ကိုသၾကားရဲ့ ေန႔ခါး ခါး မ်ားအေၾကာင္း

ကိုသၾကားဆိုတာ အျခားသူေတာ႔ မဟုတ္ပါဘူး ရုရွားျႏဴကလီးယား သိပၸံပညာရွင္ ၊ အစိုးရအတိုက္ခံ ႏွင္႔ လူအခြင္႔ေရးတက္ၾကြလွဳပ္ရွားသူ ၊ Third Idea လို႔ ေခၚတဲ႔ Thermonuclear weapon ( ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ဗံုး) တို႔ရဲ့ ဖခင္ ၊ ကမၻာ႔အားအျပင္းဆံုး လူသတ္လက္နက္ ဗံုးဘုရင္ တီဆာ (Tsar)ကို တီထြင္ ခဲ႔ ေပမဲ႔ ကမၻာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဗယ္ဆုကို အပ္ႏွင္းျခင္း ခံရသူ Андре́й Дми́триевич Са́харов (အန္သရဲရ္ ဒီမီသရီးဗိခ်္ ဆာခါေရာ႔ဗ္)ပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။ ရုရွားဘာသာစကားမွာ သၾကားကို ဆာခါ (Са́хар) လို႔ ေခၚပါတယ္ ။ အဂၤလိပ္လို ဆိုရင္ေတာ႔ မစၥတာ ဆာခါေရာ႔ဗ္ (Mr - Sakharov) ေပါ႔ဗ်ာ ။ ျမန္မာလို ဒဲ႔ ေခၚလိုက္ေတာ႔ ကိုသၾကားေပါ႔ဗ်ာ ။ ခုေျပာမွာကေတာ႔ အဲဒီကိုသၾကားရဲ့ အေၾကာင္းပါပဲ ။

ငယ္ဘဝအေၾကာင္း

ဆာခါေရာ႔ဗ္ ကို ၁၉၂၁ ခုႏွစ္ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔ ေမာ္စကိုၿမိဳ႔မွာေမြးဖြားခဲ႔ပါတယ္ ။သူ႔ အေဖ ကေတာ႔ ရူပေဗဒ ဆရာ ဒီမီသရီ အီဗန္ႏိုဗိခ်္ ဆာခါေရာ႔ဖ္ ျဖစ္ၿပီး ၊ အေမကေတာ႔ ရဲကာ႔သရီနာ အာလ်က္စဲရ္ဗနား ဆာခါေရာ႔ဗာ (Екатерина Алексеевна Сахарова) ျဖစ္ပါတယ္ ။ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္ မွာ အမ္ဂယ္အူ (МГУ) ရဲ့ ရူပေဗဒဌာနမွာတက္ေရာက္ပညာသင္ၾကားခဲ႔ပါတယ္ ။ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ မွာ Defence Academy တက္ေရာက္ဖို႔ အတြက္ေလွ်ာက္ထားခဲ႔ေပမဲ႔ ျငင္းပယ္ျခင္းခံခဲ႔ရပါတယ္ ။ ၁၉၄၂ ခုမွာေတာ႔ ေမာ္စကို တကၠသိုလ္ကေန ထူးခၽြန္အဆင္႔ နဲ႔ ေက်ာင္းၿပီးခဲ႔ပါတယ္။ ဇနီးျဖစ္သူ ကလဗ္ဒီယာ အာလ်က္ခ္စဲရဲ့ဗ္နာ ဗီခီရဲဗာ နဲ႔ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္မွာလက္ထက္ခဲ႔ၿပီး ၁၉၄၄ ခုႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းမွာေတာ႔ ပီအိပ္ခ်္ဒီတက္ေရာက္ခဲ႔ပါတယ္ (အဲဒီဇနီး သည္ဟာ ၁၉၆၉ မွာ ေသဆံုးခဲ႔ၿပီး သားသမီး ၃ ေယာက္ထြန္းကားခဲ႔ပါတယ္ ) ။ ပီအိပ္ခ်္ ဒီဘြဲ႔ ကိုေတာ႔ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွာရရွိခဲ႔ပါတယ္ ။

အတူေလးရယ္တဲ႔ယွဥ္ကာၿပိဳင္ယွဥ္ကာၿပိဳင္

ဒုတိယကမၻာ စစ္ၿပီးတဲ႔ခါမွာ ေတာ႔ အေမရိကန္ဦးေဆာင္တဲ႔ ေနတိုးအဖြဲ႔ နဲ႔ ဆိုဗီယက္ယူနီယမ္ဦးေဆာင္တဲ႔ ဝါေဆာ အဖြဲ႔တို႔အား စစ္ေအးတိုက္ပြဲအျဖစ္ အင္အားၿပိဳင္ဆိုင္ခဲ႔ၾကပါတယ္ ။ ႏိုင္ငံခ်င္း အင္အားၿပိဳင္ သည့္အေလွ်ာက္ သိပၸံပညာရွင္ မ်ားဟာလည္း တစ္ဖက္နဲ႔ တစ္ဖက္ အၿပိဳင္ဆိုင္ ေလ႔လာ စမ္းသပ္ခဲ႔ၾကတယ္ ။ အေမရိကန္ ဘက္ မွာ Teller–Ulam လို ဒီဇုိင္းမ်ိဳးေရးဆြဲၿပီး ၁၉၅၃ ခုႏွစ္မွာ Ivy Mike ဆိုတဲ႔ ျႏဴကလီးယား စမ္းသပ္ေဖာက္ခြဲ မွဳကို စတင္ျပဳလုပ္ခဲ႔ပါတယ္ ။ ဆိုဗီယက္ ယူနီယမ္ဘက္ကလည္း အီဂိုး ကူခ်က္ေသာ႔ (И́горь Васи́льевич Курча́тов) ဦးေဆာင္တဲ႔ အီဂိုး အဖြဲ႔ရဲ့ ဒီဇိုင္းနဲ႔ ၁၉၄၉ မွာ စတင္စမ္းသပ္ခဲ႔ ၾကပါတယ္ ။

(အီဂိုး ကူခ်ေသာ႔ဆိုတာကေတာ႔ ဓာတုေဗဒ ျဒပ္စင္ဇယား (Period Table) ရဲ့ ျဒပ္စင္နံပါတ္ ၁၀၄ မွာရွိတဲ႔ Rutherfordium ျဒပ္စင္ (Rf) နဲ႔ အတူပူးတြဲနာမည္ေပးခဲ႔တဲ႔ ရုရွားျႏဴကလီးယားသိပၸံပညာရွင္ ပဲျဖစ္ပါတယ္) ။ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္က စလို႔ ဆိုဗီယက္ ႏိုင္ငံရဲ့ အီဂိုး အဖြဲ႔ဟာ ကိုသၾကားရဲ့ Third Idea ဆိုတာႀကီးကို စတင္ အေကာင္ထည္ေဖာ္ၾကပါေတာ႔တယ္ ။ သူကခြဲလိုက္ ကိုယ္ကခြဲလိုက္နဲ႔ စမ္းသပ္ၿပီးေဖာက္ခြဲလာလိုက္တာ ၁၉၆၁ မွာေတာ႔ ယေန႔ ခ်ိန္ထိ ကမၻာ႔အားအျပင္းဆံုး ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ဗံုးျဖစ္တဲ႔ Tsar ဆိုတဲ႔ဟာႀကီးကို ရုရွားႏိုင္ငံရဲ့ ေျမာက္ဘက္ သမုဒၵရာထဲမွာရွိတဲ႔ ကမၻာသစ္ ဆိုတဲ႔ ကၽြန္းေလးမွာ စမ္းသပ္ေဖာက္ခြဲ ခဲ႔ ပါေတာ႔တယ္ ။

မစၥတာဆာခါေရာ႔ ရဲ့ တီထြင္စမ္းသစ္မွု ေတြ ေၾကာင္႔ ဆိုဗီယက္ယူနီယမ္ ရဲ့ အျမင္ဆံုးဆုေတြျဖစ္တဲ႔ ဆိုရွစ္လစ္သူရဲေကာင္းဆု (1953၊1955၊1962)၊ စတာလင္ဆု(1953) ၊ လီနင္ဆု(1956) တို႔ ကို ဂုဏ္ျပဳ အပ္ႏွင္းခဲ႔ပါတယ္ ။

အေမရိကန္ ရဲ့ Teller–Ulam design

Tsar ဗံုး

ဗံုးဘုရင္ Tsar (သို႔) ကိုသၾကားရဲ့ မုန္႔လံုးႀကီး

ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာမွာရွိတဲ႔ မုန္႔လံုးႀကီးေၾကာ္လုိ မ်ိဳးအထဲမွာ အဆာေတြဌာပနာထားတဲ႔ မုန္႔ မ်ိဳး ကို ရုရွားလို စလိုရ္ကာ ( Слойка ) လို႔ ေခၚပါတယ္။ ကမၻာ႔ အားအျပင္းဆံုး ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ ဗံုး Tsar ရဲ့ ဒီဇိုင္း ကို ဆာခါေရာ႔ဗ္က ေရးဆြဲခဲ႔ၿပီးေတာ႔ Слойка Сахаров (စလိုရ္ကာ႔ ဆာခါေရာ႔ဗ္ ) ကိုသၾကားရဲ့ မုန္႔လံုးႀကီးလို႔ နာမည္ေပးခဲ႔ပါတယ္ ။

ကိုသၾကားရဲ့ မုန္႔လံုးႀကီးကို ဗံုးအျဖစ္အသက္သြင္းၿပီးခဲ႔ တဲ႔ အခါမွာေတာ႔ АН602 လို႔ ကုဒ္နံပါတ္ေပးခဲ႔ၿပီး ေတာ႔ ကမၻာမွာ အမ်ားကေတာ႔ Tsar လို႔ သိၾကပါတယ္ ။ အဲဒီအခ်ိန္ အဲဒီကာလက ရုရွားေတြ ေခၚခဲ႔ၾကတဲ႔နာမည္ကေတာ႔ Кузькина мать (ကူဇကီးနာ မက္ခ်္) အေမ႔ဆန္ျပဳတ္ လို႔ အေျပာင္ေခၚၾကပါတယ္ ။

Tsar ဆိုတာကေတာ႔ ရုရွား ဇာဘုရင္ကို ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင္႔ ေပးထားတဲ႔ ဘြဲ႔ အမည္ျဖစ္ပါတယ္ ။ ကူဇကီးနာ မက္ခ်္ နဲ႔ ပက္သက္လို႔ေတာ႔ နည္းနည္းေလးေပရွည္ခ်င္ပါေသးတယ္ ။ ကူဇကီးနာ မက္ခ်္ ကို တိုက္ရိုက္ အဓိပၸါယ္ကေတာ႔ “we will show you” ပါ ။ ဒါေပမဲ႔ အရပ္သံုး အေနနဲ႔ ဆိုရင္ေတာ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာမွာလည္း ဗန္းစကားေလးေတြ ရွိပါတယ္ ။ ဥပမာ မသာအိမ္ေတြဆိုရင္ အမ်ားအားျဖင္႔ မုန္႔ဟင္းခါးေကၽြးတတ္ၾကတယ္မလား ၊ အခ်င္းခ်င္း စကားမ်ားၾကတဲ႔ ခါ ဒီေကာင္ေတာ႔ ေသခ်င္ၿပီနဲ႔ တူတယ္ဆိုတာ ကို ဒီေကာင္ေတာ႔ မုန္႔ဟင္းခါးေကၽြးခ်င္ၿပီနဲ႔တူတယ္ စသျဖင္႔ ေျပာၾကပါတယ္ ။ တခါတခါ က်ရင္ေတာ႔ “ ဒီေကာင္သြားကၽြတ္ေအာင္ အထိုးခံခ်င္ၿပီနဲ႔ တူတယ္ ” ဆိုတဲ႔ အေမး မ်ိဳးကို “ ဆန္ျပဳတ္ေသာက္ခ်င္ၿပီ နဲ႔တူတယ္ ” လို႔ ေျပာတတ္ၾကပါတယ္ ။ ရုရွားလို ကူဇကီးနာမက္ခ်္ ဆိုတာ အဲဒီသေဘာပါပဲ ။ အေမရိကန္ေတြ မင္းတို႔ အေမတိုက္တဲ႔ ဆန္ျပဳတ္သာ ေသာက္ဖို႔ျပင္ေပေတာ႔ ဆိုတဲ႔ အဓိပၸါယ္ပါပဲ ။

ဗံုးဘုရင္ တီဆာဆိုတဲ႔ ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ ဗံုးႀကီး ေဖာက္ခြဲ ၿပီးတဲ႔ ေနာက္မွာေတာ႔ ကမၻာမွာရွိတဲ႔ ျႏဴကလီးဗံုး ပညာရွင္အားလံုး ဟာ တုန္လွဳပ္ေခ်ာက္ျခားခဲ႔ရပါေတာ႔တယ္ ။ ဘာေၾကာင္႔ လဲဆိုေတာ႔ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ မွာ အေမရိကန္ေတြ က်ဲခ်ခ႔ဲ တဲ႔ အျႏဴျမဴဗံုး ထက္အဆေပါင္းမ်ားစြာ ျပင္းထန္လွၿပီး ၊ ဖ်က္ဆီးစြမ္းအားႀကီးမားလြန္းလွတဲ႔ ဒီနည္းပညာဟာ အနာဂါတ္ လူသားတို႔ မ်ိဳးျပဳတ္မဲ႔ အေရး ႀကိဳေတြးမိခဲ႔ၾကလို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က စလို႔ ကိုသၾကားဆိုတဲ႔ မစၥတာ ဆာခါေရာဗ္ ဟာ ေန႔ခါးခါး ေတြကို စတင္ျဖတ္သန္း ရပါေတာ႔တယ္ ။

ဆိုဗီယက္တို႔ေၾကြးေၾကာ္ခဲ႔သည္ ကူဇကီးနာမက္ခ်္ ေၾကာ္ျငာပံု

Tsar ဗံုးေဖာက္ခြဲ ခဲ႔သည္ ကမၻာေျမသစ္ကၽြန္းေနရာ

Tsar ဗံုးစတင္ေပါက္ ကြဲ ပံု

ေပါက္ကြဲၿပီး ထြက္လာသည့္ မွိဳပြင္႔ႀကီး

ကိုသၾကားရဲ့ေန႔ခါးမ်ားစြာ

ကိုသၾကား ဟာ နည္းပညာ ကို ေဖာ္ထုတ္ခဲ႔ ေပမဲ႔ ျႏဴကလီးယားလက္နက္မ်ားတိုးပြားလာျခင္း ၊ ျႏဴထိပ္ဖူးတပ္ ဒံုးမ်ား အေမရိကန္နဲ႔ ဆိုဗီယက္ယူနီယမ္းတို႔ အျပိဳင္ဆိုင္ တပ္ဆင္ျခင္းကို ၁၉၅၀ ေက်ာ္ ႏွစ္ပိုင္းေတြကတည္း က သေဘာမေတြ႔ ခဲ႔ပါဘူး ။ ဗံုးဘုရင္ တီဆာႀကီးေဖာက္ခြဲ ၿပီးတဲ႔ေနာက္မွာေတာ႔ မစၥဆာခါေရာ႔ဗ္ ဟာ ေနာင္တမ်ားစြာ ရင္မွာ ပိုက္ၿပီးအသက္ရွင္ေနရပါေတာ႔တယ္ ။ ဒါေပမဲ႔လည္း သူဟာစိတ္ပ်က္အားေလွ်ာ႔သြားသူေတာ႔ မဟုတ္ပါဘူး ။ မွားေနလွ်င္ ျပင္ရဲတဲ႔သူတစ္ေယာက္ပါပဲ ။ သူတီထြင္ခဲ႔တဲ႔ နည္းပညာဟာ လူသားေတြအတြက္ မ်ိဳးဆက္သုဥ္းေလာက္ေအာင္ စြမ္းအားႀကီးမားခဲ႔ တဲ႔အတြက္ ဒီလက္နက္ေတြ ၊ နည္းပညာေတြကုိ အသံုးမျပဳနိုင္ေစဖို႔ anti-ballistic missile ဆန္႔က်င္ေရးကုိတက္ၾကြစြာလွဳပ္ရွားမွုျပဳခဲ႔ပါတယ္ ။ ေပါက္ကြဲ မွဳကေန စြမ္းအင္ ထုတ္ယူႏိုင္တဲ႔ explosively pumped flux compression generators ႏွစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ႔ MK-1 ႏွင္႔ MK-2 လို႔ ေခၚတဲ႔ လွ်ပ္စစ္ဂ်င္နေရတာ ႏွစ္မ်ိဳးကိုတီထြင္ ေပးခဲ႔ပါတယ္ ။ ေပါက္ကြဲေစတက္တဲ႔ ပစၥည္း ေတြရဲ့ ေကာင္းေသာနည္းနဲ႔ အသံုးခ်ႏိုင္ေစမဲ႔ ေျဖေဆးအေနနဲ႔ပါ ။ ဒီေနာက္ေတာ႔ ကမၻာေျမရဲ့ atmosphere အလႊာကို ပ်က္စီးဆံုးရွံဳးေစမဲ႔ စမ္းသပ္မွဳမ်ား ကာကြယ္တားဆီးေရး လွဳပ္ရွားမွုမ်ားကိုလည္း ဦးေဆာင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ႔ပါတယ္ ။ အေမရိကန္နဲ႔ ဆိုဗီယက္ယူနီယမ္တို႔ ႏိုင္ငံရဲ့ နယ္စပ္စည္းတစ္ေလွ်ာက္ ဒံုးစစ္စတမ္မ်ား တပ္ဆင္မွုေလွ်ာ႔ ခ်ေရး ၊ ျႏဴလက္နက္အၿပိဳင္ဆိုင္တပ္ဆင္မွုေလွ်ာ႔ ခ်ေရးတို႔ ကိုလည္း ေစ႔စပ္ေဆြးေႏြးခဲ႔ပါတယ္ ။ အဲဒါေတြ ေၾကာင္႔ပဲ ရုရွား သမၼ နီကီတာ ခရုရွဗ္ နဲ႔ အႀကီးအက်ယ္ သေဘာထားကြဲ လြဲ မွုေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ႔ရပါတယ္ ။

ဆာခါေရာ႔ဗ္ ကုိ ထိန္းသိမ္းထားခဲ႔တဲ႔ ေနာ႔ဗ္ဂရက္ ၿမိဳ႔ မွ အေဆာက္အံု

(ယခု ျပတိုက္အျဖစ္ ဖြင္႔လွစ္ထားသည္)

လူသတ္လက္နက္ထြင္ခဲ႔တဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဗယ္ဆုရွင္

ျႏဴကလီးယားသိပၸံပညာရွင္ဘဝမွလူအခြင္႔ေရးႏွင္႔ႏိုင္ငံေရးတက္ၾကြလွဳပ္ရွားသူအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ ေနခဲ႔ရင္းပဲ သူနဲ႔ ဝါသနာတူ ျဖစ္တဲ႔ ကာလုဂါ ၿမိဳ႔ သူ ရဲလ်ဲႏို႔ရ္ ဘြန္နဲရ္ (Еленой Боннэр) ဆိုတဲ႔ အမ်ိဳးသမီး နဲ႔ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ မွာ ထပ္မံ လက္ထပ္ခဲ႔ပါတယ္ ။ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္မွာေတာ႔ ႏိုင္ငံနဲ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အေၾကာင္း (О стране и мире) ဆိုတဲ႔ စာအုပ္ကိုေရးသားထုတ္ေဝခဲ႔ပါတယ္။အဲဒီစာအုပ္ေၾကာင္႔ပဲ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္ ကမၻာ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဗယ္ ဆုကို ေပးအပ္ျခင္းခံခဲ႔ရပါတယ္ ။ ၁၉၇၉ မွာ ျဖစ္ပြားခဲ႔ တဲ႔ ဆိုဗီယက္ႏိုင္ငံ နဲ႔ အာဖဂန္နစၥတန္ စစ္ပြဲကို ဆန္႔က်င္ ရွဳတ္ခ်ခဲ႔ပါတယ္ ။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင္႔လည္း ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၂၂ ရက္ေန႔ မွာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္အျဖစ္ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံခဲ႔ရပါတယ္ ။ ေနာ႔ဗ္ဂရက္ ၿမိဳ႔ ရဲ့ အေဆာင္ဦးတစ္ခုမွာ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္ ထိ ထိန္းသိမ္းထားခဲ႔ပါတယ္ ။ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ေနစဥ္မွာပဲ ဇနီးသည္ရဲ့ ႏွလံုးေရာဂါ ျပည္ပမွာသြားေရာက္ကုသခြင္႔ေပးဖို႔ ၊ လူေတြရဲ့ အခြင္႔ ေရး ကို ေလးစားလိုက္ႏိုင္ ဖို႔ အတြက္ အစာငတ္ခံဆႏၵျပ မွဳေတြ ျပဳလုပ္ခဲ႔ပါတယ္။

၁၉၈၆ ခုႏွစ္မွာေတာ႔ ရုရွား သမၼတ ေဂၚဘာေခ်ာ႔ ဟာ ဆာခါေရာ႔ဗ္ ကို ေမာ္စကို ၿမိဳ႔ သို႔ ျပန္လည္ေခၚယူေနထိုင္ေစခဲ႔ပါတယ္ ။ ေမာ္စကို ၿမိဳ႔ သို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိၿပီး ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ မွာ International Humanist and Ethical Union ကခ်ီးျမွင္တဲ႔ လူ႔အခြင္႔ေရးဆိုင္ရာ ဆု ကို ရရွိခဲ႔ပါတယ္ ။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၄ ရက္ေန႔ ညေန မွာေတာ႔ ကိုသၾကားလို႔ တင္စားေခၚေဝၚ တဲ႔ Андре́й Дми́триевич Са́харов (အန္သရဲရ္ ဒီမီသရီးဗိခ်္ ဆာခါေရာ႔ဗ္) ဟာ ႏွလံုးေရာဂါ ႏွင္ ကြယ္လြန္ခဲ႔ ရပါတယ္ ။

ဆာခါေရာ႔ဗ္ ဟာ ဆိုဗီယက္ယူနီယမ္ ရဲ့ အျမင္ဆံုးဆုေတြျဖစ္တဲ႔ ဆိုရွယ္လစ္သူရဲေကာင္းဆု ၊ စတာလင္ဆု ၊ လီနင္ဆု အပါအဝင္ ကမၻာ႔ လုအခြင္႔ေရးဆိုင္ရာဆု ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဗယ္ဆု ၊ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံမွာ ခ်ီးျမင္႔တဲ႔ Prix mondial Cino Del Duca ဆု တို႔ ကိုလ က္ခံ ရရွိခဲ႔ပါတယ္ ။ ဥေရာပသမၼဂၢ ႏိုင္ငံ မ်ားကေတာ႔ ဆာခါေရာ႔ ကို ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင္႔ ႏွစ္စဥ္ ကမၻာမွာ ႏိုင္ငံအသီးသီး မွ ပုဂၢိဳလ္ မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ ၿပီး ဆာခါေရာ႔ ဆုအျဖစ္ အပ္ႏွင္းလွ်က္ရွိပါတယ္ ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လည္း ဆာခါေရာ႔ဗ္ ဆု ရရွိဖူးသူတစ္ေယာက္ရွိ ပါတယ္ ။ ဘယ္သူလဲဆိုတာကေတာ႔ သိရွိၿပီး ျဖစ္ၾကမွာပါ ။

ဆာခါေရာ႔ဗ္ ရဲ့ အေၾကာင္းကို ကၽြန္ေတာ္ ေရးသားရတာကေတာ႔ ပညာရွင္တစ္ေယာက္ရဲ့ ဆန္႔က်င္ဖက္အားၿပိဳင္ မွဳေတြ ကုိ သတိျပဳ မိလို႔ျဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒီအခ်ိန္ အဲဒီကာလက အင္အားႀကီးႏိုင္ငံမ်ားရဲ့ အားၿပိဳင္ မွုေတြ ၊ အၿပိဳင္ဆိုင္ စိတ္ေတြရဲ့ တိုးတက္စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မွဳေတြ နဲ႔ အတူ ဦးေႏွာက္ရဲ့ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မွဳကို အတၱ နဲ႔ ေမာင္းႏွင္ ၾကတဲ႔ ခါ ရလာတဲ႔ ရာလာဒ္ဟာ ေကာင္းက်ိဳးမျပဳတတ္ဘူးဆိုတာ သိခြင္႔လည္းရခဲ႔႔ပါတယ္ ။ ၿပီးေတာ႔ သူဟာ ကမၻာ႔အားအျပင္းဆံုး လူသတ္လက္နက္ကို တီထြင္ ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဗယ္ဆုကို လက္ခံ ရယူခဲ႔ တဲ႔ တစ္ဦးတည္းေသာ သိပၸံပညာရွင္ပါ ။ ကိုယ္ယံုရာ ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္ေဆာင္တတ္ၿပီး ၊ မွားတဲ႔ ခါ မွာလည္း ျပန္ျပင္ဖို႔ ဝန္မေလးတတ္တဲ႔ လူတစ္ေယာက္ကို ေလးစားဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင္႔ ခုေဆာင္းပါးကို ေရးသားရျခင္းျဖစ္ပါတယ္ ။

(ရုပ္ဆိုး)

ကိုကားလင္႔ခ္မ်ား

http://en.wikipedia.org/wiki/Andrei_Sakharov

http://en.wikipedia.org/wiki/Sakharov_Prize

http://en.wikipedia.org/wiki/Third_Idea

http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D0%B0%D1%85%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B2,_%D0%90%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B5%D0%B9_%D0%94%D0%BC%D0%B8%D1%82%D1%80%D0%B8%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%87

http://en.wikipedia.org/wiki/Tsar_Bomba

http://www.sakharov-archive.ru/Raboty/Rabot_32.html

http://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%A6%D0%B0%D1%80%D1%8C-%D0%B1%D0%BE%D0%BC%D0%B1%D0%B0

Source... http://www.lubo601.com/2012/09/blog-post_86.html#more