လိမၼာပါးနပ္ေသာ အင္တာနက္(ေဖ့စ္ဘုတ္)သံုးသူ

 သုတဇုန္

 

လိမၼာပါးနပ္ေသာ အင္တာနက္(ေဖ့စ္ဘုတ္)သံုးသူ
==================================
ယေန႔ အားလံုးရဲ့လက္ထဲမွာ စမတ္ဖုန္းေတြ ရွိလာၾကတာေၾကာင့္ မ်က္စိေရွ႔လက္တကမ္းမွာ သတင္းဦး သတင္းထူးေတြဟာလည္း ေန႔စဥ္ျမင္ေတြ႔ႏုိင္လာၾကပါျပီ။ဒါဟာ သတင္းအခ်က္အလက္၊နည္းပညာေခတ္(ITေခတ္)ရဲ့ အရသာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာမွာေတာ့ အထူးသျဖင့္ ေဖ့စ္ဘုတ္(facebook)ဟာ ေရပန္းအစားဆံုး သတင္းအရင္းအျမစ္ျဖစ္ပါတယ္။
.
အိမ္မွာ ဂ်ာနယ္ မဂၢဇင္း စာအုပ္ မဖတ္ျဖစ္တဲ့သူေတြေတာင္ ေဖ့စ္ဘုတ္ေပၚေရာက္လာရင္ ေပ့ခ်္(page)ေတြကတင္ဆက္သမွ် သတင္းနဲ႔ ရသစာေပေလးမ်ားကုိ ဖတ္ျဖစ္ၾက ၊ ရွဲ(share)ၾကတာမ်ိဳးေတြ လုပ္လာပါတယ္။ေယဘူယ်အားျဖင့္ေဖ့စ္ဘုတ္မွာ ထူးဆန္းပါေပ့ဆုိတဲ့ သတင္း၊ ဦးပါေပ့ဆုိတဲ့သတင္းဆုိရင္ လူၾကိဳက္မ်ားေလ့ရွိပါတယ္။ ေခတ္စားေနတဲ့ စကား၊ေနရာ၊အသံုးေဆာင္ေတြကုိလည္း သူ႔ထက္ငါ သံုးစြဲၾက၊လုိက္လုပ္ၾကနဲ႔ အမ်ားျမင္ေအာင္ တင္ၾကတဲ့ေခတ္လဲျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္ကာလ တုိးတက္မႈအရာအားလံုးကုိ မ်က္ေျခမျပတ္လုိက္ေနၾကတာ ေကာင္းတဲ့ကိစၥတစ္ခုေတာ့ျဖစ္ပါတယ္။
.
ဒါေပမယ့္ ဒီေနရာမွာ ဘယ္လုိဟာကြက္ေတြျဖစ္လာသလဲဆုိရင္ သိမွတ္စရာ အခ်က္ေတြ၊ သတင္းေတြကသိပ္ကုိ မ်ားျပားလြန္းလာလုိ႔ ျမဲျမဲျမံျမံ ေလ့လာမွတ္သားဖုိ႔ မစြမ္းေဆာင္ႏုိင္ေတာ့ဘဲ ဇေဝဇဝါျဖစ္တဲ့ ေခတ္ကုိေရာက္ေနပါတယ္။(ဒါကုိ ပညာရွင္ေတြက သတင္း အခ်က္အလက္ေတြ ပိေနတဲ့ေခတ္<Age Of Information Overload>လုိ႔ သမုတ္လာပါတယ္။)
.
ကုိယ္စီးေျမာေနတဲ့ သတင္းေရစီးေၾကာင္းေပၚမွာ သတင္းအမွားေတြ၊ သတင္းအသုိးေတြ၊ ေပၚပင္ေတြ၊ ပုဂၢိဳလ္ေရးတုိက္ခုိက္မႈေတြ လုိ႔ေခၚတဲ့ အမႈိက္သရုိက္ေတြလည္း ေရာေႏွာ ေနပါတယ္။ကုိယ္တုိင္မရည္ရြယ္မိေပမယ့္လည္း အမွန္ထင္လုိ႔ အမ်ားျမင္ေအာင္ ရွဲလုိက္မိရာကေန ကုိယ္ပါ အမႈိက္အားေပး၊ အဆိပ္အေတာက္အားေပး တရားခံျဖစ္သြားႏုိင္ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ အျပင္လူ႔ေလာကမွာ လူ႔က်င့္ဝတ္ရွိသလုိ၊ လုိက္နာသင့္သလုိ ၊ ယခုေခတ္အခ်ိန္မွာ တကယ္ကုိ လုိအပ္ေနတဲ့ အင္တာနက္သံုးသူ က်င့္ဝတ္ေလးအနည္းငယ္ကုိ မိတ္ဆက္ေပးလုိက္ပါတယ္။အဲဒါမွလည္း ျမန္မာေတြရဲ့ သတင္းေရစီးေၾကာင္းမွာ အမိႈက္ကင္းျပီး သန္႔သြားမွာပါပဲ။ အဲဒီအခ်က္ေလးေတြကေတာ့ –
.
★၁။ ။ ေန႔စြဲတပ္ပါ။
အေရးၾကီးသတင္းျဖစ္ေလေလ ေန႔စြဲတပ္ဖုိ႔လုိေလေလပါပဲ။ လုိအပ္ရင္ ေန႔စြဲေကာ အခ်ိန္ပါ တြဲတင္ပါ။ လတ္တေလာျဖစ္သြားတဲ့ ဥပမာေပးရမယ္ ဆုိရင္” ျမန္မာႏုိင္ငံ ဘယ္ေဒသကေတာ့ ေရျမဳပ္သြားပါျပီ/အကူအညီလံုးဝမရပါ။” ဆုိတာမ်ိးမွာ အခ်ိန္နဲ႔တေျပးညီ အေရးတၾကီး ပုိ႔စ္တင္တာ၊ ရွဲတာဆုိေပမယ့္ ေန႔စြဲနဲ႔တြဲျပီးတင္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ေန႔စြဲမပါဘဲ တင္လုိက္ရင္ တင္တင္ျပီးခ်င္း ရွဲေပးတဲ့သူရွိသလုိ၊ ၃ ၄ ရက္ေနမွ အင္တာနက္ေပၚေရာက္လာျ႔ပီး ေတြ႔မိလို႔ ရွဲလုိက္တဲ့သူေတြ လည္းရွိပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေနာက္ထပ္ အေရးေပၚအကူအညီလုိတဲ့ ေဒသအတြက္ ပုိ႔စ္အသစ္ထပ္တက္လာရင္၊ ေန႔စြဲလဲမပါခဲ့ဘူးဆုိရင္ ၊ အရင္တုန္းက သတင္းအေဟာင္းကလည္း အမ်ားသူငွာက ရွဲလုိ႔ေကာင္းတုန္းအခ်ိန္ပဲဆုိေတာ့ ႏွစ္ခုလံုးက ေန႔စြဲမပါခဲ့တဲ့အတြက္ တကယ္ ကူညီေပးရမယ့္သူဟာ ဘယ္ေဒသကုိ နံပါတ္တစ္မွာထားသင့္သလဲဆုိတာမ်ိဳး ဇေဝဇဝါ ရွိလာပါမယ္။ သတင္းအမွားဟာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အမွားကုိ ျဖစ္သြားမိေစခဲ့မယ္ဆုိရင္ သိပ္နစ္နာပါတယ္။ ေသြးအလွဴခံဖုိ႔ အေရးတၾကီးလုိတဲ့ကိစၥမ်ိဳးဆုိရင္ ေန႔စြဲေကာအခ်ိန္ပါ တင္ေပးသင့္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ႏွစ္ေလာက္က အိမ္မျပန္တတ္ေတာ့ဘဲ၊ လမ္းေပ်ာက္ျပီး ငုိေနတဲ့ ကေလးေလးနဲ႔သတင္းဓာတ္ပံုဟာ မေန႔တေန႔ကေလာက္အထိကုိ ရွဲေနၾကတာ ေတြ႔ေတြ႔ေနေသးပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီကေလးက သူ႔မိဘအိမ္ျပန္ေရာက္လုိ႔ ေအးေအးလူလူျဖစ္ေနတာ ႏွစ္ခ်ီေနေလာက္ပါျပီ။ ဒါဟာ ေန႔စြဲမပါဘဲစီးဆင္းေနတဲ့ သတင္းအေဟာင္းေတြပါ။ မလုိအပ္ပဲ သတင္းအသိုးေတြကုိ မစီးဆင္းေစေအာင္ ဝိုင္းဝန္း ထိန္းခ်ဳပ္ရပါမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေန႔စြဲတြဲတင္တဲ့ အက်င့္မ်ိဳးကုိ ထားသင့္လွပါတယ္။
.
★၂။ ။ပုဂိၢဳလ္ေရးတုိက္ခုိက္မႈလား ဆန္းစစ္ပါ။
ဘယ္တံဆိပ္ေခါက္ဆြဲေျခာက္မွာ ပုိးဟပ္ ပါ ပါတယ္။ ဘယ္အာလူးေၾကာ္ကေတာ့ ပလတ္စတစ္ဖတ္ ပါ ပါတယ္။ ဘာရယ္ ညာရယ္ဆုိတာမ်ဳိး မၾကာခဏေတြ႔ဖူးပါတယ။္ ဒါဟာ အမွန္ျဖစ္ႏုိင္သလုိ ေအာင္ျမင္တဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခုကုိ တုိက္ခုိက္ခ်င္တဲ့ လွည့္ကြက္တစ္ခုလည္း ျဖစ္ေနႏုိင္ပါေသးတယ္။ ေတြ႔ေတြ႔ခ်င္း ထစ္ထစ္ခ်ယံုျပီး ရွဲလုိက္ဖုိ႔ မသင့္ပဲ အနည္းငယ္ ဆန္းစစ္ျပီးမွ ယံုသင့္ပါတယ္။တကယ္လုိ လိမ္ဆင္ သက္သက္ဆုိရင္ ကုိယ္ဟာ သူမ်ားစီးပြားတုိက္ခို္က္ရာမွာ အလုိတူအလုိပါျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ တကယ္အမွန္ဆုိရင္ စျပီးပုိ႔စ္တင္တဲ့သူဟာ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ယံုၾကည္မႈရွိပါလိမ့္မယ္(သူကမွန္ေနတဲ့အတြက္)၊ စျပီးပုိ႔စ္တင္တဲ့အေကာင့္ ပုိင္ရွင္ကုိ စန္းဆစ္ၾကည့္ရံုပါပဲ၊ အေကာင့္တုပံုစံလုိလုိ၊ ကုိယ္ဘယ္သူဆုိတာ မေျပာရဲ တဲ့အေကာင့္လုိမ်ိဳးက တင္ရင္ သတင္းအမွားျဖစ္ဖုိ႔ ရာခုိင္ႏႈန္းေတာ္ေတာ္မ်ားပါတယ္။တကယ္လုိ႔ ကုိယ္တုိင္က ၾကံဳေတြ႔ရလုိ႔ တင္ေတာ့မယ္ဆုိရင္လည္း ဘယ္ေန႔က၊ ဘယ္အစားေသာက္ဝယ္စားရမွာ၊ ဘယ္လုိမေကာင္းတဲ့အရာ ပါလာေၾကာင္း နဲ႔အတူ ကုိယ္ဟာဘယ္သူျဖစ္ေၾကာင္း၊ဘယ္ေဒသမွာ ေနထုိင္ေၾကာင္း ပါေျပာထားသင့္ပါတယ္။(မယံုရင္လာေမးႏုိင္ေၾကာင္းေပ့ါ )ကုိယ့္လုိပဲ သတင္းအမွားလား အမွန္လား ဆန္းစစ္သူေတြအတြက္ပါ။
.
★၃။ ။သူတစ္ပါးကုိယ္ပုိင္လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ အေလးထားပါ။
သင္အပါအဝင္ လူတုိင္းမွာ ကိုယ္ပုိင္လြတ္လပ္ခြင့္ရွိပါတယ္။ ေဖ့စ္ဘုတ္ေပၚက ကိုယ္ပိုင္လြတ္လပ္ခြင့္ အေၾကာင္းေျပာရင္ အလြန္အေသးစိတ္ျပီး ျပီးမွာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ထင္ရွားရာပဲ ေကာက္ႏႈတ္ရမယ္ဆုိရင္ စကရင္ေရွာ့ခ္(screen shot)ပါ။ ကုိယ္ကေတာ့ ေျပာခ်င္တဲ့အရာ၊ ျပခ်င္တဲ့ အရာကုိ ေဖ့စ္ဘုတ္မွာ စကရင္ေရွာ့ခ္ျပီး အမ်ားသိေအာင္တင္လုိက္ေပမယ့္ အဲဒိပံုထဲမွာ ဘယ္သူက လုိက္ခ္(like)လုပ္ထားပါတယ္။ ဘယ္သူေတြေကာ့မန္႔ေပးထားတယ္ဆုိျပီး အေကာင့္နာမည္ေတြေပၚေနမယ္ဆုိရင္ သူတစ္ပါးလြတ္လပ္ခြင့္ကုိ ခ်ိဳးေဖာက္မိသြားတာပါ။ အကယ္လုိ႔ သူမ်ားတင္တဲ့ စကရင္ေရွာ့ခ္မွာ ကုိယ္ခြင့္မျပဳဘဲ ကုိယ့္အေကာင့္ၾကီး နာမည္နဲ႔တကြ ကုိယ့္လႈပ္ရွားမႈေတြ ထင္းထင္းၾကီးပါလာရင္ မႏွစ္ျမိဳႏုိင္တဲ့ အေျခအေနလည္းရွိေနႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စကရင္ေရွာ့ခ္လုိမ်ိဳးတင္မယ္ ဆုိရင္ သူမ်ား အေကာင့္နာမည္ကုိေတာ့ ပံုျပဳျပင္တဲ့ ေဆာ့ဝဲလ္ေလးနဲ႔ ဖ်က္ထားေပးလုိက္ပါ။ေနာက္တစ္ခုက ယာဥ္တိုက္မႈ၊ အျခားမေတာ္တဆမႈေတြမွာ ထိခုိက္သူ၊ ေသဆံုးသူရွိခဲ့ရင္ ကုိယ္က အခင္းျဖစ္ပြားရာမွာရွိေနလုိ႔ သတင္းဦးအေနနဲ႔ ဓာတ္ပံုရုိက္ျပီးတင္တယ္ဆုိေပမယ့္၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာရသူ၊ ေသဆံုးသူရဲ့ မ်က္ႏွာကုိေပၚေအာင္ မရိုက္သင့္ပါဘူး။ အဲဒီေနရာမွာ ကုိယ္သာဆုိရင္ ၊ကုိယ့္မိသားစုေဆြမ်ိဳးသာဆုိရင္ ဒီလုိ အျမင္မလွ အျဖစ္ဆုိးေနတဲ့ပံုပန္းကုိ ခြင့္မျပဳဘဲ ဓာတ္ပံုရိုက္တယ္၊ အင္တာနက္တင္တယ္ဆုိတာမ်ိဳးကုိလံုးဝ ၾကိဳက္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ေနာက္ျပီး တကယ့္ကုိ ေခါင္းေၾကမြ၊ ေျချပတ္ ေခါင္းျပတ္ျဖစ္တဲ့ အျမင္ဆုိးရြားတဲ့ အနိဌာရံုေတြကုိလည္း ထင္ထင္ရွားရွားမတင္သင့္ပါဘူး ။ News Feedမွာ ေပၚလာသမွ်ၾကည့္ေနတဲ့ ငယ္ရြယ္သူ၊ မိန္းမငယ္မ်ားနဲ႔ ႏွလံုးအားနည္းသူေတြလည္းရွိေနႏုိင္လုိ႔ပါ။ တကယ္လုိ႔တင္ခ်င္တယ္ ဆုိရင္ အနိဌာရံုေတြပါေၾကာင္း ထင္ထင္ရွားရွားေရးတင္ပါ။
.
★၄။ ။သတင္းအရင္းအျမစ္ကုိ ေသခ်ာေနပါေစ။
အခုအခ်ိ္န္မွာ PhotoShopနဲ႔ ဓာတ္ပံုကုိေသသပ္ေအာင္ ျပင္ႏုိင္တဲ့သူေတြ ေပါလာျပီျဖစ္လို႔ ျမင္ေနရတဲ့ ပံုဟာ ပုံအစစ္လား၊ ပံုအတုလားဆုိတာ ဆန္းစစ္ဖုိ႔လုိပါမယ္။ သတင္းဟာ ထူးေနေပမယ့္ အမွန္တရားေကာဟုတ္ရဲ့လားဆုိတာ ဆန္းစစ္ဖုိ႔လုိပါမယ္။ အင္တာနက္ဆုိတာ စာေပမွတ္ပံုတင္ျခင္းမရွိ၊ ဆင္ဆာမရွိ လူတုိင္း တင္ခ်င္တုိင္းတင္လုိ႔ရေနတဲ့အတြက္ ကုိယ္ဖတ္ေနတဲ့ သတင္းအရင္းအျမစ္ဟာ ခုိင္မာရဲ့လားဆုိတဲ့ဒြိဟရွိပါတယ္။ သတင္းေပ့ခ်္ဟာ အင္တာနက္မွာေကာ တကယ့္အျပင္ေလာကမွာပါ စာေစာင္အေနနဲ႔ ထုတ္ေဝေနတဲ့ သတင္းစာတုိက္၊ ဂ်ာနယ္တုိက္၊ မီဒီယာ ဆုိရင္ ယံုၾကည္ရဖုိ႔ ရာခုိင္ႏႈန္းမ်ားပါတယ္။ အင္တာနက္မွာပဲ သတင္းတင္တဲ့ ေပ့ခ်္ဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီေပ့ခ်္အရင္က တင္ခဲ့ဖူးသမွ်ဟာ မွန္ကန္တာေတြပဲတင္ႏုိင္ခဲ့သလားဆုိတာပါ ထည့္ ဆန္းစစ္ရမွာပါ။
.
★၅။ ။ဘာသာေရးတုိက္ခုိက္မႈတာမ်ိဳး ေရွာင္ပါ။
ဒါကေတာ့ ယဥ္ေက်းတဲ့ လူ႔အဖြဲစည္းထဲကလူေတြအကုန္လံုးလုိက္နာသင့္ပါတယ္။ ကုိယ့္ဘာသာေရးထိခိုက္ေစာ္ကားတာ မၾကိဳက္သလုိ၊ သူမ်ားကုိးကြယ္တဲ့ဘာသာေရးကုိ မပုတ္ခတ္သင့္ပါဘူး။ ဘာသာမဲ့လုိ႔ ခံယူသူေတြက လည္း ကုိယ္ကုိယ္တုိင္လြတ္လပ္စြာေနခ်င္တဲ့ စိတ္ရင္းနဲ႔ပဲ ေနသင့္ပါတယ္။ ဘာသာေရးကုိးကြယ္သူေတြကုိ ခနဲ႔ေလွာင္ေျပာင္ေနဖုိ႔ မသင့္ေတာ္ပါဘူး။ဒါဆုိ လြတ္လပ္တဲ့သူလုိ႔ဘယ္လုိပဲေၾကြးေၾကာ္ေနပါေစ၊ သူမ်ားဘာသာေရးပုတ္ခတ္ဖုိ႔ အေတြးအေခၚေတြနဲ႔ အခ်ိန္ျပည့္အခ်ဳပ္က် ေနသူဆုိတာ မေျပာလဲ သက္ေသျပမိလ်က္သားျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
.
အခ်ဳပ္အေနနဲ႔ဆုိရင္ ေတြ႔သမွ်အကုန္လံုးကုိအမွန္ပဲ လုိ႔မယူဆဖုိ႔ နဲ႔ ကုိယ္ခ်င္းစာတရားထားဖုိ႔ ႏွစ္ခ်က္ပါပဲ။တက္လာသမွ် ေဖ့စ္ဘုတ္ေပၚက အရာရာတုိင္းဟာ ျပင္ပေလာက၊ တကယ့္ကမာၻနဲ႔ ထပ္တူညီေနတာမ်ိဳးလုိ႔ ယူဆလုိ႔ မျဖစ္ပါဘူး။”ေဖ့စ္ဘုတ္မွာေတြ႔တာပဲ အဲဒါအမွန္ပဲေပါ့”လုိ႔ ထင္ျမင္ေနမယ္ဆုိရင္ အင္တာနက္ပါးမဝေသးဘူး၊ အင္တာနက္လူအ လုိ႔ ေျပာရမွာပါပဲ။အားလံုး လိမၼာပါးနပ္ေသာ အင္တာနက္သံုးသူမ်ား ျဖစ္ပါေစ။

Credit: ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း