Golden Land Myanmar added 14 new photos to the album ပေဟဠိဆန္လွေသာ အီစတာကၽြန္းေပၚမွ မိြဳင္ရုပ္တုႀကီးမ်ား.
ကြ်န္ေတာ္ တို ့ကမာၻ ေပၚမွာ အေျဖရွာ ရ ခက္တဲ႔ ပေဟဠိ ဆန္တဲ႔ ေနရာ ေဒသ ေတြ မ်ားစြာ ရွိပါတယ္။ ေနခရမ္း အခု တင္ျပ ခ်င္ တဲ႔ ေနရာ ကေတာ့ ခ်ီလီ နိုင္ငံ ပိုင္နက္ ထဲမွ အီစတာကြ်န္း ( easter island) ေပၚမွ မိြဳင္ ( Moai ) ေခၚ ႀကီးမား တဲ႔ ရုပ္ထုႀကီး ေတြ
အေၾကာင္း ပါ။
တစ္ခ်ိန္ က အီစတာ ကြ်န္း သည္ လူသူ အေရာက္ အေပါက္ နည္း ေသာ အထီးက်န္ ေဒသ တစ္ခု ပါ။ ပစိဖိတ္ သမုဒၵရာ အတြင္း တည္ရိွ
သည့္ ကြ်န္းငယ္ တစ္ခု ပါ။ အနီးဆံုး ဟု ဆို...ရ မည့္ ပိုလီနီးရွန္း ကြ်န္းစု မ်ား ႏွင့္ ပင္ သမုဒၵရာ ႀကီး ျခားလ်က္ ေနပါ တယ္။ ကြ်န္း ဟာ မီးေတာင္ ကြ်န္း ျဖစ္ၿပီး ကြ်န္း ေပၚတြင္ မီးေတာင္ သံုးလုံး ရွိပါ တယ္။ ရာနိုေကာ့ ၊ ေမာင္ဂါတယ္ရီဗာကာ ၊ ကတီကီ ဟူ သည့္ မီးေတာင္ မ်ား ျဖစ္ ပါတယ္။
အေၾကာင္း ပါ။
တစ္ခ်ိန္ က အီစတာ ကြ်န္း သည္ လူသူ အေရာက္ အေပါက္ နည္း ေသာ အထီးက်န္ ေဒသ တစ္ခု ပါ။ ပစိဖိတ္ သမုဒၵရာ အတြင္း တည္ရိွ
သည့္ ကြ်န္းငယ္ တစ္ခု ပါ။ အနီးဆံုး ဟု ဆို...ရ မည့္ ပိုလီနီးရွန္း ကြ်န္းစု မ်ား ႏွင့္ ပင္ သမုဒၵရာ ႀကီး ျခားလ်က္ ေနပါ တယ္။ ကြ်န္း ဟာ မီးေတာင္ ကြ်န္း ျဖစ္ၿပီး ကြ်န္း ေပၚတြင္ မီးေတာင္ သံုးလုံး ရွိပါ တယ္။ ရာနိုေကာ့ ၊ ေမာင္ဂါတယ္ရီဗာကာ ၊ ကတီကီ ဟူ သည့္ မီးေတာင္ မ်ား ျဖစ္ ပါတယ္။
ထိုသို ့ေသာ ကြ်န္းေပၚ မွာ လြန္ခဲ႔ေသာ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ကတည္းက ႀကီးမား လွေသာ ေက်ာက္ ရုပ္ထု ႀကီးမ်ား ကို ေတြ႕ရွိ ၾကရပါ တယ္။
တစ္ေနရာ တည္း တြင္ မဟုတ္ပဲ ကြ်န္း အႏွံ႕ အမ်ား အားျဖင့္ ကမ္းေျခ တစ္ေလ်ာက္ ရုပ္တု ႀကီးမ်ား ကို ေတြ႔ရ တာပါ။ ထို ေက်ာက္ ရုပ္တု ႀကီးမ်ား ကို အဝါေရာင္ မီးေတာင္ ေက်ာက္တံုး မ်ား ျဖင့္ ထုလုပ္ ထားပါ တယ္။ေဒသခံ တို ့၏အေခၚ ျဖင့္ မိြဳင္ ( Moai ) ဟု
ေခၚၾက ပါတယ္။ တစ္ကြ်န္းလုံး အႏွံ႕ ၁၂ ေပ မွ ၁၅ ေပ ျမင့္ေသာ ေက်ာက္ရုပ္ ႀကီးေပါင္း ၁၀၀၀ ခန္႔ ရွိပါတယ္။ ယခု လက္ရွိ မွတ္တမ္း တင္ထား သည္ မွာ ၈၈၇ ခု ရွိပါ သည္။ ေက်ာက္ရုပ္ တစ္ခု တြင္ ပ်မ္းမွ် အေလး ခ်ိန္ တန္ ၂၀ ခန္႔ ေလး ပါတယ္။ အႀကီးဆုံး ေက်ာက္ ရုပ္တုႀကီး ဆိုလွ်င္ ၃၃ ေပခန္႔ ျမင့္ၿပီး ၈၂ တန္ အထိ ေလးပါ တယ္။ ထို ရုပ္တုႀကီး အား Paro ဟု ေခၚၾက သည္။ ထု ၍ မၿပီးေသး ေသာ တစ္ပိုင္း တစ္စ ရုပ္တုႀကီး တစ္ခု မွာ ကြ်န္းေပၚရွိ အႀကီးဆံုး ရုပ္တု ထက္ ႏွစ္ဆ မွ် ႀကီးပါ တယ္။ထို ရုပ္တုႀကီး ၿပီးစီး လွ်င္ 21 metres ( 69 ေပ ) အထိ ရွိမည္ ဟု ခန္႔မွန္း ၾကသည္။
ထိုကြ်န္းေပၚ သို ့ ၁၇၂၂ တြင္ ဥေရာပ တိုက္သား Jacob Roggeveen ေရာက္ရွိ ခ့ဲၿပီး ၁၇၇၀ တြင္ စပိန္ လူမ်ိဳး နယ္ပယ္ သစ္ ရွာေဖြ သူ
Felipe Gonzalez ေရာက္ရွိ ခ့ဲပါတယ္။ ထို ့ေနာက္ ၁၇၇၄ ခန္ ့တြင္ အဂၤလိပ္ လူမ်ိဳး Captain James Cook ေရာက္ရွိ ခ့ဲပါတယ္။
ထိုသို ့ျဖင့္ ေရာက္ရွိ လာၾက ေသာ္ လည္း ကြ်န္းေပၚရွိ ရုပ္တုႀကီး မ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ စိတ္ဝင္စား မႈ မခံ ခဲ့ ရပါ။ ထို ေနာက္ပိုင္း တြင္ အီစတာ ကြ်န္း မွာ ခ်ီလီ အင္ပါယာ အတြင္း ေရာက္ရွိ သြားခ့ဲ ပါတယ္။ ေခတ္သစ္ တြင္ ကြ်န္းေပၚ သို႔ စတင္ ေတြ႔ရွိ ေရာက္ခ့ဲ သူ ကေတာ့
၁၉၁၄ တြင္ ေရာက္ရွိ ခ့ဲသည့္ အဂၤလိပ္ အမ်ိဳးသမီး Katherine Routledge ဆိုသူ ျဖစ္ပါ သည္။
ထို႔ ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္မ်ား တြင္ ကြ်န္းေပၚ သို႔ သုေတသန ပညာရွင္ မ်ား ေရာက္ လာကာ ေက်ာက္ရုပ္ ႀကီးမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ သုေတသန ျပဳခ့ဲ ၾကပါ တယ္။ သည္ ရုပ္ထု ႀကီးမ်ား ကို မည္သူ ေတြ ထုလုပ္ ခဲ႔ၾကၿပီး မည္သည့္ ရည္ရြယ္ ခ်က္ျဖင့္ ထုလုပ္ ခ့ဲၾက သလဲ။ အဆင့္ျမင့္ ေသာ ရုပ္တု ထုလုပ္ျခင္း အတက္ ကို မည္သို ့တက္ေျမာက္ ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ဘာေၾကာင့္ ေပ်ာက္ကြယ္ ခဲ႔ၾက သလဲ။ ရုပ္တု တစ္ခု အတြက္ လူအင္အား ဘယ္ေလာက္ သုံး၍ အခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ ၾကာခ့ဲ သလဲ။ ထိုရုပ္တု မ်ား ထုလုပ္ ၿပီးစီးခ်ိန္ တြင္ လက္ရွိ ေနရာ သို႔ မည္သို႕ သယ္ေဆာင္ ခ့ဲၾက ပါ သလဲ။စသည္ ျဖင့္ ေမးခြန္း ေပါင္း မ်ားစြာ ကို ေျဖရွင္း နိုင္ဖို ့ႀကိဳးစား ခ့ဲၾကပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည့္စုံ မွန္ကန္ တဲ႔ အခ်က္ အလက္မ်ား ကိုေတာ့ ယေန႔ အ ခ်ိန္ အထိ မေတြ႕ၾက ရေသး ပါဘူး။ ေရဒီယို ကာဗြန္ နည္းျဖင့္ သက္တမ္း စမ္းစစ္မႈ အရ ေက်ာက္ ရုပ္ တုမ်ား ထု လုပ္ၾက ျခင္း သည္ ၁၆၅၀ ျပည့္ႏွစ္ ခန္႔ တြင္ လုံးဝ ရပ္ဆိုင္း သြားေၾကာင္း ေတြ႕ရ ပါတယ္။ ကြ်န္းေပၚ ရွိ ႒ာေန တိုင္းရင္း သား မ်ား ၏ ဒဏၰာရီ ပုံျပင္ မ်ား ကလည္း ထူးဆန္း လွပါတယ္။
မည္သို ့ဆိုေစ အီစကာ ကြ်န္း ေပၚမွ မိြဳင္ ေက်ာက္ရုပ္ ႀကီးမ်ား ကေတာ့ ထူးဆန္းမႈ မ်ား ပေဟဠိ မ်ား ျဖင့္ ခရီးသြား မ်ား ကို ဖိတ္ေခၚ ေနပါတယ္။
သူငယ္ခ်င္း တို႔ ေပ်ာ္ရႊင္ ခ်မ္းေျမ႕ ၾကပါေစ .............
ေနခရမ္း
တစ္ေနရာ တည္း တြင္ မဟုတ္ပဲ ကြ်န္း အႏွံ႕ အမ်ား အားျဖင့္ ကမ္းေျခ တစ္ေလ်ာက္ ရုပ္တု ႀကီးမ်ား ကို ေတြ႔ရ တာပါ။ ထို ေက်ာက္ ရုပ္တု ႀကီးမ်ား ကို အဝါေရာင္ မီးေတာင္ ေက်ာက္တံုး မ်ား ျဖင့္ ထုလုပ္ ထားပါ တယ္။ေဒသခံ တို ့၏အေခၚ ျဖင့္ မိြဳင္ ( Moai ) ဟု
ေခၚၾက ပါတယ္။ တစ္ကြ်န္းလုံး အႏွံ႕ ၁၂ ေပ မွ ၁၅ ေပ ျမင့္ေသာ ေက်ာက္ရုပ္ ႀကီးေပါင္း ၁၀၀၀ ခန္႔ ရွိပါတယ္။ ယခု လက္ရွိ မွတ္တမ္း တင္ထား သည္ မွာ ၈၈၇ ခု ရွိပါ သည္။ ေက်ာက္ရုပ္ တစ္ခု တြင္ ပ်မ္းမွ် အေလး ခ်ိန္ တန္ ၂၀ ခန္႔ ေလး ပါတယ္။ အႀကီးဆုံး ေက်ာက္ ရုပ္တုႀကီး ဆိုလွ်င္ ၃၃ ေပခန္႔ ျမင့္ၿပီး ၈၂ တန္ အထိ ေလးပါ တယ္။ ထို ရုပ္တုႀကီး အား Paro ဟု ေခၚၾက သည္။ ထု ၍ မၿပီးေသး ေသာ တစ္ပိုင္း တစ္စ ရုပ္တုႀကီး တစ္ခု မွာ ကြ်န္းေပၚရွိ အႀကီးဆံုး ရုပ္တု ထက္ ႏွစ္ဆ မွ် ႀကီးပါ တယ္။ထို ရုပ္တုႀကီး ၿပီးစီး လွ်င္ 21 metres ( 69 ေပ ) အထိ ရွိမည္ ဟု ခန္႔မွန္း ၾကသည္။
ထိုကြ်န္းေပၚ သို ့ ၁၇၂၂ တြင္ ဥေရာပ တိုက္သား Jacob Roggeveen ေရာက္ရွိ ခ့ဲၿပီး ၁၇၇၀ တြင္ စပိန္ လူမ်ိဳး နယ္ပယ္ သစ္ ရွာေဖြ သူ
Felipe Gonzalez ေရာက္ရွိ ခ့ဲပါတယ္။ ထို ့ေနာက္ ၁၇၇၄ ခန္ ့တြင္ အဂၤလိပ္ လူမ်ိဳး Captain James Cook ေရာက္ရွိ ခ့ဲပါတယ္။
ထိုသို ့ျဖင့္ ေရာက္ရွိ လာၾက ေသာ္ လည္း ကြ်န္းေပၚရွိ ရုပ္တုႀကီး မ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ စိတ္ဝင္စား မႈ မခံ ခဲ့ ရပါ။ ထို ေနာက္ပိုင္း တြင္ အီစတာ ကြ်န္း မွာ ခ်ီလီ အင္ပါယာ အတြင္း ေရာက္ရွိ သြားခ့ဲ ပါတယ္။ ေခတ္သစ္ တြင္ ကြ်န္းေပၚ သို႔ စတင္ ေတြ႔ရွိ ေရာက္ခ့ဲ သူ ကေတာ့
၁၉၁၄ တြင္ ေရာက္ရွိ ခ့ဲသည့္ အဂၤလိပ္ အမ်ိဳးသမီး Katherine Routledge ဆိုသူ ျဖစ္ပါ သည္။
ထို႔ ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္မ်ား တြင္ ကြ်န္းေပၚ သို႔ သုေတသန ပညာရွင္ မ်ား ေရာက္ လာကာ ေက်ာက္ရုပ္ ႀကီးမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ သုေတသန ျပဳခ့ဲ ၾကပါ တယ္။ သည္ ရုပ္ထု ႀကီးမ်ား ကို မည္သူ ေတြ ထုလုပ္ ခဲ႔ၾကၿပီး မည္သည့္ ရည္ရြယ္ ခ်က္ျဖင့္ ထုလုပ္ ခ့ဲၾက သလဲ။ အဆင့္ျမင့္ ေသာ ရုပ္တု ထုလုပ္ျခင္း အတက္ ကို မည္သို ့တက္ေျမာက္ ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ဘာေၾကာင့္ ေပ်ာက္ကြယ္ ခဲ႔ၾက သလဲ။ ရုပ္တု တစ္ခု အတြက္ လူအင္အား ဘယ္ေလာက္ သုံး၍ အခ်ိန္ ဘယ္ေလာက္ ၾကာခ့ဲ သလဲ။ ထိုရုပ္တု မ်ား ထုလုပ္ ၿပီးစီးခ်ိန္ တြင္ လက္ရွိ ေနရာ သို႔ မည္သို႕ သယ္ေဆာင္ ခ့ဲၾက ပါ သလဲ။စသည္ ျဖင့္ ေမးခြန္း ေပါင္း မ်ားစြာ ကို ေျဖရွင္း နိုင္ဖို ့ႀကိဳးစား ခ့ဲၾကပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည့္စုံ မွန္ကန္ တဲ႔ အခ်က္ အလက္မ်ား ကိုေတာ့ ယေန႔ အ ခ်ိန္ အထိ မေတြ႕ၾက ရေသး ပါဘူး။ ေရဒီယို ကာဗြန္ နည္းျဖင့္ သက္တမ္း စမ္းစစ္မႈ အရ ေက်ာက္ ရုပ္ တုမ်ား ထု လုပ္ၾက ျခင္း သည္ ၁၆၅၀ ျပည့္ႏွစ္ ခန္႔ တြင္ လုံးဝ ရပ္ဆိုင္း သြားေၾကာင္း ေတြ႕ရ ပါတယ္။ ကြ်န္းေပၚ ရွိ ႒ာေန တိုင္းရင္း သား မ်ား ၏ ဒဏၰာရီ ပုံျပင္ မ်ား ကလည္း ထူးဆန္း လွပါတယ္။
မည္သို ့ဆိုေစ အီစကာ ကြ်န္း ေပၚမွ မိြဳင္ ေက်ာက္ရုပ္ ႀကီးမ်ား ကေတာ့ ထူးဆန္းမႈ မ်ား ပေဟဠိ မ်ား ျဖင့္ ခရီးသြား မ်ား ကို ဖိတ္ေခၚ ေနပါတယ္။
သူငယ္ခ်င္း တို႔ ေပ်ာ္ရႊင္ ခ်မ္းေျမ႕ ၾကပါေစ .............
ေနခရမ္း
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။