" ေဂါက္ " ေဆာင္းပါး

 

Yangon Health Guide added a photo from August 9, 2013 to their timeline.

" ေဂါက္ " ေဆာင္းပါး

ေဂါက္ေရာဂါသည္ ခႏၶာကိုယ္ရွိ အ႐ိုးအဆစ္မ်ားအတြင္း Uric Acid (ယူရစ္အက္ဆစ္) ဟုေခၚေသာ ဓာတ္ပစၥည္းတစ္မ်ဳိး စုပံုအနည္က်ျခင္းမွ အစျပဳျဖစ္ေပၚလာပါသည္။ ေဂါက္ေရာဂါ ျဖစ္ၿပီဆိုပါက အ႐ိုးအဆစ္အတြင္း နာက်င္ကိုက္ခဲမႈေ၀ဒနာကို ခံစားရပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ေျခေထာက္ရွိ အဆစ္မ်ားတြင္ ပိုမိုနာက်င္ကိုက္ခဲတတ္ပါသည္။

အ႐ိုးအဆစ္နာက်င္ကိုက္ခဲမႈမ်ား မၾကာခဏ ေပၚလိုက္ေပ်ာက္လိုက္ ျဖစ္ျခင္းသည္ ေဂါက္ ေရာဂါ၏ လကၡဏာတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ နာတာရွည္ေဂါက္ေရာဂါ ရွိၿပီး ထိေရာက္ေသာ ကုသမႈကို အခ်ိန္မီခံယူျခင္းမရွိပါက အ႐ိုးအဆစ္မ်ား ပံုမွန္က့ဲသို႔ မလႈပ္ရွားႏိုင္ေတာ့ဘဲ ပံုပ်က္သြား ႏိုင္ပါသည္။

ခႏၶာကိုယ္အတြင္း၌ Uric Acid (ယူရစ္အက္ဆစ္) ဓာတ္ပစၥည္းမ်ားကို ထုတ္လုပ္မႈမ်ားျပား လာေသာအခါ သို႔မဟုတ္ Uric Acid ကို ေက်ာက္ကပ္မွ ဆီးထဲသို႔ စြန္႔ထုတ္မႈမလုပ္ႏိုင္ေတာ့ေသာအခါ Uric Acid ပမာဏမ်ားလာၿပီး ေဂါက္ေရာဂါ ျဖစ္ေပၚခံစားရပါသည္။ ခႏၶာကိုယ္မွ Uric Acid ကို အဘယ္ေၾကာင့္ အေျမာက္အျမား ထုတ္လုပ္သည္ကိုမူ တိတိက်က် ရွာေဖြမေတြ႕ရွိေသးပါ။

အမ်ဳိးသားမ်ားသည္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားထက္ ေဂါက္ေရာဂါ ျဖစ္ရန္ အခြင့္အေရးပိုမ်ားပါသည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ားသည္ ေသြးဆံုးၿပီးခ်ိန္တြင္ ေဂါက္ေရာဂါျဖစ္ရန္ အခြင့္အေရး ပိုမ်ားပါသည္။

ေသြးတိုးရွိေသာသူမ်ားတြင္ ေဂါက္ေရာဂါျဖစ္ရန္ အခြင့္ အေရးပိုမ်ားပါသည္။ အရက္ကို အလြန္အကၽြံေသာက္သံုးျခင္း၊ ေသြးခ်ဳိဆီးခ်ဳိေရာဂါရွိျခင္း၊ အ၀လြန္ျခင္း၊ ေသြးအားနည္းေရာဂါ တစ္မ်ဳိးျဖစ္ေသာ Sickle Cell Anaemia ရွိျခင္း၊ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါရွိျခင္းတို႔သည္ ေဂါက္ေရာဂါျဖစ္ေစႏိုင္သည့္ အခြင့္အေရး ကိုမ်ားေစပါသည္။

အျခားေရာဂါတစ္ခုခုေၾကာင့္ သံုးစြဲေနရေသာ ေဆးသည္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိး (Side Effect) အေနျဖင့္ ေက်ာက္ကပ္မွ Uric Acid မ်ားစြန္႔ထုတ္မႈကို ေႏွးေကြးေစသည့္ အာနိသင္ရွိပါက ေဂါက္ေရာဂါခံစားရေစရန္ အားေပးအားေျမႇာက္ျဖစ္ေစ ပါသည္။

ေဂါက္ေရာဂါ၏ လကၡဏာမ်ားကို ေလ့လာ ၾကည့္ၾကပါစို႔။ ေဂါက္ေရာဂါတြင္ အ႐ိုးအဆစ္ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈသည္ ညဘက္တြင္ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ေပၚပါသည္။ အဆစ္အျမစ္အတြင္း ထိုးၿပီးနာျခင္း၊ ေျခမြခံရသလိုနာျခင္း စသည္ျဖင့္ နာက်င္မႈေ၀ဒနာကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ခံစားရေလ့ရိွပါ သည္။ ေဂါက္ေရာဂါ ခံစားေနရေသာ အ႐ိုးအဆစ္သည္ ပူေႏြးေနျခင္း၊ နီရဲေနျခင္း၊ ထိလွ်င္နာျခင္း စသည့္ လကၡဏာမ်ားရွိပါသည္။ ရက္အနည္း ငယ္ၾကာေသာအခါ အ႐ိုးအဆစ္ကိုက္ခဲမႈသည္ ေလ်ာ့နည္းေပ်ာက္ကြယ္သြားပါသည္။ နာတာရွည္ ေဂါက္ေရာဂါ ခံစားေနရသူဆိုပါက အ႐ိုးအဆစ္ ကိုက္ခဲမႈကို မၾကာခဏ ခံစားေနရမည္ျဖစ္ပါ သည္။

အ႐ိုးအဆစ္ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈ၊ ေရာင္ရမ္းမႈ ကို ခံစားရဖန္ မ်ားလာေသာအခါ အ႐ိုးအဆစ္ ပံုပ်က္သြားၿပီး ေျခေခ်ာင္း၊ လက္ေခ်ာင္းမ်ား ေကြးေကာက္ျခင္း၊ မေကြးႏိုင္ မဆန္႔ႏိုင္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာပါသည္။ Tophy (တိုဖီ)ဟုေခၚေသာ Uric Acid အစုိင္အခဲေလးမ်ားသည္ အ႐ိုးအဆစ္အတြင္းရွိ အ႐ိုးႏုမ်ား၊ တစ္႐ွဴးမ်ား၊ အရြတ္မ်ားအတြင္း ျဖစ္ေပၚလာပါသည္။ Tophi သည္ ေဂါက္ေရာဂါကို ႏွစ္၊ လရွည္ၾကာ ခံစားရမွသာ ျဖစ္ေပၚျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေက်ာက္ကပ္အတြင္း၌ Tophi မ်ား စုပံုလာေသာအခါ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးျခင္း ျဖစ္ေစပါသည္။

အ႐ိုးအဆစ္ ေရာင္ရမ္းနာက်င္မႈကုိ ခံစားေနရသူ (သို႔မဟုတ္) ခံစားဖူးသူမ်ားသည္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ ျပသစစ္ေဆးသင့္ပါသည္။ ဆရာ၀န္မွ စမ္းသပ္ၾကည့္လွ်င္ အဆစ္ေရာင္လကၡဏာမ်ား ေတြ႕ရမည္ျဖစ္ၿပီး ေရာဂါရင့္သူ၌ Tophi ဟုေခၚေသာ Uric Acid အစုအခဲေလးမ်ားကို စမ္းသပ္မိမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုသို႔ေတြ႕ရွိပါက အ႐ိုးအဆစ္အား ဓာတ္မွန္႐ုိက္ျခင္း၊ အ႐ိုးအဆစ္အတြင္းရွိ အရည္ (synovial fluid) ကုိ ဓာတ္ခြဲစမ္းသပ္ျခင္း၊ ေသြး ထဲမွ Uric Acid ဓာတ္ပမာဏကို စမ္းသပ္ျခင္း၊ ဆီးထဲမွ Uric Acid ဓာတ္ပမာဏကို စမ္းသပ္ျခင္း စသည္တို႔ကို စမ္းသပ္စစ္ေဆးရန္ ၫႊန္ၾကားမည္ ျဖစ္ပါသည္။

စနစ္တက် စမ္းသပ္စစ္ေဆးၿပီး၍ နာတာရွည္ေဂါက္ေရာဂါဟု ေသခ်ာပါက ခႏၶာကိုယ္အတြင္းရွိ Uric Acid ဓာတ္မ်ားကို ေလ်ာ့က်ေစေသာေဆးမ်ား တိုက္ေကၽြးမည္ျဖစ္ပါသည္။ အသံုးအမ်ားဆံုးေသာေဆးမွာ Allopurinol (အယ္လိုပ်ဴရီေနာ) ေဆးမ်ားျဖစ္ပါသည္။

ထို႔ျပင္ ေဂါက္ေရာဂါေၾကာင့္ အဆစ္အျမစ္ နာက်င္ ကိုက္ခဲမႈေ၀ဒနာ ထပ္မံမခံစားရေစရန္ (သို႔မဟုတ္) ခံစားရသည့္ အႀကိမ္ေရကို ေလ်ာ့က်ေစရန္အတြက္ Colchicine (ကိုခ်ီဆင္း) ေဆးမ်ား တိုက္ေကၽြးမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ေဆးကုသမႈခံယူၿပီး သံုးလေလာက္ၾကာေသာအခါ ခႏၶာကိုယ္အတြင္း၌ Uric Acid ဓာတ္ပမာဏသည္ တည္ၿငိမ္သြားပါသည္။ (မွတ္ခ်က္ ။ ။ ေရာဂါေပ်ာက္ကင္းျခင္း မဟုတ္ပါ။) ထိုအခ်ိန္တြင္ Colchicine ေဆး သံုးစြဲမႈကို ရပ္တန္႔ႏိုင္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕လူနာမ်ား၌ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္သည့္ အေနျဖင့္ Colchicine ပမာဏအနည္းငယ္ကို ဆက္လက္သံုးစြဲသြားရန္ ၫႊန္ၾကားရေလ့ရွိပါ သည္။

အေမရိကန္ ဆရာ၀န္အသင္း (American Medical Association) ၏ အဆိုအရ ေဂါက္ ေရာဂါရွိသူသည္ ေအာက္ပါ (ပ်ဴရင္း (purine) ဓာတ္ပါေသာ) အစားအေသာက္မ်ားကို ေရွာင္က်ဥ္ရပါမည္။

(၁) ဘီယာ၊ အရက္
(၂) ငါးပါးနီဟုေခၚေသာ ပင္လယ္ငါး (anchovies)
(၃) ငါးေသတၱာငါး (sardines)
(၄) ငါးဥ
(၅) ဟယ္ရင္ငါး (herring)
(၆) တေဆး
(၇) အသည္း၊ ႏွလံုး၊ ေက်ာက္ကပ္၊ မုန္႔ခ်ိဳအိတ္ကဲ့သို႔ ကိုယ္တြင္းကလီစာမ်ား
(၈) အသားစြပ္ျပဳတ္၊ အသားဟင္းအႏွစ္
(၉) ေယာက္သြား (mussets)
(၁၀) ခံုး (scallops)
(၁၁) ရစ္ငွက္ (pheasant)
(၁၂) ရစ္ပု (grouse)
(၁၃) ခါငွက္ (partridge)
(၁၄) ႏြားကေလးသား (veal)
(၁၅) သိုးသား (mutton)
(၁၆) ၀က္ဆားနယ္ေျခာက္ (bacon)
(၁၇) ၾကက္ဆင္ (turkey)
(၁၈) ဘဲငန္း (goose)
(၁၉) ထေရာက္ေရခ်ိဳငါး (trout)
(၂၀) ဆယ္လမြန္ငါး (salmon)
(၂၁) ပဲလံုး (peas)
(၂၂) ပဲေတာင့္ရွည္ (beans)
(၂၃) မိႈ (mushroom)
(၂၄) ပန္းေဂၚဖီ (cauliflower)
(၂၅) ေဒါက္ခြရြက္

ထို႔ျပင္ ေၾကာ္ထားေသာ အစားအစာမ်ား၊ ေဆာ့ (Sauce) ကဲ့သို႔ ခံတြင္းၿမိန္ေစေသာ အႏွစ္ မ်ားကိုလည္း ေရွာင္က်ဥ္ရပါမည္။

ေဂါက္ေရာဂါေၾကာင့္ အ႐ိုးအဆစ္မ်ား နာက်င္ကိုက္ခဲေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ ေအာက္ပါတို႔ကို ေရွာင္က်ဥ္ရပါမည္။

(၁) ေဆးသၾကားႏွင့္၎ကဲ့သို႔ ခ်ိဳေစေသာအရာမ်ား
(၂) သဘာ၀အတိုင္း မဟုတ္ေသာ အခ်ဳိရည္မ်ား
(၃) ေဆးလိပ္
(၄) အျဖဴေရာင္ဂ်ံဴမႈန္႔ (White wheat)
(၅) ဆိတ္သား
(၆) သိုးကေလးသား (lamb)
(၇) ကိတ္မုန္႔
(၈) ၀က္သား
(၉) သၾကား
(၁၀) ဘီယာ၊ အရက္
(၁၁) ေခ်ာကလက္
(၁၂) ေကာ္ဖီ
(၁၃) သမင္သား
(၁၄) သၾကားညိဳ
(၁၅) ယိုမ်ား (Jams)
(၁၆) ဂ်ယ္လီ
(၁၇) အီတလီ ေခါက္ဆြဲေျခာက္
(၁၈) ယုန္သား
(၁၉) ေရႊခ်ီမႈန္႔ (Semolina)
(၂၀) ဆား (Table Salt)
(၂၁) ၾကက္ဆင္ (Turkey)
(၂၂) ရွာလကာရည္ (Vinegar)

ေဂါက္ေရာဂါရွိသူ စားသံုးရမည့္ အစားအစာမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္ပါသည္။

(၁) ခ်ယ္ရီသီး

ခ်ယ္ရီသီးတြင္ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းရွိ Uric acid ပမာဏကို ေလ်ာ့က်ေစေသာ၊ ေရာင္ရမ္းျခင္းကို ေလ်ာ့က်ေစေသာ အာနိသင္ဓာတ္မ်ား ပါ၀င္ပါသည္။

(၂) တ႐ုတ္နံနံႀကီးပင္ (Celery)

တ႐ုတ္နံနံႀကီးပင္တြင္ ေရာင္ရမ္းနာက်င္မႈကို သက္သာေစမည့္ ဓာတ္ပစၥည္းမ်ား ပါ၀င္ပါသည္။ တ႐ုတ္နံနံႀကီးပင္ကို အ႐ိုးအဆစ္ေရာင္ရမ္းနာ သက္သာရန္အတြက္ ေရွးႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကပင္ သံုးစြဲခဲ့ၾကေပသည္။

(၃) နာနတ္သီး

နာနတ္သီးတြင္ပါ၀င္ေသာ ဘ႐ိုမီလိန္း (Bromelain) ဓါတ္သည္ ေဂါက္ေရာဂါကို သက္သာေစေသာ အာနိသင္ရွိပါသည္။ နာနတ္သီး စားေပးသင့္ပါသည္။

(၄) နႏြင္း

နႏြင္းတြင္ ပါ၀င္ေသာ ျဒပ္ေပါင္းတစ္မ်ိဳးသည္ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈကို ျဖစ္ေစသည့္ ပ႐ိုစတာဂလန္ဒင္ (Prostaglandin) ဓာတ္မ်ား ခႏၶာကိုယ္အတြင္း၌ ထြက္ေပၚမလာေအာင္ တားဆီးေပးပါသည္။ ထို႔ျပင္ အေရာင္က်ေစေသာ အာနိသင္ရွိသည့္ ေကာ္တီစုန္း (Cortisone) ဓာတ္မ်ား ထြက္လာေအာင္ လႈံ႕ေဆာ္ေပးပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ နႏြင္းသည္ ေဂါက္ေရာဂါအတြက္ စားသံုးရန္ သင့္ေလ်ာ္ပါသည္။

(၅) ကာဘိုဟိုက္ဒရိတ္ႂကြယ္၀ေသာ အစားအစာမ်ား

- _ ေကာက္ႏွံမ်ား (ဆန္၊ ဂ်ံဳ၊ ေျပာင္း၊ လူး၊ ဆတ္ စသည္)
- _ သစ္သီး၀လံမ်ား
- _ ပ်ဴရင္းဓာတ္မႂကြယ္၀ေသာ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္မ်ား

(၆) အသားဓာတ္

- အသားဓာတ္ကို တစ္ေန႔တာ အစား အစာ ပမာဏ၏ ၁၅% သာစားရန္

- ပင္လယ္ငါးမဟုတ္ေသာ ငါးမ်ား၊ တို႔ဟူး၊ ေမြးျမဴေရးၾကက္၊ ေမြးျမဴေရးဘဲ စသည္ တို႔မွ အသားဓာတ္ကို တစ္ေန႔တာ အစားအစာ ပမာဏ၏ ၁၅ ရာခုိင္ႏႈန္းထက္ပို၍ မစားသင့္ပါ။

အ၀လြန္ျခင္းသည္ ေဂါက္ေရာဂါႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၀လြန္းေသာသူမ်ားသည္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္၍ သင့္ေတာ္ေသာ ကိုယ္အေလးခ်ိန္အတြင္း ရွိေနေစရန္ ႀကိဳးစားရပါမည္။ ဤေနရာတြင္ သတိျပဳရမည့္အခ်က္မွာ အစားအေသာက္မစားဘဲ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလွ်ာ့ခ်ျခင္းသည္ ခႏၶာကိုယ္အတြင္းရွိ Uric Acid ဓာတ္ကုိ တိုးျမႇင့္ေစၿပီး ေဂါက္ေရာဂါကို ပိုမိုဆိုးရြားေစပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သင့္ေတာ္ ေသာ နည္းလမ္းမ်ား အသံုးျပဳရန္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ရပါသည္။
ေဂါက္ေရာဂါရွိသူသည္ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ေပးရန္ အေရးႀကီးပါသည္။ တစ္ေန႔တာအတြင္း ရွစ္ေအာင္စဆန္႔ေသာ ေသာက္ေရခြက္ျဖင့္ ၁၀ ခြက္ မွ ၁၂ ခြက္အထိ ေသာက္သံုးေပးသင့္ ပါသည္။ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ေပးျခင္းျဖင့္ ေဂါက္ေရာဂါျဖစ္ေစေသာ Uric Acid မ်ားအား ေက်ာက္ကပ္တြင္ စုပံုျခင္း မျဖစ္ေစဘဲ ဆီးႏွင့္ အတူ ခႏၶာကုိယ္ျပင္ပသို႔ ေရာက္ရွိသြားရန္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစပါသည္။

အႏွစ္ခ်ဳပ္ဆိုရေသာ္ ေဂါက္ေရာဂါသည္ Uric Acid ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ေရာဂါျဖစ္ၿပီး မည္သည့္ အခ်က္မ်ားက Uric Acid ပမာဏတက္ေစသည္ကို တိတိက်က် မသိရွိေသးပါ။ အ႐ိုးအဆစ္ ေရာင္ရမ္းျခင္းကို ခံစားရပါက ေဂါက္ေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္သည္ကို သတိျပဳလွ်က္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ ေစာလ်င္စြာ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ စစ္ေဆးၿပီး Uric Acid ပမာဏ ေလ်ာ့က်သြားေစေသာ ေဆး၀ါး မ်ားျဖင့္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ထားသင့္ပါသည္။ ႀကိဳတင္ ကာကြယ္ျခင္းမရွိဘဲ ေနာက္က်မွ သတိျပဳမိၿပီး အ႐ိုးအဆစ္ ပံုပ်က္ကာ အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့သည့္အခ်ိန္မွ ကုသမႈခံယူမည္ဆိုလွ်င္ အ႐ိုးအဆစ္သည္ နဂိုမူလကဲ့သို႔ ျပန္ေကာင္းႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ႀကိဳတင္စမ္းသပ္ စစ္ေဆးၿပီး ေဂါက္ေရာဂါ၏ အရိပ္အေယာင္မ်ား ေတြ႕ရွိပါက Uric Acid ပမာဏ ေလ်ာ့က်ေစေသာ ေဆး၀ါးမ်ားသံုးစြဲျခင္း (ဆရာ၀န္ၫႊန္ၾကားခ်က္ျဖင့္သာ)၊ ပ်ဴရင္းဓာတ္ပါေသာ အစားအစာမ်ား ေရွာင္က်ဥ္ျခင္း၊ အဆီမ်ားေသာ၊ ေၾကာ္ထားေသာ အစားအစာမ်ား ေရွာင္က်ဥ္ျခင္း၊ ပင္လယ္စာမ်ား ေရွာင္က်ဥ္ျခင္း၊ အသားဓာတ္ေလွ်ာ့စားျခင္း၊ ေရမ်ားမ်ားေသာက္ျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလွ်ာ့ခ်ျခင္း၊ တ႐ုတ္နံနံ၊ ခ်ယ္ရီသီး၊ နာနတ္သီး၊ နႏြင္းဓာတ္ပါေသာ အစားအစာမ်ား စားေပးျခင္းတို႔ျဖင့္ ေဂါက္ေရာဂါ၏ အႏၲရာယ္မွ ခပ္ေ၀းေ၀းေနထိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားသင့္ပါေၾကာင္း တိုက္တြန္း ေရးသားလိုက္ရပါသည္။

ေဇာ္ (ေဆး-၂)