80/20 သီအိုရီ။

 နည္းစနစ္က်က်အေတြးအေခၚ

 

80/20 သီအိုရီ။

★ လူတစ္ေယာက္က ကိုယ့္ကိုယ္ ေ၀ဖန္တယ္ဆိုရင္ အဲ့ဒီေ၀ဖန္တဲ့ဟာက ေခါင္းထဲမွာ စြဲသြားတယ္။ အဲ့ဒီဟာကို မွတ္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းရည္က 80 % ရွိတယ္။

★ လူတစ္ေယာက္ပဲ။ ေကာင္းတာလာၿပီးေတာ့ ေျပာတယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ လာၿပီးေတာ့ ခ်ီးမြမ္းတယ္။ သူခ်ီးမြမ္းတာကို ခံစားႏိုင္တာက 20% ပဲရွိတယ္။

ဒီအတိုင္းပါပဲ။ မိမိရဲ႕ ဘ၀ထဲမွာ ေကာင္းတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိေပမယ့္ အဲ့ဒီေကာင္းတဲ့ဟာေတြ၊ ေကာင္းတဲ့အေၾကာင္းေတြကို ေတြးတာ အင္အား 20၊ energy 20% ပဲ အသံုးျပဳၿပီးေတာ့ ေတြးပါတယ္။

★ မေကာင္းတဲ့ဟာ ျပႆနာေတြဆိုရင္ေတာ့ အင္အား၊ energy 80% သံုးၿပီးေတာ့ သူ႔အေၾကာင္း ခဏခဏျပန္ၿပီးေတာ့ replay လုပ္ပါတယ္တဲ့။ အဲ့ဒါ 80/20 သီအိုရီ။

ဒါ့ေၾကာင့္ အိပ္မေပ်ာ္တဲ့ ေရာဂါေတြ ျဖစ္တယ္။ တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ မေက်နပ္တာေတြျဖစ္တယ္။ တစ္ေန႔တစ္ေန႔မွာ ကိုယ္ေတြးတဲ့ဟာေတြကို list ေလးလုပ္ၿပီးေတာ့ ျပန္ ဆန္းစစ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ပူပင္စရာအေၾကာင္းေတြကို ေတြးတာမ်ားတယ္။

● မၿပီးေသးတဲ့အလုပ္ေတြ ေတြးတယ္။
● လုပ္ခ်င္တဲ့အလုပ္ေတြေတြးတယ္။
● ေအာင္ျမင္ၿပီးတဲ့အလုပ္ သိပ္မေတြးျဖစ္ဘူး။
● ေအာင္ျမင္ၿပီးတဲ့အလုပ္ဆိုရင္ သူက positive feeling ကို ေပးတယ္။ မေအာင္ျမင္ေသးတဲ့အလုပ္၊ မလုပ္ရေသးတဲ့အလုပ္ဆိုေတာ့ anxiety (စိတ္ပူပန္မႈ) ဆိုေတာ့ေလ.. emotion (စိတ္ခံစားမႈ) ကို shake ..(တုန္လႈပ္)ေစတယ္။

★ ဒါ့ေၾကာင့္မို႔လို႔ ေရွးခတ္က ဘုရင္ႀကီးေတြဆိုရင္ သူလုပ္တဲ့ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈေတြ စာအုပ္နဲ႔ စာရင္းလုပ္ထားတယ္။ အဲ့ဒါကို မၾကာမၾကာ ဒီစာရင္းကို ဖတ္ခိုင္းတယ္။ positive feeling ျပန္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္တယ္။

★ ဘိုးေတာ္ဘုရားက (ရာဇာဓိရာဇာ ၀ိလာသိနီ) (စာလံုးေပါင္း အမွားအယြင္းရွိပါသည္) ဆိုတဲ့ က်မ္းစာေရးတယ္။ အဲ့ဒါ တျခားမဟုတ္ဘူး။ သူ႔ရဲ႕ ကုသိုလ္စာရင္း။ ပါဠိလိုေရးထားတာ။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ကိုယ့္ဘ၀ထဲမွာရွိတဲ့ ေကာင္းကြက္ေတြ၊ ဂုဏ္ယူစရာေတြ ျပန္ေတြးတာ။

★something you earn from something you have done, you have achieved and you view good feeling . (သင္လုပ္ေပးခဲ့တဲ့အတြက္ ေအာင္ျမင္ခဲ့တာေတြ၊ စိတ္ၾကည္ႏူးမႈရေစတဲ့ အေၾကာင္းေတြ၊ သင္ရလိုက္တဲ့ စိတ္ခ်မ္းေျမ့စရာအေၾကာင္းတစ္ခုခု) အဲ့ဒါေတြ ျပန္ေတြး။

★ တခါတခါက်ေတာ့ emotional power (စိတ္ခံစားမႈ စြမး္အား) ဆိုတာ ..negative emotion (မေကာင္းတဲ့ စိတ္ခံစားမႈ) ရဲ႕အင္အားကို ေတာ္လွန္ဖို႔ ဘယ္ေလာက္ထိ ခက္ခဲလဲဆိုရင္ ....

ဧည့္ခန္းတစ္ခန္းလံုးမွာ certificate (ေအာင္လက္မွတ္) ေတြနဲ႔ ျပည့္ေနတယ္။ ဘြဲ႔ ဒီဂရီ လက္မွတ္ေတြနဲ႔ ျပည့္ေနတယ္။ အဲ့ဒီ ဘြဲ႔ ဒီဂရီလက္မွတ္ပိုင္ရွင္က အဲ့ဒီ ဘြဲ႔ေတြ၊ ဒီဂရီေတြၾကားထဲမွာ ဆက္တီေလးေပၚမွာ ထိုင္ၿပီးေတာ့ depress ျဖစ္ေနတယ္။ (စိတ္ဓာတ္က်ေနတယ္။)

★ သူ႔ဘ၀မွာ အေကာင္းေတြ ရွိတယ္။ မျမင္ေတာ့ဘူး။
ဘာလို႔ မျမင္တာတုန္းဆိုေတာ့ negative emotion (အေကာင္းမျမင္တတ္တဲ့စိတ္) အရမ္းအားေကာင္းေနတယ္။

★ Negative emotion ကို မနက္ကေျပာသလို non-judgmental awareness (အေကာင္းအဆိုးမေ၀ဖန္တဲ့စိတ္ - သတိ) နဲ႔ တစ္ဖက္က ကိုင္တြယ္၊ တစ္ဖက္က ဘယ္လို manage (စီမံခန္႔ခြဲ) လုပ္ရမွာတုန္းဆိုရင္ positive emotion (အေကာင္းျမင္စိတ္) ေတြကို မ်ားမ်ား အားေပးၿပီးေတာ့ ကိုင္တြယ္ရမယ္။

★ ဒါ့ေၾကာင့္ဒီမွာ အခု ဆယ္တန္းေက်ာင္းသားေလး၊
ဆယ္တန္း ဆိုတာ အနည္းဆံုး စာေမးပြဲ ကိုးႀကိမ္ေအာင္ခဲ့ၿပီ။ မဟုတ္ရင္ ဆယ္တန္းမေရာက္ဘူး။ အဲ့ဒီ ေအာင္ထားတာေတြ ျပန္စဥ္းစားမယ္။

★ မဟုတ္ရင္ ေနာက္လေျဖရမယ့္ ဆယ္တန္းစာေမးပြဲကို စဥ္းစားရင္ အိပ္ေတာင္မေပ်ာ္ဘူး။ ထမင္းေတာင္ေကာင္းေကာင္းမစားႏိုင္ဘူး။

★ ဘယ္ကေနစရမွာလဲဆိုရင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ မူလတန္းကေနစၿပီးေတာ့ ကိုးတန္းအထိ၊ ေအာင္ခဲ့တဲ့ ေအာင္လက္မွတ္ေလးေတြၾကည့္၊ အဲ့ဒီ အေၾကာင္းေလးေတြ ျပန္ေတြး၊ ေတြးတယ္ဆိုရင္သူက confidence (ယံုၾကည္မႈ) ရွိလာတယ္။ အႏိုင္ေတြးတဲ့စိတ္ေတြ ေပၚလာတယ္။ အဲ့ဒီကေနစမယ္။

★အေၾကာင္းအရာေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ မိမိလုပ္ထားတဲ့ အေကာင္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီအေကာင္းေတြ ျပန္ေတြးတိုင္း ဒီရင္ထဲမွာ ပီတိျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္မယ္။

ပီတိမျဖစ္ဘူးဆိုရင္ အဲ့ဒီ ေကာင္းတဲ့အလုပ္ေတြ ပီတိ မရွိလို႔မဟုတ္ဘူး။ ပီတိရွိတယ္။ အဲ့ဒီၾကားထဲ ကိုယ္က .. ပီတိထဲကို ၀င္လို႔မရတာ။ ပီတိထဲကို မ၀င္ႏိုင္ဘူး။ ေသာ့ဖြင့္လို႔မရဘူး။

★ ေရကန္ႀကီးလိုပဲ။ ျမင္ေတာ့ ျမင္ေနရတယ္။ ခပ္ေသာက္လို႔မရဘူး။ ဒါ emotional block (စိတ္ခံစားမႈ အတားအဆီး) ေခၚတယ္။ Block (ပိတ္ဆို႔တားဆီး) ျဖစ္ေနတာ။
ဒီလိုျဖစ္ေနရင္ Positive emotion (အေကာင္းျမင္စိတ္) ကို ကိုယ္က
Assets လုပ္လို႔မရဘူး။ ၀င္ၿပီး ခံစားလို႔ မရဘူးဆိုရင္ အဲ့ဒီစိတ္က အလြယ္တကူတိုက္ခိုက္ခံရတယ္။ ဘာမွ မဟုတ္တာေလးနဲ႔ေနာ္။
အဲ့လိုမျဖစ္ေစဖို႕စိတ္ကိုအေကာင္းျမင္နိုင္ေအာင္ၾကိဳးစားရပါမယ္..။

Ven. Dr. Dhammasami, Oxford

Credit to စာရိုက္ပူေဇာ္သူ

K.K(ကေနာင္)