အဆင္းရဲဆုံး သမၼတမ်ား

 သုတဇုန္

 

အဆင္းရဲဆုံး သမၼတမ်ား

==============

ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံတြင္ သမၼတ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စြမ္းရည္သည္ အေရးပါသည့္ ေနရာ၌ရွိ ေနသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သမၼတ မ်ားသည္ အားလုံး၏ စံျပ ျဖစ္ေအာင္ ျပဳမူေနထုိင္ေလ့ ရွိသည္။ ဥ႐ုေဂြးသမၼတေဟာင္း မူဂ်ီကာသည္ ရရွိသည့္ လစာ၏ (၉၀) ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ ျပန္လည္ လွဴဒါန္းခဲ့သည္။ အေဆာင္အေယာင္ မ်ားႏွင့္ ေနထုိင္ေလ့ မရွိဘဲ ေမာ္ေတာ္ကား အစုတ္ ကုိသာ စီးေလ့ရွိသည္။ မူဂ်ီကာသည္ သမၼတမ်ား အတြက္ စံျပ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အဆင္းရဲဆုံး သမၼတအျဖစ္လည္း သတ္မွတ္ခံထား ရသည္။ မူဂ်ီကာ ကဲ့သုိ႔ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ခဲ့သည့္ သမၼတမ်ားစြာ ရွိခဲ့ၿပီး ယင္းတုိ႔ကုိ အဆင္းရဲဆုံး သမၼတမ်ား အျဖစ္ ေခၚဆုိ ခဲ့သည္။ အဆင္းရဲဆုံး သမၼတမ်ား စာရင္းကုိ ရရွိသည့္ လစာအေပၚ မူတည္ တြက္ခ်က္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ အဆင္းရဲဆုံး သမၼတ မ်ားကုိ ေဖာ္ျပ ရာတြင္ အခ်ဳိ႕သမၼတမ်ားမွာ တာ၀န္မွ အနားယူသြားသူ မ်ားလည္း ပါ၀င္ေနမည္ ျဖစ္သည္။

၁။ မူဂ်ီကာ (ဥ႐ုေဂြး )

မူဂ်ီကာသည္ တစ္လကုိ ေဒၚလာ (၁၂၀၀၀) ရရွိေန ေသာ္လည္း ဥ႐ုေဂြး ျပည္သူမ်ား၏ ပ်မ္းမွ် လစာသည္ ေဒၚလာ (၇၇၅) သာ ရွိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မူဂ်ီကာသည္ ရရွိသည့္ လစာ၏ (၉၀) ရာခုိင္ႏႈန္းကုိ ျပန္လည္ လွဴဒါန္းခဲ့သည္။ အေသးစား စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား၊ ဆင္းရဲသားမ်ားႏွင့္ လူမႈေရး အဖဲြ႕အစည္း မ်ားကုိ အဓိက လွဴဒါန္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ မူဂ်ီကာသည္ သမၼတ တာ၀န္ကုိ ၂၀၁၀ မွ ၂၀၁၅ အထိ ထမ္းေဆာင္ ခဲ့ၿပီး ဘ၀ကုိ အ႐ုိးသားဆုံး ျဖတ္သန္း ခဲ့သည္။ သမၼတ အေဆာင္အေယာင္မ်ားကုိ ရယူျခင္း မရွိဘဲ လယ္ေတာအိမ္ တြင္သာ ေနထုိင္ ခဲ့သည္။ ဇနီး ျဖစ္သူ မွာလည္း ေရာင့္ရဲ တင္းတိမ္သူ ျဖစ္ၿပီး ၁၉၈၇ ထုတ္ ေဗာက္စ္၀က္ ဂြန္းကားအစုတ္ ကုိသာ အသုံးျပဳခဲ့သည္။ လယ္ေတာအိမ္တြင္ ေနထုိင္ရာ၌ လုံၿခဳံေရး အျဖစ္ ရဲႏွစ္ဦးသာ ထားရွိသည္။ မူဂ်ီကာသည္ ေျခေထာက္သုံးေခ်ာင္းသာ ရွိသည့္ ေခြးတစ္ေကာင္ကုိ အေဖာ္ျပဳၿပီး ေနထုိင္ေလ့ ရွိသည္။

၂။ အမာဒီနီဂ်က္ (အီရန္)

အီရန္သမၼတ တာ၀န္ကုိ ၂၀၀၅ မွ ၂၀၁၃ အထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ ခဲ့သည္။ မတူကဲြျဟး ေနသည့္ ႏုိင္ငံတြင္း ျဖစ္ေပၚေနသည့္ အရာမ်ားကုိ ေပါင္းစည္းၿပီး အီရန္အစၥလာမစ္ ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ တည္ေထာင္မည္ဟု ေႂကြးေၾကာ္ကာ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံ ရသည္။ အမာဒီနီဂ်က္သည္ ဆင္းရဲေသာ မိသားစုမွ ေမြးဖြားလာသူ ျဖစ္ၿပီး ေက်ာင္းဆရာ တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။ အင္ဂ်င္နီယာ တစ္ဦး ျဖစ္ေသာ အမာဒီနီဂ်က္သည္ တင္းမာသည့္ ဘာသာေရး အယူအဆ မ်ားကုိ လက္ကုိင္ထားသူ ျဖစ္သည္။ ၁၉၇၉ တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အီရန္ႏုိင္ငံ၏ အစၥလာမစ္ ေတာ္လွန္ေရးတြင္ တက္ႂကြစြာ ပါ၀င္ခဲ့ ၿပီးေနာက္ ေက်ာင္းဆရာ အလုပ္ကုိ ျပန္လုပ္ကုိင္ ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ တီဟီရန္ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရၿပီး သမၼတ ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္ ခဲ့ရာ ေထာက္ခံမႈ (၆၀) ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ျဖင့္ သမၼတ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ အမာဒီနီဂ်က္၏ တစ္ႏွစ္ လစာမွာ ေဒၚလာ ( ၃၀၀၀) သာရွိသည္ဟု ဆုိသည္။

၃။ ဟာမစ္ကာဇုိင္း (အာဖဂန္နစၥတန္)

အာဖဂန္နစၥတန္ သမၼတ တာ၀န္ကုိ (၁၀) ႏွစ္နီးပါး ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၄ စက္တင္ဘာလတြင္ တာ၀န္မွ အနားယူခဲ့သည္။ မိဘေဆြမ်ဳိး မ်ားသည္ ႏုိင္ငံေရးသမားမ်ား ျဖစ္ၾကၿပီး ဟာမစ္ကာဇုိင္း မွာလည္း အာဖဂန္နစၥတန္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရးတြင္ အေရးပါဆုံး ေနရာမွ ပါ၀င္ခဲ့သည္။ တစ္ႏွစ္ လစာ ေဒၚလာ (၆၃၀၀) သာရရွိ ေသာ္လည္း ႀကီးေလးသည့္ တာ၀န္မ်ားကုိ ေက်ပြန္စြာ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ အာဖဂန္ နစၥတန္ကုိ ဆုိဗီယက္မ်ား က်ဴးေက်ာ္စဥ္ ကတည္းက ေတာ္လွန္ေရးသမား ျဖစ္ခဲ့သည္။ တာလီဘန္မ်ား ေခတ္တြင္ ျပည္ေျပးဘ၀ ေရာက္ရွိ ခဲ့သည္။ စက္တင္ဘာ (၁၁) အၾကမ္းဖက္မႈ ၿပီးေနာက္ တာလီဘန္ မ်ားကုိ အေမရိကန္က တုိက္ခုိက္ ႏွိမ္ႏွင္းခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္ ဟာမစ္ကာဇုိင္းသည္ အာဖဂန္နစၥတန္ သမၼတ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ႏွစ္ၾကိမ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္းခဲခဲ့ ရသည္။

၄။ ကူးမားမူခါဂ်ီ (အိႏ္ၵိယ)

အိႏ္ၵိယႏုိင္ငံ၏ လက္ရွိသမၼတ ျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၂ ဇူလုိင္တြင္ စတင္တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံေရး ေလာကတြင္ ႏွစ္ေပါင္း (၄၀) ေက်ာ္ ျဖတ္သန္းခဲ့ ၿပီးေနာက္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရျခင္း ျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံေရးေ လာကသုိ႔ ၀င္ေရာက္ ၿပီးေနာက္ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ အင္ဒီရာဂႏ္ၵီ၏ ယုံၾကည္ရဆုံးသူ ျဖစ္ခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ အင္ဒီရာဂႏ္ၵီ လုပ္ႀကံခံရ ၿပီးေနာက္ ကူးမားမူခါခ်ီသည္ ႏုိင္ငံေရး ေလာကတြင္ ေထာက္ခံမႈ က်ဆင္းခဲ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ အင္ဒီရာ ဂႏ္ၵီ၏ သားျဖစ္သူ ရာဂ်စ္ဂႏ္ၵီႏွင့္ အတူ ႏုိင္ငံေရး ေလာကကုိ ျပန္၀င္ေရာက္ ခဲ့သည္။ ယင္းေနာင္ ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီး အျဖစ္ ခန္႔အပ္ခံခဲ့ ရၿပီး အခြန္ေကာက္ယူမႈ ပုံစံကုိ ေျဟင္းလဲခဲ့ သည္။ မူခါဂ်ီ၏ တစ္ႏွစ္လစာေငြသည္ ေဒၚလာ (၃၂၂၁၆) သာရွိသည္။

၅။ လူကာရွန္ကုိ (ဘီလာ႐ုစ္)

၁၉၉၄ ကတည္းက ဘီလာ႐ုစ္ သမၼတတာ၀န္ကုိ ထမ္းေဆာင္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ အေနာက္ႏုိင္ငံရွိ မီဒီယာမ်ားက ဥေရာပ၏ ေနာက္ဆုံး အာဏာရွင္ အျဖစ္ ေရးသားခဲ့ ေသာ္လည္း ၂၀၁၅ ေအာက္တုိဘာတြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ လူကာရွန္ကုိသည္ မဲအမ်ားဆုံး အျဖစ္ ငါးႀကိမ္ေျမာက္ သမၼတ တာ၀န္ကုိ ထမ္းေဆာင္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။ ဆုိဗီယက္ တပ္မေတာ္တြင္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ ဖူးၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး မွတ္တမ္းဆုိးမ်ား ရွိေနသည့္ အျပင္ ေျဟင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ ေႏွးေကြးသူ အျဖစ္ ေ၀ဖန္ျခင္း ခံထား ရသည္။ ဘီလာ႐ုစ္ကုိ ဆုိဗီယက္မွ ခဲြထြက္ျခင္းကုိ ကန္႔ကြက္မဲေပးခဲ့သည့္ တစ္ဦးတည္းေသာသူ အျဖစ္ မွတ္တမ္းတင္ခံထားရသူ ျဖစ္သည္။ တစ္ႏွစ္လစာ ေငြမွာ ေဒၚလာ (၃၃၈၇၃) ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

၆။ ရွီက်င္းပင္ (တ႐ုတ္)

ကမၻာ့ လူဦးေရ အမ်ားဆုံး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ သမၼတႀကီး ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၃ မတ္တြင္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရျခင္း ျဖစ္သည္။ အနားယူ သြားသည့္ ဟူက်င္ေတာင္ ေနရာတြင္ အစား ၀င္ေရာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ၿပီး (၁၂) ႀကိမ္ေျမာက္ အမ်ဳိးသား ျပည္သူ႔ ကြန္ဂရက္တြင္ ဆႏၵမဲျဖင့္ ေရြးခ်ယ္ခံရျခင္း ျဖစ္သည္။ ရွီက်င္းပင္သည္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ အေရးပါဆုံး ေနရာ ျဖစ္သည့္ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္ လည္းေကာင္း၊ တ႐ုတ္စစ္တပ္၏ ရာထူး အႀကီးဆုံး တာ၀န္ကုိ လည္းေကာင္း ရယူ ထားသည္။ ရွီက်င္ပင္သည္ ျပဳျပင္ေျဟင္းလဲေရး ရွိသူ ျဖစ္သည္။ ဟူက်င္ေတာင္ႏွင့္ လက္တဲြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ဖူး ေသာေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကုိ အင္အားႀကီးလာေအာင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ဟူက်င္ေတာင္သည္ တစ္ႏွစ္လစာ ေဒၚလာ (၃၉၇၂၀) ရရွိေၾကာင္း သိရသည္။

Credit:Messenger News Journal

#သုတဇုန္
www.fb.com/thutazone
www.thutazone.com