ဒီေန႔ ဟာ ေသာမတ္အက္ဒီဆင္ရဲ႕ ေမြးေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။

Aung Ko U

ဒီေန႔ ဟာ ေသာမတ္အက္ဒီဆင္ရဲ႕ ေမြးေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္မီးကို အသံုးျပဳေနသမွ် ကာလပတ္လံုး သူ႔ကို သတိရေနၾကမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အက္ဒီဆင္ အေၾကာင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကို အဂၤလိပ္စာလည္း ေလ့လာ၊ ဗဟုသုတ လည္း ရရွိေစရန္ ရည္ရြယ္လွ်က္ အဂၤလိပ္ - ျမန္မာ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးျဖင့္ ေရးသားလိုက္ပါသည္။ ( မနက္ျဖန္တြင္က်ေရာက္မည့္ ၆၆ ႏွစ္ေျမာက္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ အထိမ္းအမွတ္ အျဖစ္ “ပင္လံုစာခ်ဳပ္” အေၾကာင္းကို လည္း အဂၤလိပ္-ျမန္မာ ႏွစ္မ်ိဳးလံုးျဖင့္ ဆက္လက္ေရးသားကာ တင္ေပးသြားပါမည္။)


"Thomas Edison"

Full name: Thomas Alva Edison
အမည္အျပည့္စံု : ေသာမတ္ အယ္လ္ဗာ အက္ဒီဆင္

Born: February 11, 1847; Milan, Ohio, United States
ေမြးေန႔ ႏွင့္ ေမြးဖြားရာဇာတိ : ၁၈၄၇ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ (၁၁) ရက္အမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ၊ အိုဟိုင္းယိုးျပည္နယ္ ၊ မီလန္ျမိဳ႕

Died: October 18, 1931; West Orange, New Jersey
ေသဆံုးသည့္ေန႔ ႏွင့္ ေခါင္းခ်ရာေဒသ : ၁၉၃၁ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔၊ နယူးဂ်ာစီျပည္နယ္ ဝက္စ္ေအရိန္႔



Thomas Edison was born on February 11, 1847 in Milan, Ohio. ေသာမတ္ အက္ဒီဆင္ကို အိုဟိုင္းယိုးျပည္နယ္၊ မီလန္ၿမိဳ႕၌ ၁၈၄၇ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ေမြးဖြားခဲ႔ပါသည္။ His parents were Samuel Ogden Edison, Jr. and Nancy Matthews Elliott. Thomas was their seventh child. အက္ဒီဆင္သည္ ဆမ္ျမဳရယ္အက္ဒီဆင္ဂ်ဳနီယာ ႏွင့္ နန္စီအီလိယက္အက္ဒီဆင္ တို႔၏သတၲမေျမာက္ရင္ေသြးျဖစ္ပါသည္။
Edison started school late due to childhood illness. အက္ဒီဆင္သည္ က်န္းမာေရးမေကာင္းသည့္ အတြက္ ေက်ာင္းကို ေနာက္က်မွ တက္ခဲ့ရသည္။ He was kicked out of school three months after starting. ေက်ာင္းတက္ၿပီး (၃) လ အၾကာမွာပင္ ေက်ာင္းမွ ထြက္ခဲ့သည္။
Edison was then home-schooled by his mother, who was previously a teacher. တစ္ခ်ိန္က ဆရာမတစ္ဦး ျဖစ္ေသာ သူ၏ မိခင္က အက္ဒီဆင္ကို အိမ္မွာပင္ စာသင္ေပးခဲ့ပါသည္။ She encouraged and taught him to read and experiment. သူ၏မိခင္ျဖစ္သူက စမ္းသပ္ခ်က္ အေၾကာင္းကို ဖတ္ဖို႔ရန္ သင္ၾကားေပးခဲ့သလို အားလည္းေပးခဲ့ပါသည္။
Edison’s life in Port Huron was bitter. ဟူရြန္ဆိပ္ကမ္း တြင္ ေနထိုင္စဥ္ က အက္ဒီဆင္၏ ဘဝ မွာ ခါးသီးလွပါသည္။ Huron He was partially deaf since a young age, and became a telegraph operator after he saved Jimmie Mackenzie from being struck by a runaway train. Jimmie’s father, station agent J.U. Mackenzie of Mount Clemens, Michigan, was so grateful that he took Edison as an apprentice and trained him as a telegraph operator. ငယ္ရြယ္စဥ္ကာလမွာပင္ နားအာ႐ုံ ခ်ိဳ႕ယြင္းခဲ့ၿပီး မီးရထားလာေနစဥ္္ ေျပးလႊားကစားရင္း မီးရထားလမ္းေပၚသုိ႔ ျပဳတ္က်ေသာ မီးရထားရံုပိုင္ႀကီး၏ ရင္ေသြးတစ္ဦးအား အက္ဒီဆင္ ကယ္တင္ခဲ့ရာမွ ရံုပိုင္ႀကီး က ေက်းဇူးဆပ္ေသာအားျဖင့္ ေၾကးနန္းရိုက္နည္းပညာကို သင္ေပးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေၾကးနန္းေအာ္ပေရတာ တစ္ေယာက္ျဖစ္လာခဲ့သည္။
One of Edison’s mentors during those early years was a fellow telegrapher and inventor named Franklin Leonard Pope, who allowed the then broke youth to live and work in the basement of his Elizabeth, New Jersey home. အက္ဒီဆင္၏ ဆရာမ်ားအနက္မွ တစ္ဦးျဖစ္သူ Franklin Leonard Pope က နယူးဂ်ာစီ ရွိ သူ၏ ေနအိမ္ ေျမေအာက္ခန္း တြင္ ဘိုင္က် ေနေသာ အက္ဒီဆင္ေလးကို အလုပ္လုပ္ၿပီး ေနထိုင္ခြင့္ေပးခဲ့ပါသည္။
On December 25, 1871, he married Mary Stilwell, and they had three children, Marion Estelle Edison, Thomas Alva Edison, Jr., and William Leslie Edison. ၁၈၇၁ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၅ ရက္ေန႔ (ခရစ္စမတ္ေန႔) တြင္ Mary Stilwell ႏွင့္ လက္ထပ္ခဲ့ၿပီး Marion Estelle Edison, Thomas Alva Edison, Jr., and William Leslie Edison စေသာ ရင္ေသြး (၃) ဦးထြန္းကားခဲ့ပါသည္။
His wife Mary died in 1884. On February 24, 1886, he married 19 year old Mina Miller. ပထမဇနီးျဖစ္သူ Mary သည္ ၁၈၈၆ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ၿပီး ေနာက္ Mina Miller ႏွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳခဲ့ျပန္ပါသည္။
They had an additional three children, Madeleine Edison, Charles Edison (who took over the company upon his father’s death) and Theodore Edison. ၎ဇနီး ႏွင့္ Madeleine Edison, Charles Edison(ေနာင္တြင္ အက္ဒီဆင္၏ လုပ္ငန္းမ်ားကို ဆက္လက္လုပ္ကိုင္ခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္) and Theodore Edison စေသာ ရင္ေသြး (၃) ဦး ထပ္မံ ထြန္းကားခဲ့ပါသည္။
Edison, who made the famous quote, “genius is 99% perspiration; 1% inspiration” eventually invented the light bulb:
အက္ဒီဆင္၏ ကမၻာေက်ာ္ အဆိုအမိန္႔မွာ “ပါရမီရွင္ဆိုသည္မွာ ႀကိဳးစားအာထုတ္မႈ ၉၉% ႏွင့္ ဉာဏ္ကြန္႔ျမဴးမႈ ၁% ေပါင္းစပ္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္”။

အက္ဒီဆင္ ပထမဆံုး တီထြင္ခဲ့ေသာ ပစၥည္းမွယ လွ်ပ္စစ္ျဖင့္ မဲေရတြက္စက္ ျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္ထပ္ တီထြင္မႈမ်ားကို ဆက္တိုက္ ဖန္တီးခဲ့ပါသည္။ သူကိုယ္တိုင္ အစအဆံုး တီထြင္ခဲ့ေသာ ပစၥည္းမွာ သီခ်င္းဓါတ္စက္ ျဖစ္သည္။ ကမၻာႀကီးတြင္ အထင္ရွားဆံုးေသာ အက္ဒီဆင္၏ တီထြင္မႈမွာ လွ်ပ္စစ္မီးလံုး ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ၎ကို ၁၈၇၉ ခုႏွစ္တြင္ တီထြင္ ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါသည္။ အျခားေသာ တီထြင္မႈမ်ားမွာ ႏႈတ္ကေျပာသည္ကိုမွတ္ေသာစက္၊ စာကိုမိတၳဴကူးေသာစက္နဲ႔ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားကို သိုေလွာင္ေပးေသာ ဓါတ္ခဲမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ အက္ဒီဆင္သည္ ႐ုပ္ရွင္ကင္မရာ ႏွင့္ ပ႐ိုဂ်က္တာ မ်ားကို လည္း ထဲထဲ ဝင္ဝင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါသည္။ တယ္လီဖုန္းတြင္လည္း (သူတီထြင္ခဲ့ေသာ ကာဗြန္အသံေျပာင္းနည္း ေၾကာင့္ အသံကိုၾကည္လင္ျပတ္သားေအာင္ ၾကားႏိုင္သျဖင့္) တနည္းအားျဖင့္ သူ၏ နည္းပညာေၾကာင့္ အေရးပါတဲ့ တိုးတက္မႈတစ္ရပ္ျဖစ္လာတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါသည္။ ေၾကးနန္းျဖင့္ သတင္းစကားပို႔နည္းႏွင့္ စာေရးကူးတဲ့ လက္ႏွိပ္စက္မ်ားကိုလည္း ပိုမိုေကာင္းမြန္ေသာ စနစ္ျဖစ္လာေစရန္ အက္ဒီဆင္က ပါဝင္ ျပဳျပင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါေသးသည္။ ထို႔ထက္မက ႏႈတ္ေျပာသည္ကိုမွတ္သားေသာစက္၊ မိတၳဴကူးစက္ႏွင့္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားကို သိုေလွာင္ေပးေသာ ဓါတ္ခဲ စသည္မ်ားကိုလည္း တီထြင္ခဲ့ပါေသးသည္။ အယ္ဒီဆင္၏ တီထြင္မႈ မ်ားမွာ မွတ္ပံုတင္ၿပီး အားလံုး စုစုေပါင္း တစ္ေထာင္ေက်ာ္ရွိသည္ဟု ဖတ္႐ႈမွတ္သားရပါသည္။

ေအာင္ကိုဦး (UMK)