ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးတတ္ေသာ၊ စည္းကမ္းရွိေသာ၊တာဝန္ယူစိတ္
**************************
* သမီးက အျပင္သြားမယ္ဆိုရင္ အက်ီၤလဲမယ္ဆို ေတာ္ေတာ္နဲ့မလာဘူး။ထြက္ေျပး
* ပစၥည္းေတြ လြင့္ပစ္လို႕ ေကာက္ခိုင္းရင္ ေတာ္ေတာ္နဲ့ျပန္မေကာက္ဘူး။၁
* ေရခ်ိဳးျပီးရင္ အျပင္ထြက္ဖို့ ေတာ္ေတာ္ေျပာရတယ္။
* ကစားစရာေတြ မေဆာ့ရင္ေနရာတက်ျပန္ထားဖို့
* မနက္စာ စားခိုင္းရင္ ကုန္ေအာင္စားဖို႕ အာေပါက္မတတ္ေျပာရတယ္။
* ေက်ာင္းသြားဖို႕အေရး ဖိနပ္စီးၿပီး တခါအျပင္ေရာက္ဖို႕ အေရးက ၁၀ ခါ မကေျပာ ၊ တတြတ္တြတ္ေျပာ နဲ႕ အဲဒီ တခဏက မနက္တိုင္းရဲ႕ rush hour ရင္ေမာစရာ အခ်ိန္ပါပဲ။
* နားလည္ေအာင္ေျပာဆိုလို့ သူစကားနားေထာင္တဲ့အခ်ိန္ လိမၼာေၾကာင္း စကားနားေထာင္သင့္ေၾကာင္းေျပ
ေဖေဖေမေမတို႕ အထက္က အျဖစ္အပ်က္မ်ိဳးေတြ ရင္းႏွီးေနတယ္လို႕ ခံစားရပါသလား? အဲ့ထဲက အနညး္ဆုံးတစ္ခုေလာက္ေတာ့ ျဖစ္ဖူးၾကမယ္ထင္ပါတယ္ေနာ္။ ဒါေတြက ျဖစ္တတ္ၾကတဲ့ မိသားစု ျပႆနာပါ။ လူတိုင္းနီးပါးျဖစ္တယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။
-အကၤ်ီဝတ္တဲ့အခါ.....
*****************
ကေလးေတြဟာ ေမြးစထဲက လူႀကီးက အကၤ်ီဝတ္ေပးလာတဲ့အတြက္ အကႌ် ဟာ ဘာေၾကာင့္ ဝတ္ရတယ္။ ဘယ္လိုဝတ္ရတယ္ ဆိုတာေတြ ေျပာျပေပး ၊ သင္ေပးမွ သိမွာပါ။ ကေလးက အကၤ်ီဝတ္ၿပီးရင္ ဘာလုပ္မယ္၊ဘယ္သြားမယ္၊ ၿပီးရင္ လုပ္ရမယ့္ အလုပ္က ဘယ္ေလာက္ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ လူႀကီးေတြလို မေတြးတတ္ေသးပါဘူး။ သူ႕အတြက္ကေလာေလာဆယ္ ေလွ်ာက္ေဆာ့တာေလာက္ပဲ ေပ်ာ္စရာ ေကာင္းေနတာေလ။ သူဒါပဲသိတာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုအရာေတြက ရွင္းျပေနမယ့္အစား ကေလးေတြ လိုက္လုပ္မယ့္ ျဖတ္လမ္းနည္းေတြသုံးတာက ပိုျမန္တယ္။ ႀကီးလာေတာ့ သူတို႕ ပိုသိလာတတ္ပါတယ္။
ေမေမေအာ္လည္း ႐ိုက္လည္းေမေမ တို႕ ေနာက္က် ေနၿပီဆိုတာကို ကေလးက သိပ္နားမလည္ေသးဘူးေလ။ အကၤ်ီဝတ္ၿပီးရင္ အျပင္သြားလည္း ကေလးတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ သိပ္ၿပီးမထူးဘူးကိုး 😃 သူတို႕က အခ်ိန္တိုင္း ကစားခ်င္တာေလ။
တစ္ႏွစ္ခြဲ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္က စၿပီး ငယ္ငယ္တုန္းကလို အကၤ်ီကို ဒီအတိုင္းဝတ္ေပးလိုက္တာမ်ိဳ
" ဒါေလးက အကႋီ်လက္ေပါက္လို႕ေခၚတယ္။ ဒီအေပါက္ေလးထဲကို လက္ကေလးကို ထည့္မယ္..."
" ဒါေလးက ေခါင္းဝင္လို႕ရတဲ့ လည္ပင္းေပါက္ေလးပဲ..... ေခါင္းေလး .. ဝင္မယ္ ေခါင္းေလး ဝင္မယ္"
" ဒါက ညာဘက္ လက္ေပါက္... ဒါက ဘယ္ဘက္ လက္ေပါက္" စသည္ျဖင့္ အကၤ်ီဝတ္ေပးရခက္တတ္တဲ့ ကေလးကို အကႋီ်ဝတ္ရင္းစိတ္ဝင္စားေအာင
ကေလးက ပတ္ေျပးရင္လည္း သူ႕ေနာက္က မလိုက္ပါနဲ႕ ။ ေမေမတို႕ ကစားေနတာ မဟုတ္ဘူးလို႕ မ်က္ႏွာ ပုံမွန္တည္တည္နဲ႕ေျပာ ၿပီးရင္ လာခိုင္းၿပီးဝတ္ခံခိုင္းပါ။
" လာ....လို႕ ဆိုေန" ဆိုၿပီး စိတ္မရွည္ေလသံေျပာရင္၊ ေမေမ စိတ္လႈပ္ရွားျပရင္ ကေလးက ေမေမ သူ႕ေနာက္ကို ခဏေန စိတ္မရွည္ပဲ လိုက္လာမွာပဲဆိုၿပီး သိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္မလႈပ္ရွားျပပါနဲ႕။ အတည္လာခိုင္းတယ္ဆိုတာ မ်က္ႏွာအမူအယာမွ ျပပါ။ ဆူတာ႐ိုက္တာ မဟုတ္လို႕ ေနာင္တရ သနားစရာ မလိုပါဘူး ။ လိုအပ္တဲ့ positive discipline ပါ။
-ေရခ်ိဳးတဲ့အခါ...
*************
ကေလးတိုင္းနီးပါး ေရကစားရတာႀကိဳက္ပါတယ္။ငယ္ငယ
ကေလးေတြက ေရကို ဘယ္ေလာက္ ၾကာၾကာခ်ိဳးရတယ္၊ အရမ္းၾကာရင္ ေအးတတ္တယ္။ ေရခ်ိဳးၿပီးရင္ ဘာလို႕အကၤ်ီဝတ္ရတယ္။ ေရခ်ိဳးၿပီးရင္ သူတို႕ႀကိဳက္တဲ့ ဘာစိတ္ဝင္စားစာရာလုပ္မွာမို
ေရခ်ိဳးေနရင္း ေမေမက ေတာ္သင့္ၿပီလို႕ ကိုယ့္ဘာသာ သတ္မွတ္တဲ့ အခ်ိန္ မေရာက္မီ ကေလးကို ၃-၅ မိနစ္၊ ၁၀ မိနစ္ေလာက္ႀကိဳေျပာပါ။ အႀကိမ္တိုင္းေျပာပါ။
"သမီး ၅ မိနစ္ေနရင္ ေတာ္ၿပီေနာ္။ ၿပီးရင္ တို႕ေတြ မုန္႕စားၾကမယ္" စသျဖင့္ အႀကိမ္တိုင္းေရခ်ိဳးမၿပီးခင
- ကစားစရာ ပစ္ေပါက္ရင္....
*********************
စကားလုံးေတြအရမ္းမေျပာတတ္ေသ
ဥပမာ- ေမေမ က က စာဖတ္ေနလို႕၊ စာေရးေနလို႔၊ ဖုန္းဆက္ေနလို႔၊ ကေလးကို လ်စ္လ်ဴမိရင္ ကေလးက ေမေမ့ဆီကို အ႐ုပ္နဲ႕ ပစ္ေပါက္ၿပီးေမေမ့ရဲ႕ attention ကို ယူတတ္ပါတယ္။ တခါတေလ ကေလးက အမနဲ႕ ေဘာလုံးပုတ္တမ္းကစားခ်င္လို
တခါတေလ က်ရင္ toddler ေတြရဲ႕ အျပဳအမူကို တမင္လုပ္တာ၊ ဒီလို လုပ္တတ္တဲ့ ကေလးလို႕ မသတ္မွတ္ဖို႕ ေတာ္ေတာ္ ခက္ျပန္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ toddler က မိခင္/ ေမာင္ႏွမ ကို ထိခိုက္ေလာက္ေအာင္လုပ္ရင္ ၊ တႀကိမ္ထက္ပိုလာရင္ ပိုၿပီး သည္းခံဖို႕ ခက္တတ္ပါတယ္။ toddler က ပစၥည္းပစ္ေပါက္၊ အသားနာေအာင္လုပ္တဲ့ အျပဳအမူကို ေမေမတို႕အေနနဲ႕ စိတ္လႈပ္ရွားစြာ တုန္႕ျပန္မိရင္ အေျခအေနပိုဆိုးေစၿပီး ေမေမတို႕ ေနာင္တရႏိုင္တဲ့ တခုခုကို လုပ္မိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ ကေလးကိုလည္း ထိခိုက္ၿပီး ဆိုးက်ိဳးမ်ားတဲ့ အျပင္ ေမေမတို႕ မႀကိဳက္တဲ့ ပစ္ေပါက္တဲ့ အျပဳအမူက ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါေသးတယ္။ ေမေမတို႕ ကစိတ္လႈပ္ရွား ေဒါသထြက္တာကို ကေလးေတြက သေဘာက်ၿပီး သူတို႕က ဒီအေျခအေန မွာ သူတို႕ႏိုင္တယ္ ေမေမကို စိတ္လႈပ္ရွားေအာင္ လုပ္ႏိုင္တယ္လို႕ ခံစားရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒါသနဲ႕ ေျဖရွင္းရင္ ပစ္ေပါက္တာက မရပ္ပဲ ထပ္ျဖစ္ဖို႕မ်ားပါတယ္။
အျပဳအမူကို တု႔ံျပန္မဲ့ အစား ကေလးက သူတို႕ အကူအညီလိုလို႕ ေမေမ တို႕နဲ႕ communicate လုပ္တာလို႕ သတိရပါ။ စိတ္မလႈပ္ရွားပဲ တည္ၿငိမ္ႏို္ုင္သမွ် တည္ၿငိမ္စြာ တုံ႕ျပန္ပါ။ စိတ္မထိန္းႏိုင္ပဲ မတည္ၿငိမ္ဘူးဆိုရင္ ခ်က္ခ်င္းမတုံ႕ျပန္ေသးပဲ မိမိကိုယ္တိုင္ တည္ၿငိမ္တဲ့အထိ ေစာင့္သင့္ပါတယ္။
ကေလး က block ေတြ ပစ္ေပါက္တာဆိုရင္ " block က ေဆာက္ဖို႕ သမီးရဲ႕ ပစ္ဖို႕မဟုတ္ဘူးေနာ္ ။ဒီလိုေလးေတြ ဆင့္ၿပီးေဆာက္တယ္။ မမကို မပစ္ရဘူး။ တူတူ ေဆာက္ရေအာင္" လို႕ေျပာေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုေျပာေပမယ့္ မေဆာက္ပဲ ဆက္ၿပီး ပစ္ေပါက္ေနမယ္ ဆိုရင္ block ေတြကို ဖယ္လိုက္ပါ။ ပစ္ေပါက္ရတာမဟုတ္ဘူး ဆိုတာ မလိုက္နာရင္ ကစားခြင့္မေပးဘူး ဆိုတာ ကေလးကို ျပသတာပါ။ ဘာမွ ထပ္ျပီး အမ်ားႀကီးဆူစရာ မလိုပါဘူး။
ကေလးက အစားေတြ ညစာ စားပြဲမွာ ပစ္ေပါက္ေနရင္လည္း " အစားဆိုတာ စားရတာ။ ပစ္ေပါက္ရတာ မဟုတ္ဘူး။ ပစ္ေပါက္ေနရင္ ေမေမ ဖယ္လိုက္ေတာ့မယ္ " လို႕ ေျပာၿပီး အစားကို ဖယ္လိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ ပိုငယ္တဲ့ ကေလးဆို စကားအရွည္ႀကီး သိပ္နားမလည္ေသးရင္ နည္းနည္းပဲ ရွင္းျပၿပီး အမူအယာနဲ႕ ျပသႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးက အ႐ုပ္ေတြကို တူတူေဆာ့ေနတဲ့ သူငယ္ခ်င္း/ ေမာင္ႏွမကို ပစ္ေပါက္ေနရင္ ၊ တူတူ ကစားရတယ္ အ႐ုပ္ဆို ပစ္ရတာမဟုတ္ဘူးလို႕ ေျပာေပမယ့္ ကေလးက မရပ္ဘူးဆိုရင္
" အင္း သားက ဒီေန႔ ခက္ေနတာပဲ၊ မမ /
ဒီလို ပစ္ေပါက္ေနတဲ့ အရာကို ဖယ္လိုက္ရင္၊ သိမ္းလိုက္ရင္ ၊ ကစားေနရာက ေခၚထုတ္သြားရင္ ကေလးေတြက ၾကည္ၾကည္သာသာ လက္ခံဖို႕ဆိုတာ ရွားပါတယ္ ။စိတ္တို၊ ေဒါသထြက္ ေအာ္ဟစ္ ငိုတာမ်ားပါတယ္။ ဒီလို လက္မခံႏိုင္စရာ အျပဳအမူေၾကာင့္ ငိုတာဆိုရင္ သူတို႕ စိတ္ေျပတဲ့ အထိ ငိုေစၿပီး ေမေမ က ေဘးနားေလးက ထိုင္ေစာင့္ေပးေနသင့္ပါတယ္။
စိတ္ေျပသြားတဲ့ အခ်ိန္က်မွ ကေလးကို ဖက္ထားၿပီး သားေလး စိတ္တိုတာေတြ ေျပသြားၿပီလား ဆိုၿပီး ေခ်ာ့ရင္း block ေတြ အ႐ုပ္ေတြက ပစ္လို႕မရဘူး။ ပစ္ၿပီးေဆာ့လို႕ရတဲ့ ဟာေတြက သက္သက္ရွိတယ္။ဥပမာ ဒီေဘာလုံးေလးဆို ပစ္လို႕ရတယ္ ။ ျခင္းေတာင္းေလးထဲပစ္လို႕ရတယ
သူနဲ႕ တူတူေဆာ့ေစခ်င္လို႕ attention လိုခ်င္လို႕ ပစ္ေပါက္တာဆိုရင္ေတာ့ ကေလးကို ဘယ္လိုေျပာရတယ္ဆိုတာကို ေလ့က်င့္ေပးဖို႕ လိုပါတယ္။ ေမေမ က အိမ္သားတစ္ေယာက္ေယာက္/ မမ ကို " ေမေမ ပ်င္းလို႕ ေမေမနဲ႕ ကစားေပးပါ" လက္ကိုကိုင္ၿပီး ပုခုံးကို ကိုင္ၿပီး " ေဖေဖ ေမေမ နဲ႕ ကစားပါ။ ေမေမ ကစားခ်င္လို႕" စသျဖင့္ ကေလးေရွ႕မွာ သူေတြ႕ေအာင္ အခ်င္းခ်င္းေျပာၿပီး ကေလးကို ဒီလို လိုခ်င္တာရွိရင္ စကားနဲ႕ေျပာလို႕ရတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း သင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
-ကစားစရာေတြ သိမ္းတတ္ေအာင္.....
**************************
ငယ္ေသးတဲ့ ကေလးေတြဆို သူတို႔ျပန္သိမ္းေအာင္ အစမွာ ေမေမတို႕က အတူ သိမ္းေပးရင္ "အ႐ုပ္ေလးေတြ သိမ္းမယ္... ထည့္မယ္... ထားမယ္.. ညီေအာင္ကြယ္" စသျဖင့္ ကဗ်ာ႔လိုဆိုၿပီးေပ်ာ္ေအာင္ ဖန္တီးၿပီး တူတူ သိမ္းတဲ့ အက်င့္ေလးျဖစ္ေအာင္ ေန႕တိုင္းျပဳလုပ္ရမွာပါ။ပုံ
ဒါေၾကာင့္ ကေလးေတြကို သူတို႕တာဝန္သူတို ႕ ယူတတ္ေအာင္၊ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးတတ္ေအာင္
အသုံးဝင္မယ္လို႕ေမွ်ာ္လင့္ပ
ေမတၱာျဖင့္
နီတိုးေလးေမေမ။
#နီတိုးေလးေမေမ #မိခင္ဘဝ
Photo; Internet
**************************
* သမီးက အျပင္သြားမယ္ဆိုရင္ အက်ီၤလဲမယ္ဆို ေတာ္ေတာ္နဲ့မလာဘူး။ထြက္ေျပး
* ပစၥည္းေတြ လြင့္ပစ္လို႕ ေကာက္ခိုင္းရင္ ေတာ္ေတာ္နဲ့ျပန္မေကာက္ဘူး။၁
* ေရခ်ိဳးျပီးရင္ အျပင္ထြက္ဖို့ ေတာ္ေတာ္ေျပာရတယ္။
* ကစားစရာေတြ မေဆာ့ရင္ေနရာတက်ျပန္ထားဖို့
* မနက္စာ စားခိုင္းရင္ ကုန္ေအာင္စားဖို႕ အာေပါက္မတတ္ေျပာရတယ္။
* ေက်ာင္းသြားဖို႕အေရး ဖိနပ္စီးၿပီး တခါအျပင္ေရာက္ဖို႕ အေရးက ၁၀ ခါ မကေျပာ ၊ တတြတ္တြတ္ေျပာ နဲ႕ အဲဒီ တခဏက မနက္တိုင္းရဲ႕ rush hour ရင္ေမာစရာ အခ်ိန္ပါပဲ။
* နားလည္ေအာင္ေျပာဆိုလို့ သူစကားနားေထာင္တဲ့အခ်ိန္ လိမၼာေၾကာင္း စကားနားေထာင္သင့္ေၾကာင္းေျပ
ေဖေဖေမေမတို႕ အထက္က အျဖစ္အပ်က္မ်ိဳးေတြ ရင္းႏွီးေနတယ္လို႕ ခံစားရပါသလား? အဲ့ထဲက အနညး္ဆုံးတစ္ခုေလာက္ေတာ့ ျဖစ္ဖူးၾကမယ္ထင္ပါတယ္ေနာ္။ ဒါေတြက ျဖစ္တတ္ၾကတဲ့ မိသားစု ျပႆနာပါ။ လူတိုင္းနီးပါးျဖစ္တယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။
-အကၤ်ီဝတ္တဲ့အခါ.....
*****************
ကေလးေတြဟာ ေမြးစထဲက လူႀကီးက အကၤ်ီဝတ္ေပးလာတဲ့အတြက္ အကႌ် ဟာ ဘာေၾကာင့္ ဝတ္ရတယ္။ ဘယ္လိုဝတ္ရတယ္ ဆိုတာေတြ ေျပာျပေပး ၊ သင္ေပးမွ သိမွာပါ။ ကေလးက အကၤ်ီဝတ္ၿပီးရင္ ဘာလုပ္မယ္၊ဘယ္သြားမယ္၊ ၿပီးရင္ လုပ္ရမယ့္ အလုပ္က ဘယ္ေလာက္ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတာ လူႀကီးေတြလို မေတြးတတ္ေသးပါဘူး။ သူ႕အတြက္ကေလာေလာဆယ္ ေလွ်ာက္ေဆာ့တာေလာက္ပဲ ေပ်ာ္စရာ ေကာင္းေနတာေလ။ သူဒါပဲသိတာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုအရာေတြက ရွင္းျပေနမယ့္အစား ကေလးေတြ လိုက္လုပ္မယ့္ ျဖတ္လမ္းနည္းေတြသုံးတာက ပိုျမန္တယ္။ ႀကီးလာေတာ့ သူတို႕ ပိုသိလာတတ္ပါတယ္။
ေမေမေအာ္လည္း ႐ိုက္လည္းေမေမ တို႕ ေနာက္က် ေနၿပီဆိုတာကို ကေလးက သိပ္နားမလည္ေသးဘူးေလ။ အကၤ်ီဝတ္ၿပီးရင္ အျပင္သြားလည္း ကေလးတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ သိပ္ၿပီးမထူးဘူးကိုး 😃 သူတို႕က အခ်ိန္တိုင္း ကစားခ်င္တာေလ။
တစ္ႏွစ္ခြဲ ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္က စၿပီး ငယ္ငယ္တုန္းကလို အကၤ်ီကို ဒီအတိုင္းဝတ္ေပးလိုက္တာမ်ိဳ
" ဒါေလးက အကႋီ်လက္ေပါက္လို႕ေခၚတယ္။ ဒီအေပါက္ေလးထဲကို လက္ကေလးကို ထည့္မယ္..."
" ဒါေလးက ေခါင္းဝင္လို႕ရတဲ့ လည္ပင္းေပါက္ေလးပဲ..... ေခါင္းေလး .. ဝင္မယ္ ေခါင္းေလး ဝင္မယ္"
" ဒါက ညာဘက္ လက္ေပါက္... ဒါက ဘယ္ဘက္ လက္ေပါက္" စသည္ျဖင့္ အကၤ်ီဝတ္ေပးရခက္တတ္တဲ့ ကေလးကို အကႋီ်ဝတ္ရင္းစိတ္ဝင္စားေအာင
ကေလးက ပတ္ေျပးရင္လည္း သူ႕ေနာက္က မလိုက္ပါနဲ႕ ။ ေမေမတို႕ ကစားေနတာ မဟုတ္ဘူးလို႕ မ်က္ႏွာ ပုံမွန္တည္တည္နဲ႕ေျပာ ၿပီးရင္ လာခိုင္းၿပီးဝတ္ခံခိုင္းပါ။
" လာ....လို႕ ဆိုေန" ဆိုၿပီး စိတ္မရွည္ေလသံေျပာရင္၊ ေမေမ စိတ္လႈပ္ရွားျပရင္ ကေလးက ေမေမ သူ႕ေနာက္ကို ခဏေန စိတ္မရွည္ပဲ လိုက္လာမွာပဲဆိုၿပီး သိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္မလႈပ္ရွားျပပါနဲ႕။ အတည္လာခိုင္းတယ္ဆိုတာ မ်က္ႏွာအမူအယာမွ ျပပါ။ ဆူတာ႐ိုက္တာ မဟုတ္လို႕ ေနာင္တရ သနားစရာ မလိုပါဘူး ။ လိုအပ္တဲ့ positive discipline ပါ။
-ေရခ်ိဳးတဲ့အခါ...
*************
ကေလးတိုင္းနီးပါး ေရကစားရတာႀကိဳက္ပါတယ္။ငယ္ငယ
ကေလးေတြက ေရကို ဘယ္ေလာက္ ၾကာၾကာခ်ိဳးရတယ္၊ အရမ္းၾကာရင္ ေအးတတ္တယ္။ ေရခ်ိဳးၿပီးရင္ ဘာလို႕အကၤ်ီဝတ္ရတယ္။ ေရခ်ိဳးၿပီးရင္ သူတို႕ႀကိဳက္တဲ့ ဘာစိတ္ဝင္စားစာရာလုပ္မွာမို
ေရခ်ိဳးေနရင္း ေမေမက ေတာ္သင့္ၿပီလို႕ ကိုယ့္ဘာသာ သတ္မွတ္တဲ့ အခ်ိန္ မေရာက္မီ ကေလးကို ၃-၅ မိနစ္၊ ၁၀ မိနစ္ေလာက္ႀကိဳေျပာပါ။ အႀကိမ္တိုင္းေျပာပါ။
"သမီး ၅ မိနစ္ေနရင္ ေတာ္ၿပီေနာ္။ ၿပီးရင္ တို႕ေတြ မုန္႕စားၾကမယ္" စသျဖင့္ အႀကိမ္တိုင္းေရခ်ိဳးမၿပီးခင
- ကစားစရာ ပစ္ေပါက္ရင္....
*********************
စကားလုံးေတြအရမ္းမေျပာတတ္ေသ
ဥပမာ- ေမေမ က က စာဖတ္ေနလို႕၊ စာေရးေနလို႔၊ ဖုန္းဆက္ေနလို႔၊ ကေလးကို လ်စ္လ်ဴမိရင္ ကေလးက ေမေမ့ဆီကို အ႐ုပ္နဲ႕ ပစ္ေပါက္ၿပီးေမေမ့ရဲ႕ attention ကို ယူတတ္ပါတယ္။ တခါတေလ ကေလးက အမနဲ႕ ေဘာလုံးပုတ္တမ္းကစားခ်င္လို
တခါတေလ က်ရင္ toddler ေတြရဲ႕ အျပဳအမူကို တမင္လုပ္တာ၊ ဒီလို လုပ္တတ္တဲ့ ကေလးလို႕ မသတ္မွတ္ဖို႕ ေတာ္ေတာ္ ခက္ျပန္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ toddler က မိခင္/ ေမာင္ႏွမ ကို ထိခိုက္ေလာက္ေအာင္လုပ္ရင္ ၊ တႀကိမ္ထက္ပိုလာရင္ ပိုၿပီး သည္းခံဖို႕ ခက္တတ္ပါတယ္။ toddler က ပစၥည္းပစ္ေပါက္၊ အသားနာေအာင္လုပ္တဲ့ အျပဳအမူကို ေမေမတို႕အေနနဲ႕ စိတ္လႈပ္ရွားစြာ တုန္႕ျပန္မိရင္ အေျခအေနပိုဆိုးေစၿပီး ေမေမတို႕ ေနာင္တရႏိုင္တဲ့ တခုခုကို လုပ္မိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ ကေလးကိုလည္း ထိခိုက္ၿပီး ဆိုးက်ိဳးမ်ားတဲ့ အျပင္ ေမေမတို႕ မႀကိဳက္တဲ့ ပစ္ေပါက္တဲ့ အျပဳအမူက ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါေသးတယ္။ ေမေမတို႕ ကစိတ္လႈပ္ရွား ေဒါသထြက္တာကို ကေလးေတြက သေဘာက်ၿပီး သူတို႕က ဒီအေျခအေန မွာ သူတို႕ႏိုင္တယ္ ေမေမကို စိတ္လႈပ္ရွားေအာင္ လုပ္ႏိုင္တယ္လို႕ ခံစားရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒါသနဲ႕ ေျဖရွင္းရင္ ပစ္ေပါက္တာက မရပ္ပဲ ထပ္ျဖစ္ဖို႕မ်ားပါတယ္။
အျပဳအမူကို တု႔ံျပန္မဲ့ အစား ကေလးက သူတို႕ အကူအညီလိုလို႕ ေမေမ တို႕နဲ႕ communicate လုပ္တာလို႕ သတိရပါ။ စိတ္မလႈပ္ရွားပဲ တည္ၿငိမ္ႏို္ုင္သမွ် တည္ၿငိမ္စြာ တုံ႕ျပန္ပါ။ စိတ္မထိန္းႏိုင္ပဲ မတည္ၿငိမ္ဘူးဆိုရင္ ခ်က္ခ်င္းမတုံ႕ျပန္ေသးပဲ မိမိကိုယ္တိုင္ တည္ၿငိမ္တဲ့အထိ ေစာင့္သင့္ပါတယ္။
ကေလး က block ေတြ ပစ္ေပါက္တာဆိုရင္ " block က ေဆာက္ဖို႕ သမီးရဲ႕ ပစ္ဖို႕မဟုတ္ဘူးေနာ္ ။ဒီလိုေလးေတြ ဆင့္ၿပီးေဆာက္တယ္။ မမကို မပစ္ရဘူး။ တူတူ ေဆာက္ရေအာင္" လို႕ေျပာေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီလိုေျပာေပမယ့္ မေဆာက္ပဲ ဆက္ၿပီး ပစ္ေပါက္ေနမယ္ ဆိုရင္ block ေတြကို ဖယ္လိုက္ပါ။ ပစ္ေပါက္ရတာမဟုတ္ဘူး ဆိုတာ မလိုက္နာရင္ ကစားခြင့္မေပးဘူး ဆိုတာ ကေလးကို ျပသတာပါ။ ဘာမွ ထပ္ျပီး အမ်ားႀကီးဆူစရာ မလိုပါဘူး။
ကေလးက အစားေတြ ညစာ စားပြဲမွာ ပစ္ေပါက္ေနရင္လည္း " အစားဆိုတာ စားရတာ။ ပစ္ေပါက္ရတာ မဟုတ္ဘူး။ ပစ္ေပါက္ေနရင္ ေမေမ ဖယ္လိုက္ေတာ့မယ္ " လို႕ ေျပာၿပီး အစားကို ဖယ္လိုက္ႏိုင္ပါတယ္။ ပိုငယ္တဲ့ ကေလးဆို စကားအရွည္ႀကီး သိပ္နားမလည္ေသးရင္ နည္းနည္းပဲ ရွင္းျပၿပီး အမူအယာနဲ႕ ျပသႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးက အ႐ုပ္ေတြကို တူတူေဆာ့ေနတဲ့ သူငယ္ခ်င္း/ ေမာင္ႏွမကို ပစ္ေပါက္ေနရင္ ၊ တူတူ ကစားရတယ္ အ႐ုပ္ဆို ပစ္ရတာမဟုတ္ဘူးလို႕ ေျပာေပမယ့္ ကေလးက မရပ္ဘူးဆိုရင္
" အင္း သားက ဒီေန႔ ခက္ေနတာပဲ၊ မမ /
ဒီလို ပစ္ေပါက္ေနတဲ့ အရာကို ဖယ္လိုက္ရင္၊ သိမ္းလိုက္ရင္ ၊ ကစားေနရာက ေခၚထုတ္သြားရင္ ကေလးေတြက ၾကည္ၾကည္သာသာ လက္ခံဖို႕ဆိုတာ ရွားပါတယ္ ။စိတ္တို၊ ေဒါသထြက္ ေအာ္ဟစ္ ငိုတာမ်ားပါတယ္။ ဒီလို လက္မခံႏိုင္စရာ အျပဳအမူေၾကာင့္ ငိုတာဆိုရင္ သူတို႕ စိတ္ေျပတဲ့ အထိ ငိုေစၿပီး ေမေမ က ေဘးနားေလးက ထိုင္ေစာင့္ေပးေနသင့္ပါတယ္။
စိတ္ေျပသြားတဲ့ အခ်ိန္က်မွ ကေလးကို ဖက္ထားၿပီး သားေလး စိတ္တိုတာေတြ ေျပသြားၿပီလား ဆိုၿပီး ေခ်ာ့ရင္း block ေတြ အ႐ုပ္ေတြက ပစ္လို႕မရဘူး။ ပစ္ၿပီးေဆာ့လို႕ရတဲ့ ဟာေတြက သက္သက္ရွိတယ္။ဥပမာ ဒီေဘာလုံးေလးဆို ပစ္လို႕ရတယ္ ။ ျခင္းေတာင္းေလးထဲပစ္လို႕ရတယ
သူနဲ႕ တူတူေဆာ့ေစခ်င္လို႕ attention လိုခ်င္လို႕ ပစ္ေပါက္တာဆိုရင္ေတာ့ ကေလးကို ဘယ္လိုေျပာရတယ္ဆိုတာကို ေလ့က်င့္ေပးဖို႕ လိုပါတယ္။ ေမေမ က အိမ္သားတစ္ေယာက္ေယာက္/ မမ ကို " ေမေမ ပ်င္းလို႕ ေမေမနဲ႕ ကစားေပးပါ" လက္ကိုကိုင္ၿပီး ပုခုံးကို ကိုင္ၿပီး " ေဖေဖ ေမေမ နဲ႕ ကစားပါ။ ေမေမ ကစားခ်င္လို႕" စသျဖင့္ ကေလးေရွ႕မွာ သူေတြ႕ေအာင္ အခ်င္းခ်င္းေျပာၿပီး ကေလးကို ဒီလို လိုခ်င္တာရွိရင္ စကားနဲ႕ေျပာလို႕ရတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း သင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
-ကစားစရာေတြ သိမ္းတတ္ေအာင္.....
**************************
ငယ္ေသးတဲ့ ကေလးေတြဆို သူတို႔ျပန္သိမ္းေအာင္ အစမွာ ေမေမတို႕က အတူ သိမ္းေပးရင္ "အ႐ုပ္ေလးေတြ သိမ္းမယ္... ထည့္မယ္... ထားမယ္.. ညီေအာင္ကြယ္" စသျဖင့္ ကဗ်ာ႔လိုဆိုၿပီးေပ်ာ္ေအာင္ ဖန္တီးၿပီး တူတူ သိမ္းတဲ့ အက်င့္ေလးျဖစ္ေအာင္ ေန႕တိုင္းျပဳလုပ္ရမွာပါ။ပုံ
ဒါေၾကာင့္ ကေလးေတြကို သူတို႕တာဝန္သူတို ႕ ယူတတ္ေအာင္၊ ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးတတ္ေအာင္
အသုံးဝင္မယ္လို႕ေမွ်ာ္လင့္ပ
ေမတၱာျဖင့္
နီတိုးေလးေမေမ။
#နီတိုးေလးေမေမ #မိခင္ဘဝ
Photo; Internet
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။