"ထင္ရွားသူတို႔၏ ဘဝပံုျပင္"

 

Nine Nine Sanay @ ႏိုင္းႏိုင္းစေန

Run Run Shaw (23 November 1907- )

----လက္ေတြ႔က်က်လုပ္ေဆာင္ပါ၊ စိတ္ကူးယွဥ္မႈထဲမွာပဲ သာယာမေနပါနဲ႔

Run Run Shawက ေဟာင္ေကာင္ရုပ္ျမင္သံၾကားအသံလႊင့္ဌာန (TVB) ဥကၠဌျဖစ္သလို Shaw Brothers (SB) ရုပ္ရွင္ကုမၸဏီကို တည္ေထာင္ခဲ့သူလည္းျဖစ္တယ္။ ေဟာင္ေကာင္ နာမည္ႀကီး ရုပ္ရွင္ထုတ္လုပ္သူလည္းျဖစ္ပါတယ္။


ေမြးဖြားႀကီးျပင္းပံု

Run Run Shawကို ၁၉ဝ၇ခုႏွစ္ ရွန္ဟိုင္းၿမိဳ႕က ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝတဲ့ ကုန္သည္မိသားစုမွ ေမြးဖြားခဲ့တယ္။ ၇ႏွစ္အရြယ္မွာ ဖခင္က သူ႔ကို ရွန္ဟိုင္းၿမိဳ႕က အေမရိကန္လူမ်ဳိးေတြဖြင့္လွစ္တဲ့ေက်ာင္းမွာ အဂၤလိပ္စာကို သင္ယူေစခဲ့တယ္။ အလယ္တန္းေရာက္ေတာ့လည္း အေမရိကန္လူမ်ဳိးဖြင့္တဲ့ ေက်ာင္းမွာပဲ ပညာသင္ၾကားခဲ့တယ္။ ဒါဟာ သူ႔ကို အဂၤလိပ္လို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ေျပာတတ္ေစရံုတင္မက အေရွ႕အေနာက္တိုင္းေရာစပ္တဲ့ ပညာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈကိုပါ သင္ယူေစႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

၁၉၂၅ခုုႏွစ္မွာ တတိယအစ္ကိုျဖစ္တဲ့ Runme Shawက Tian Yi ရုပ္ရွင္ကုမၸဏီကို တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး စင္ကာပူႏိုင္ငံကို ေစ်းကြက္ျဖန္႔ခဲ့တယ္။ Run Run Shawကေတာ့ ၁၉၂၆ခုႏွစ္မွ ရုပ္ရွင္ေလာကထဲ ဝင္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ အဲဒီႏွစ္က တကၠသိုလ္တက္ဖို႔ သူျပင္ဆင္ေနခ်ိန္ျဖစ္တယ္။ အစ္ကိုRunme Shawက သူ႔ကို စင္ကာပူလာၿပီး အတူတကြလုပ္ကိုင္ဖို႔ ဆက္သြယ္ခဲ့လို႔ ပညာေရးကိုသူစြန္႔လႊတ္ၿပီး စင္ကာပူကိုေရာက္ခဲ့တယ္။ အဲဒီကစ ရုပ္ရွင္ေလာကထဲ သူေျခတစ္လွမ္းခ်င္းစဝင္ခဲ့တယ္။ ဒါဟာ သူ႔ဘဝမွာအေရးပါတဲ့ အလွည့္အေျပာင္းတစ္ခုျဖစ္ခဲ့တယ္။

Shaw ညီအစ္ကိုဟာ Nanyang မွာ အလုပ္စထူေထာင္တုန္းက အခက္အခဲမ်ဳိးစံုနဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ စင္ကာပူေရာက္စမွာလည္း အိမ္အိုအိမ္ေဟာင္းတစ္လံုးငွားၿပီး ရုပ္ရွင္ကားေတြကို သူတို႔တည္းျဖတ္ခဲ့တယ္။ ပိုစတာေတြလုပ္ခဲ့တယ္။ ၁၉၂ဝေခတ္ကအေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ၿမိဳ႕ျပႀကီးေတြမွာသာ ရုပ္ရွင္ရံုရွိခဲ့သလို လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးလည္း မေကာင္းခဲ့ဘူး။ လူနည္းစုေလာက္သာ ၿမိဳ႕ေပၚတက္ ရုပ္ရွင္ၾကည့္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ အဲဒီေခတ္ရဲ႕ရုပ္ရွင္ျဖန္႔ခ်ီေရးဟာ ဘယ္ေလာက္ခက္ခဲေၾကာင္း ေတြးၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။

Shaw ညီအစ္ကိုဟာ ေန႔လယ္ပိုင္းမွာ ရုပ္ရွင္ျပစက္၊ ဇာတ္ကားနဲ႔ ရုပ္ရွင္ျပသရာမွာလိုအပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြကို ငွားလာတဲ့ကားေပၚတင္ၿပီး ၿမိဳ႕အႏွံ႔ ရြာအႏွံ႔ ပို႔ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ညပိုင္းမွာ ျမဴေတြၾကားကကြင္းျပင္က်ယ္မွာ ရုပ္ရွင္ေတြျပသခဲ့တယ္။

ခ်မ္းသာၾကြယ္ဝတဲ့မိသားစုက ေမြးဖြားလာခဲ့ၿပီး ၿမိဳ႕ျပမွာႀကီးျပင္းခဲ့တဲ့ Shaw ညီအစ္ကိုဟာ အခက္အခဲ ပင္ပန္းမႈေၾကာင့္ ဒီအလုပ္ကို လက္လႊတ္ဖို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ေတြးခဲ့ဖူးေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးမွာ အခက္အခဲကို သူတို႔ေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္၊ ေအာင္ႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္၊ ေတာင့္ခံႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ဆယ္စုႏွစ္ၾကာတဲ့အခါ Run Run Shaw က “အဲဒီလိုဘဝမ်ဳိးမွာ ကၽြန္ေတာ္အမ်ားႀကီး သင္ယူေလ့လာႏိုင္ခဲ့တယ္။ သင္ခန္းစာရခဲ့တယ္။ တခ်ဳိ႕အရာေတြက ကၽြန္ေတာ့္ဘဝတစ္သက္တာကို အက်ဳိးအျမတ္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ တကယ္လို႔ အဲဒီဘဝအေတြ႔အႀကံဳသာမရွိခဲ့ရင္ ကၽြန္ေတာ္လည္း ဒီကေန႔ဆိုတာ ျဖစ္လာမွာမဟုတ္ဘူး။ အခုေခတ္ လူငယ္လူရြယ္ေတြက ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးၾကတယ္၊ ပညာလည္းတတ္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပင္ပန္းတဲ့ဒဏ္ကို သူတို႔မခံႏိုင္ၾကဘူး။ ဒါဟာ သူတို႔အတြက္ ႀကီးမားတဲ့ခၽြတ္ယြင္းခ်က္ပဲ”လို႔ ေျပာခဲ့တယ္။

အခက္အခဲမုန္တိုင္းၾကားမွာ Shaw ညီအစ္တို႔ရဲ႕ရုပ္ရွင္လုပ္ငန္းဟာ တျဖည္းျဖည္း လူသိလာခဲ့တယ္။ ၁၉၃၉ခုႏွစ္မွာ Run Run Shaw ရွန္ဟိုင္းျပန္ၿပီး သူ႔အႀကီးဆံုးအစ္ကိုကိုသြားေတြ႔ခ်ိန္ သူတို႔မွာ ရုပ္ရွင္ရံုေပါင္း ၁၃ဝေက်ာ္ရွိေနခဲ့ၿပီ။ အဲဒီရုပ္ရွင္ရံုေတြက မေလးရွား၊ ထိုင္း၊ စင္ကာပူနဲ႔ အင္ဒိုးနီးရွားေတြမွာျဖစ္တယ္။

Shaw ညီအစ္ကိုတို႔ရဲ႕ ရုပ္ရွင္လုပ္ငန္းဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔က အဆင္ေျပေျပျဖစ္လာခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ တည္ေထာင္စကေန ရုပ္ရွင္ရံုမ်ားစြာပိုင္ဆိုင္တဲ့အထိ ဆင္းရဲဒုကၡအမ်ဳိးမ်ဳိးကို သူတို႔ရင္ဆိုင္ခဲ့ရပါတယ္။ ရုပ္ရွင္လုပ္ငန္းကိုၿပိဳပ်က္ေစတဲ့ ဒုကၡကို ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတာလည္း အႀကိမ္မနည္းခဲ့ပါဘူး။

ပထမအႀကိမ္က ၁၉၃၁ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၆ရက္ေန႔မွာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေဟာင္ေကာင္မွာ အေျခတည္ထားတဲ့ Tian Yi ကုမၸဏီ မီးေလာင္ခဲ့ပါတယ္။ မီးေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ အေဆာက္အဦးတစ္ခုလံု ျပာက်ခဲ့ၿပီး ရုပ္ရွင္သံုးပစၥည္း၊ ရုပ္ရွင္ကားေတြအားလံုး မီးေလာင္တိုက္သြင္းခံခဲ့ရတယ္။

ဒုတိယအႀကိမ္က ၁၉၄၁ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာမွာျဖစ္တယ္။ ဂ်ပန္ေတြ ေဟာင္ေကာင္နဲ႔စင္ကာပူကို ဝင္ေရာက္က်ဴးေက်ာ္ခ်ိန္ သူတို႔ရဲ႕ရုပ္ရွင္လုပ္ငန္း ထိခိုက္နစ္နာမႈမ်ားစြာရွိခဲ့တယ္။ စစ္ပဲြအတြင္းမွာ သူတို႔ဖြင့္ထားတဲ့ ရုပ္ရွင္ရံုေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပ်က္စီးခဲ့တယ္။ Run Run Shaw ကုိယ္တိုင္လည္း ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးကားေတြရိုက္ကူးတယ္ဆိုတဲ့ ပုဒ္မနဲ႔ ဂ်ပန္ေတြရဲ႕ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းျခင္းကို ခံခဲ့ရတယ္။ ၁ဝရက္ၾကာ အခ်ဳပ္ခံခဲ့ရတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ဒီအေၾကာင္းကို လူေတြေမးျဖစ္ေတာ့ Run Run Shaw က “ၿပီးခဲ့တာေတြ ၿပီးသြားၿပီ .. အစျပန္မေဖာ္ခ်င္ဘူး”လို႔သာ ဆိုခဲ့ပါတယ္။

တတိယအႀကိမ္က ၁၉၇ဝခုႏွစ္ သူတို႔ရဲ႕ရုပ္ရွင္လုပ္ငန္း ေအာင္ျမင္ခ်ိန္မွာျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဒါဟာ ကုမၸဏီအတြင္းေရး ျပႆနာျဖစ္တယ္။ သူတို႔ဆီမွာ ၁၂ႏွစ္ၾကာ အလုပ္လုပ္ခဲ့တဲ့ “ျဖန္႔ခ်ီေရးဝိဇၨာ”လို႔ တင္စားခံရသူနဲ႔ Run Run Shawတို႔ အျမင္မတူ၊ သေဘာထားကဲြလဲြမႈေၾကာင့္ ျဖန္႔ခ်ီသူဟာ ဝန္ထမ္းေကာင္းေတြကိုေခၚထုတ္ၿပီး ကုမၸဏီက ခြာခဲ့တယ္။ သူကိုယ္တိုင္ ရုပ္ရွင္ကုမၸဏီတစ္ခု တည္ေထာင္ခဲ့တယ္။ Shaw တို႔ရဲ႕ကုမၸဏီက တခဏတြင္းခ်င္းမွာ “လူသူမဲ့တဲ့အရပ္”ျဖစ္သြားခဲ့တယ္။

ရုပ္ရွင္လုပ္ငန္းကို ၿပိဳကဲြပ်က္ဆီးေစတဲ့ ဒုကၡေတြ၊ အခက္အခဲေတြမ်ားစြာ ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရေပမယ့္ Run Run Shaw မတုန္လႈပ္ခဲ့ဘူး။ ဒီကုမၸဏီကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ထူေထာင္မယ္ဆိုတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကိုပဲ သူရဲရဲခ်ခဲ့တယ္။ အခက္အခဲျပႆနာေတြကို အံႀကိတ္ေတာင့္ခံၿပီး ရင္ဆိုင္ခဲ့တယ္။ ေက်ာ္ျဖတ္ခဲ့တယ္။ ေအာင္ျမင္မႈဆီ တစ္လွမ္းခ်င္း လွမ္းခဲ့တယ္။

၁၉၅၅ခုႏွစ္ ေဟာင္ေကာင္ၿမိဳ႕ရဲ႕ Clear Water Bay ဆိုတဲ့အရပ္မွာ “Shaw ရုပ္ရွင္ၿမိဳ႕” ကိုတည္ေထာင္ခဲ့တယ္။ ၁၉၅၈ခုႏွစ္မွာ ေဟာင္ေကာင္အေျခစိုက္ “Shaw Brothers”ဆိုတဲ့ ရုပ္ရွင္ကုမၸဏီကို ေအာင္ျမင္စြာ တည္ေထာင္ႏိုင္ခဲ့တယ္။

ေနာက္ပိုင္းမွာ ေခတ္ေတြ တျဖည္းျဖည္း ေျပာင္းလဲတိုးတက္လာတာနဲ႔အမွ် ရုပ္ရွင္လုပ္ငန္းကလည္း တျဖည္းျဖည္း က်ဆင္းလာခဲ့တယ္။ ေအာင္ျမင္မႈသရဖူေဆာင္းခဲ့တဲ့ ရုပ္ရွင္ရံုေတြ ေပ်ာက္ပ်က္ကုန္ၾကတယ္။ Shaw Brothers ကုမၸဏီလည္း အရင္ကမႀကံဳခဲ့ဖူးတဲ့ ေခတ္ရဲ႕စိန္ေခၚမႈေတြကို ခံခဲ့ရတယ္။ လုပ္ငန္းအေတြ႔အႀကံဳအရ ဒီရုပ္ရွင္လုပ္ငန္းကို ေခတ္နဲ႔အညီ ေျပာင္းလဲမႈေတြ မျဖစ္မေနလုပ္ရမယ္ဆိုတာကို Run Run Shaw နားလည္လိုက္တယ္။ အဲဒီလို ေျပာင္းလဲတိုးတက္မႈေတြ ရွိခဲ့တာေၾကာင့္ ဒီကေန႔မွာ ေဟာင္ေကာင္ရုပ္ျမင္သံၾကားအသံလႊင့္ဌာန (TVB)က သူ႔အတြက္ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားစြာကို သယ္ေဆာင္ေပးလာခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕အေတြ႔အႀကံဳ၊ စဥ္းစားေတြးေခၚမႈ၊ အျမင္က်ယ္မႈေတြဟာ လူေတြ အားက်အတုယူဖြယ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။


Li Ming Yi (李明義)ျပဳစုေရးသားတည္းျဖတ္ေသာ "ထင္ရွားသူတို႔၏ ဘဝပံုျပင္" စာအုပ္မွ

ႏိုင္းႏိုင္းစေန ဘာသာျပန္သည္ (15, July, 2013)