတယ္” ဟု ေျပာင္းေရႊ႕ေသာ ရန္ကင္းစံရာ အေနာက္ေက်းရြာအသစ္တြင္ ေနထိုင္သူ ကေလးတစ္ေယာက္အေမ မမူမူက ေျပာသည္။ အိမ္ေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္ ေျမေနရာေပါင္းမ်ားစြာ ဆံုး႐ႈံးခဲ့ေသာ ေညာင္တုန္းၿမဳိ႕သည္လည္း ယခုႏွစ္တြင္ ေညာင္ေခ်ာင္းသာ အပန္းေျဖျမစ္ကမ္းေျခမွ ေငြက်ပ္သိန္း သံုးဆယ္ေက်ာ္ကို ၿမဳိ႕ရန္ပံုေငြအျဖစ္ ရရွိခဲ့သည္။ “ၿမဳိ႕ရန္ပံုေငြအျဖစ္ ေညာင္ေခ်ာင္းသာျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီက စီမံခန္႔ခဲြတယ္။ တံတားေလလံကို တစ္ရာသီ ၁၀ သိန္း ေလလံပစ္တယ္။ ဆိုင္ခန္းကေတာ့ တစ္ခန္းကို ေက်းရြာသား ငါးေသာင္း၊ ေညာင္တုန္းၿမဳိ႕ခံက ခုနစ္ေသာင္းေကာက္တယ္။ အားကစားကြင္းက ရွစ္သိန္းေကာက္တယ္။ ရတဲ့ေငြေၾကးကို ၿမဳိ႕ေတာ္ခန္းမတည္ေဆာက္ေရးနဲ႔ တျခားေနရာေတြမွာ သံုးဖို႔ ရည္ရြယ္ထားပါတယ္။ ေငြစာရင္းကိုလည္း ေၾကညာမွာပါ” ဟု ေညာင္ေခ်ာင္းသာ ျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးခင္မင္းက ေျပာသည္။ သဘာ၀အတိုင္း စီးဆင္းေနေသာ ပန္းလႈိင္ျမစ္ေၾကာင္း ေပ်ာက္ဆံုးၿပီး လူလုပ္ေရေခၚတူးေျမာင္း တစ္စင္းျဖင့္ ေရေၾကာင္းေျပာင္းလဲစဥ္က ျပည္သူဘ႑ာမ်ား ဆံုး႐ႈံးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ႏွစ္စဥ္ ဧရာ၀တီျမစ္ေရ တိုက္႐ိုက္တုိးမႈကို ခံစားရေသာ ေညာင္တုန္းၿမဳိ႕ ေရရွည္ကာကြယ္ႏိုင္ေရးအတြက္ ယခုရရွိလာေသာ ဘ႑ာေငြမ်ားကို ထိေရာက္ေသာ ေနရာမ်ားတြင္သာ သံုးစဲြရန္ တိုက္တြန္းေၾကာင္း ၿမဳိ႕ခံအခ်ဳိ႕က ေျပာသည္။ ေညာင္ေခ်ာင္းသာတြင္ ေျမခေပးဆိုင္ခန္းဖြင့္လွစ္ထားၿပီး ၀မ္းေရးရွာေဖြေနေသာ ဦးစိန္ဖိုးက ဆိုင္ခန္းမွ ရေသာ ေငြသည္ သူဆံုး႐ံႈးခဲ့ေသာ အရာမ်ားႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ပါက အရင္းမေက်ေသးဟု ဆိုသည္။ ဓာတ္ပုံ- အိျဖဴမြန္