က်န္းမာေရးစာတိုမ်ားစုစည္းမွဳ
စအုိကြဲျခင္း (Anal Fissure)
စအုိဝရွိ အေျမႇးပါးမွာ အနည္းငယ္ ျပဲေနတာေၾကာင့္ နာက်င္မႈေဝဒနာ ျဖစ္ေပၚတာကို စအုိကြဲတယ္ (Anal Fissure) လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ ေသြးထြက္တတ္ပါတယ္။
ေရာဂါလကၡဏာ
စအုိဝမွာ နာက်င္ေနတတ္ပါတယ္။ ဝမ္းသြားစဥ္မွာ ပိုဆုိးတတ္ပါတယ္။ စအုိမွာ ပူစပ္ပူေလာင္ ျဖစ္ေနၿပီး ဝမ္းသြားစဥ္မွာ ေသြးထြက္တာ ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ စအုိထိပ္မွာ ယားယံေနတတ္ပါတယ္။ ဝမ္းသြားရင္ နာက်င္တတ္တဲ့အတြက္ စအုိကြဲေနတဲ့ လူဟာ ဝမ္းသြားဖို႔ ေအာင့္ထားတတ္ပါတယ္။ ဝမ္းသြားၿပီးရင္ေတာင္ နာက်င္ေနတတ္ပါတယ္။
...
စအုိဝရွိ အေျမႇးပါးမွာ အနည္းငယ္ ျပဲေနတာေၾကာင့္ နာက်င္မႈေဝဒနာ ျဖစ္ေပၚတာကို စအုိကြဲတယ္ (Anal Fissure) လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ ေသြးထြက္တတ္ပါတယ္။
ေရာဂါလကၡဏာ
စအုိဝမွာ နာက်င္ေနတတ္ပါတယ္။ ဝမ္းသြားစဥ္မွာ ပိုဆုိးတတ္ပါတယ္။ စအုိမွာ ပူစပ္ပူေလာင္ ျဖစ္ေနၿပီး ဝမ္းသြားစဥ္မွာ ေသြးထြက္တာ ျဖစ္ေပၚတတ္ပါတယ္။ စအုိထိပ္မွာ ယားယံေနတတ္ပါတယ္။ ဝမ္းသြားရင္ နာက်င္တတ္တဲ့အတြက္ စအုိကြဲေနတဲ့ လူဟာ ဝမ္းသြားဖို႔ ေအာင့္ထားတတ္ပါတယ္။ ဝမ္းသြားၿပီးရင္ေတာင္ နာက်င္ေနတတ္ပါတယ္။
...
ဘာေၾကာင့္ျဖစ္သလဲ
မာေက်ာၿပီး ေျခာက္ေသြ႕တဲ့ မစင္ကုိ ညႇစ္ရတာေၾကာင့္ စအုိအေျမႇးပါး စုတ္ျပဲသြားတတ္ပါတယ္။ စုတ္သြားၿပီး အနာျဖစ္လာတာကို Anal Fissure လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ဝမ္းပ်က္တာနဲ႔ စအုိေနရာမွာ ေရာင္ရမ္းမႈ ျဖစ္တာေၾကာင့္လည္း Fissure ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ Anal Fissure ကို လတ္တေလာျဖစ္တဲ့ အေျခအေနနဲ႔ နာတာရွည္ ဒါမွမဟုတ္ မၾကာခဏ ျပန္ျဖစ္တဲ့ အေျခအေနဆုိၿပီး ခြဲျခားထားပါတယ္။ လတ္တေလာျဖစ္တဲ့ Fissure ဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ မာေက်ာတဲ့ မစင္တံုးေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး နာတာရွည္ Fissure မွာမူ စအုိကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ႂကြက္သားေတြ တင္းက်ပ္လြန္းတာေၾကာင့္ ျဖစ္တာပါ။ လတ္တေလာျဖစ္တဲ့ Fissure ေတြ မၾကာခဏ ျပန္ျဖစ္ၿပီး အမာရြတ္ ထင္တာေၾကာင့္လည္း နာတာရွည္ Fissure ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ က်န္းမာေရးျပႆနာ တစ္ခုခုေၾကာင့္လည္း Fissure ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ကုသျခင္း
ေအာက္ပါ အခ်က္အလက္ေတြကို အေျခခံၿပီး ကုသရပါမယ္။
မစင္ရဲ႕ ပံုသဏၭာန္ အေနအထားကို ပံုမွန္ျဖစ္ေစျခင္း
စအုိဝထိန္းႂကြက္သား တင္းမာမႈကို ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေစျခင္း
နာက်င္မႈေဝဒနာ၊ ေသြးထြက္တာနဲ႔ သက္ေသာင့္သက္သာ မရွိတာကို ေရွာင္ရွားႏုိင္ျခင္း Fissure အနာက်က္ေစျခင္း
လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚသည့္ Fissure အတြက္ ကုသျခင္း
လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚတဲ့ Fissure ဟာ ခြဲစိတ္ကုသမႈခံယူဖုိ႔ မလုိဘဲ ကုသႏုိင္ပါတယ္။ ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ဟာ ေျခာက္ပတ္အတြင္း ျပန္လည္ က်က္သြားႏုိင္ပါတယ္။ ေအာက္ပါတုိ႔ကို ျပဳလုပ္ရပါမယ္။
အမွ်င္ဓာတ္ ပါဝင္မႈမ်ားတဲ့ အစာ၊ အမွ်င္အားျဖည့္စာ၊ ဝမ္းေပ်ာ့စာနဲ႔ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ၿပီး ဝမ္းခ်ဳပ္တာကို ကာကြယ္ကာ ဝမ္းေပ်ာ့ေပ်ာ့သြားတဲ့ အက်င့္ကို ျပဳလုပ္ေပးရပါမယ္။ ေန႔စဥ္ေန႔တုိင္း ေရေႏြးေငြ႕ေပၚမွာ ၁၀ မိနစ္ မွ မိနစ္ ၂၀ ခန္႔ထုိင္ၿပီး စအုိႂကြက္သားေတြ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းရေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးရပါမယ္။
နာက်င္မႈ သက္သာေအာင္ Fissure ေနရာမွာ Lidocaine Jelly အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။
နာတာရွည္ျဖစ္ေပၚသည့္ Fissure အတြက္ ကုသျခင္း
အထက္ပါ ကုသမႈနဲ႔ Anal Fissure မေပ်ာက္ကင္းခဲ့ရင္ မေပ်ာက္ကင္းရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာေဖြရပါမယ္။ ဥပမာ - စအုိအေျမႇးပါးမွာ အမာရြတ္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ျဖစ္တာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ စအုိထိန္း ႂကြက္သားေတြ Spasm ရလုိ႔ ျဖစ္တာလားဆုိတာကို ရွာေဖြၿပီး လိုအပ္ရင္ ခြဲစိတ္ကုသမႈ ခံယူရပါမယ္။ စအုိထိန္းခ်ဳပ္ ႂကြက္သားေတြကို ခ်ဲ႕တဲ့နည္းလမ္း (Anal Sphincter Dilatation) ေတြကို ျပဳလုပ္တာဟာ ေရာဂါရွိသူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို သက္သာေစႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္းပါ။ အဲဒီနည္းလမ္းနဲ႔ မသက္သာသူေတြကို စအုိႂကြက္သား ခြဲစိတ္ျပဳျပင္တဲ့ နည္းလမ္းကို အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ သံုးပတ္မွ ေလးပတ္အတြင္း အနာက်က္သြားႏုိင္ပါတယ္။ ခြဲစိတ္ၿပီး ျပန္လည္ျဖစ္ႏႈန္းဟာ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေတာင္ မရွိဘူးလုိ႔ သိရပါတယ္။
ေဒါက္တာခင္မုိးမုိး
BY GOOD HEALTH
မာေက်ာၿပီး ေျခာက္ေသြ႕တဲ့ မစင္ကုိ ညႇစ္ရတာေၾကာင့္ စအုိအေျမႇးပါး စုတ္ျပဲသြားတတ္ပါတယ္။ စုတ္သြားၿပီး အနာျဖစ္လာတာကို Anal Fissure လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ဝမ္းပ်က္တာနဲ႔ စအုိေနရာမွာ ေရာင္ရမ္းမႈ ျဖစ္တာေၾကာင့္လည္း Fissure ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ Anal Fissure ကို လတ္တေလာျဖစ္တဲ့ အေျခအေနနဲ႔ နာတာရွည္ ဒါမွမဟုတ္ မၾကာခဏ ျပန္ျဖစ္တဲ့ အေျခအေနဆုိၿပီး ခြဲျခားထားပါတယ္။ လတ္တေလာျဖစ္တဲ့ Fissure ဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ မာေက်ာတဲ့ မစင္တံုးေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး နာတာရွည္ Fissure မွာမူ စအုိကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ႂကြက္သားေတြ တင္းက်ပ္လြန္းတာေၾကာင့္ ျဖစ္တာပါ။ လတ္တေလာျဖစ္တဲ့ Fissure ေတြ မၾကာခဏ ျပန္ျဖစ္ၿပီး အမာရြတ္ ထင္တာေၾကာင့္လည္း နာတာရွည္ Fissure ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ က်န္းမာေရးျပႆနာ တစ္ခုခုေၾကာင့္လည္း Fissure ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ကုသျခင္း
ေအာက္ပါ အခ်က္အလက္ေတြကို အေျခခံၿပီး ကုသရပါမယ္။
မစင္ရဲ႕ ပံုသဏၭာန္ အေနအထားကို ပံုမွန္ျဖစ္ေစျခင္း
စအုိဝထိန္းႂကြက္သား တင္းမာမႈကို ေပ်ာ့ေပ်ာင္းေစျခင္း
နာက်င္မႈေဝဒနာ၊ ေသြးထြက္တာနဲ႔ သက္ေသာင့္သက္သာ မရွိတာကို ေရွာင္ရွားႏုိင္ျခင္း Fissure အနာက်က္ေစျခင္း
လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚသည့္ Fissure အတြက္ ကုသျခင္း
လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚတဲ့ Fissure ဟာ ခြဲစိတ္ကုသမႈခံယူဖုိ႔ မလုိဘဲ ကုသႏုိင္ပါတယ္။ ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ဟာ ေျခာက္ပတ္အတြင္း ျပန္လည္ က်က္သြားႏုိင္ပါတယ္။ ေအာက္ပါတုိ႔ကို ျပဳလုပ္ရပါမယ္။
အမွ်င္ဓာတ္ ပါဝင္မႈမ်ားတဲ့ အစာ၊ အမွ်င္အားျဖည့္စာ၊ ဝမ္းေပ်ာ့စာနဲ႔ ေရမ်ားမ်ား ေသာက္ၿပီး ဝမ္းခ်ဳပ္တာကို ကာကြယ္ကာ ဝမ္းေပ်ာ့ေပ်ာ့သြားတဲ့ အက်င့္ကို ျပဳလုပ္ေပးရပါမယ္။ ေန႔စဥ္ေန႔တုိင္း ေရေႏြးေငြ႕ေပၚမွာ ၁၀ မိနစ္ မွ မိနစ္ ၂၀ ခန္႔ထုိင္ၿပီး စအုိႂကြက္သားေတြ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းရေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးရပါမယ္။
နာက်င္မႈ သက္သာေအာင္ Fissure ေနရာမွာ Lidocaine Jelly အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။
နာတာရွည္ျဖစ္ေပၚသည့္ Fissure အတြက္ ကုသျခင္း
အထက္ပါ ကုသမႈနဲ႔ Anal Fissure မေပ်ာက္ကင္းခဲ့ရင္ မေပ်ာက္ကင္းရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာေဖြရပါမယ္။ ဥပမာ - စအုိအေျမႇးပါးမွာ အမာရြတ္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ျဖစ္တာလား၊ ဒါမွမဟုတ္ စအုိထိန္း ႂကြက္သားေတြ Spasm ရလုိ႔ ျဖစ္တာလားဆုိတာကို ရွာေဖြၿပီး လိုအပ္ရင္ ခြဲစိတ္ကုသမႈ ခံယူရပါမယ္။ စအုိထိန္းခ်ဳပ္ ႂကြက္သားေတြကို ခ်ဲ႕တဲ့နည္းလမ္း (Anal Sphincter Dilatation) ေတြကို ျပဳလုပ္တာဟာ ေရာဂါရွိသူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို သက္သာေစႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္းပါ။ အဲဒီနည္းလမ္းနဲ႔ မသက္သာသူေတြကို စအုိႂကြက္သား ခြဲစိတ္ျပဳျပင္တဲ့ နည္းလမ္းကို အသံုးျပဳႏုိင္ပါတယ္။ သံုးပတ္မွ ေလးပတ္အတြင္း အနာက်က္သြားႏုိင္ပါတယ္။ ခြဲစိတ္ၿပီး ျပန္လည္ျဖစ္ႏႈန္းဟာ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေတာင္ မရွိဘူးလုိ႔ သိရပါတယ္။
ေဒါက္တာခင္မုိးမုိး
BY GOOD HEALTH
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။