Cloud Cuckoo Land created the doc:
သံစဥ္ ျမဴးျမဴးႂကြႂကြ ေလးေတြကိုမွ ႀကိဳက္တတ္တဲ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္
လူငယ္ေတြအတြက္ အလြမ္းအေဆြး မပါဘဲ၊ ႏူးညံ့တဲ့ အခ်စ္ စာသားေလးေတြကိုသာ
သံစဥ္ျမဴးျမဴးေလးေတြနဲ႔ ေပါင္းစပ္ထားတဲ့ Reggae (ရက္ေဂး)လို႔ ေခၚတဲ့ ဂီတတစ္ခု
အေၾကာင္းကို နဖူးကေန ေျခဖ်ားအထိ တင္ဆက္ျပသ ေပးလုိက္ရပါတယ္။
Reggae ဂီတဆုိတာ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္အတြင္း ဂ်ေမကာ ႏိုင္ငံမွာ စတင္ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ ဂ်ေမကာ ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ ႐ိုးရာဂီတ တစ္မ်ဳိးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Reggae Rock Steady ဂီတနဲ႔ SKA ဂီတတို႔ကို ေပါင္းစပ္ အေျခခံၿပီး ထြက္ေပၚ လာခဲ့တာပါ။ Reggae သီခ်င္း သံစဥ္ေတြဟာ အျခားဂီတ သံစဥ္ေတြနဲ႔ အနည္းငယ္ ကြဲျပားပါတယ္။ Reggae သီခ်င္းေတြဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ အေဆြး မပါဘဲ ျမဴးျမဴးႂကြႂကြ သီဆိုရတဲ့ ပံုစံေတြသာ မ်ားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Reggae သီခ်င္းေတြရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံုေတြကေတာ့ အရမ္း ႐ိုးရွင္းပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ Reggae သီခ်င္းေတြမွာ Chord တစ္မ်ဳိး (သို႔မဟုတ္) ႏွစ္မ်ဳိးတည္းကိုသာ သီခ်င္း တစ္ပုဒ္လံုးမွာ သံုးထားတာကို ေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့လည္း တစ္ခါတေလမွာ Reggae သီခ်င္းေတြက ပ်င္းစရာ ေကာင္းတတ္ပါတယ္။ ဒါကို ဂ႐ုစိုက္မိတဲ့ Reggae အႏုပညာရွင္တခ်ဳိ႕ ကေတာ့ Reggae သီခ်င္းေတြကို ျမဴးႂကြေစဖုိ႔ အတြက္ Jazz ဂီတမွာ သံုးေလ့ရွိတဲ့ “ဆက္ဆိုဖုန္း”လို႔ေခၚတဲ့ ေလမႈတ္ တူရိယာ တစ္မ်ဳိးကို သံုး ေလ့ရွိ တတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း ႏွဲကို သံုးတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ဟိုအရင္တုန္းကေပါ့။ အခု အခ်ိန္မွာေတာ့ Reggae ဂီတ တီး၀ိုင္းေတြမွာလည္း အျခားဂီတ တီး၀ိုင္းေတြလိုပဲ ကီးဘုတ္၊ လိဒ္ဂစ္တာ၊ ဒရမ္နဲ႔ ေဘ့စ္ဂစ္တာ အစရွိတဲ့ တူရိယာ ပစၥည္းေတြကိုသာ အသံုး ျပဳၾကပါေတာ့တယ္။
Reggae ဂီတမွာ ပါ၀င္ေလ့ ရွိတဲ့ ထူးထူး ျခားျခား တူရိယာ ပစၥည္း တစ္မ်ဳိးကေတာ့ ပက္ကားရွင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Reggae သီခ်င္း တစ္ပုဒ္မွာ ပက္ကားရွင္း သံစဥ္ေတြသာ ပါမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ၿမိဳင္ၿမိဳင္ဆိုင္ဆုိင္နဲ႔ ပရိသတ္ေတြကို ျမဴးႂကြ လန္းဆန္းေစမွာပါ။
Reggae ဂီတဟာ ႐ိုးရွင္းတဲ့ ပံုသဏၭာန္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ဂီတျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဘယ္လုိဂီတ သီခ်င္း ပံုစံမ်ဳိးကိုမဆို Reggae နဲ႔ ေပါင္းစပ္တီထြင္ လိုက္လို႔ ရပါတယ္။ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္မွာေတာ့ Punk ဂီတနဲ႔ Reggae ဂီတကို ေပါင္းစပ္ၿပီး ေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ၾကဖူးပါတယ္။ Punk ဂီတနဲ႔ Reggae ဂီတကို ေပါင္းစပ္ၿပီး ေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ၾကတဲ့ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားရဲ႕ အေက်ာ္ၾကားဆံုး အႏုပညာရွင္ ေတြကေတာ့ Third World, Black Uhuru နဲ႔ Sugar Minott အစရွိတဲ့ အႏုပညာရွင္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
Reggae ဂီတရဲ႕ေရွ႔ေျပးဂီတ အျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္း ခံရတဲ့ ဂီတ တစ္ခုကေတာ့ Rap ပါပဲ။ Rap နဲ႔ Reggae ရဲ႕ကြာျခားခ်က္ကေတာ့ Rap ဂီတဟာ စကားေျပာ စာသားေတြ မ်ားၿပီး စာသားေတြဟာလည္း ၾကမ္းတမ္းပါတယ္။ Reggae ဂီတကေတာ့ သံစဥ္မ်ားၿပီး စာသားေတြ ျမဴးႂကြပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ စည္းခ်က္ေတြ၊ သီခ်င္း ဆိုဟန္ေတြ ၀တ္စား ဆင္ယင္ပံုေတြကေတာ့ Reggae အႏု ပညာရွင္ေတြနဲ႔ Rapper ေတြနဲ႔က အေတာ္ေလး ဆင္တူေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ Reggae သီခ်င္းေတြထဲမွာ မ်ားေသာ အားျဖင့္ အခ်စ္ အေၾကာင္းေတြနဲ႔ လူမႈေရး ျပႆနာေတြကို ေဖာ္ၫႊန္းတဲ့ စာသားေတြကိုသာ ေတြ႔ရေလ့ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကမာၻေပၚမွာ Reggae ဂီတ ေပၚထြက္လာၿပီး သိပ္မၾကာ ခင္မွာဘဲ Reggae အႏုပညာရွင္ေတြဟာ Regga သီခ်င္းေတြထဲမွာ အသားေရာင္ ခြဲျခားျခင္းကို ဆန္႔က်င္တဲ့ အေၾကာင္းေတြနဲ႔ လိင္တူ ဆက္ဆံျခင္းကို ႐ႈတ္ခ်တဲ့ အေၾကာင္းေတြကို ေရးစပ္ၿပီး ပရိသတ္ေတြကို ထုတ္ေဖာ္ျပသ ခဲ့ၾကပါတယ္။
လိင္တူ ဆက္ဆံျခင္းကို ႐ႈတ္ခ် ကန္႔ကြက္တဲ့ သီခ်င္းေတြကို အမ်ားဆံုး သီဆိုခဲ့ၾကတဲ့ အႏုပညာရွင္ေတြကေတာ့ Elephant Man, Bounty, Killer နဲ႔ Beenie Man အစရွိတဲ့ အႏုပညာရွင္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ေနာက္ ပိုင္းကို ေရာက္တဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ လိင္တူ ဆက္ဆံသူေတြကို စာနာေထာက္ ထားတဲ့အေနနဲ႔ သူတို႔ကို ေ၀ဖန္႐ႈတ္ခ်တဲ့ သီခ်င္းေတြကို မေရးသင့္ဘူးလို႔ Reggae အႏုပညာရွင္ေတြက ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္က စၿပီး လိင္တူ ဆက္ဆံျခင္းကို ကန္႔ကြက္တဲ့ သီခ်င္းေတြကို ရပ္တန္႔ ပစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အဲဒီလို ရပ္တန္႔လိုက္တာကို လက္မခံတဲ့ အႏုပညာရွင္ တခ်ဳိ႕လည္း အခု အခ်ိန္ထိ ရွိေနၾကပါေသးတယ္။
ေနာက္ဆံုးတစ္ခု အေနနဲ႔ Reggae ဂီတရဲ႕ အျခား ဂီတေတြနဲ႔ မတူဘဲ ထူးျခားေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုကို ေျပာျပခ်င္ပါေသးတယ္။ အဲဒါကေတာ့ Reggae ပြဲေတာ္ေတြပါပဲ။ တခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတြမွာ Reggae ပြဲေတာ္ေတြကို တစ္ႏွစ္တစ္ခါ က်င္းပ တတ္ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဆြီဒင္ ႏုိင္ငံမွာ ဆိုရင္ ဟိုးအရင္ကတည္းက Reggae ဂီတ ပြဲေတာ္ေတြကို က်င္းပေလ့ ရွိၾကၿပီး အဲဒီ ပြဲေတာ္ေတြကို လာေရာက္ ေလ့လာတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား ဧည့္သည္ အေပါင္းကလည္း လူဦးေရ ၁၅၀၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ရွိတယ္လို႔ မွတ္သား ရဖူးပါတယ္။ Reggae ဂီတဟာ အဲဒီလို ဂ်ေမကာ ႏိုင္ငံကေန အစျပဳ ျမစ္ဖ်ားခံၿပီး ႏုိင္ငံ အႏွံ႔အျပားမွာ ရွိတဲ့ ပရိသတ္ေတြရဲ႕ ရင္ထဲကို ဆက္လက္ စီး၀င္ လာခဲ့ပါတယ္။
စိမ့္စိမ့္လြင္ဦး
Reggae ဂီတဆုိတာ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္အတြင္း ဂ်ေမကာ ႏိုင္ငံမွာ စတင္ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ ဂ်ေမကာ ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ ႐ိုးရာဂီတ တစ္မ်ဳိးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Reggae Rock Steady ဂီတနဲ႔ SKA ဂီတတို႔ကို ေပါင္းစပ္ အေျခခံၿပီး ထြက္ေပၚ လာခဲ့တာပါ။ Reggae သီခ်င္း သံစဥ္ေတြဟာ အျခားဂီတ သံစဥ္ေတြနဲ႔ အနည္းငယ္ ကြဲျပားပါတယ္။ Reggae သီခ်င္းေတြဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ အေဆြး မပါဘဲ ျမဴးျမဴးႂကြႂကြ သီဆိုရတဲ့ ပံုစံေတြသာ မ်ားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Reggae သီခ်င္းေတြရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံုေတြကေတာ့ အရမ္း ႐ိုးရွင္းပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ Reggae သီခ်င္းေတြမွာ Chord တစ္မ်ဳိး (သို႔မဟုတ္) ႏွစ္မ်ဳိးတည္းကိုသာ သီခ်င္း တစ္ပုဒ္လံုးမွာ သံုးထားတာကို ေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့လည္း တစ္ခါတေလမွာ Reggae သီခ်င္းေတြက ပ်င္းစရာ ေကာင္းတတ္ပါတယ္။ ဒါကို ဂ႐ုစိုက္မိတဲ့ Reggae အႏုပညာရွင္တခ်ဳိ႕ ကေတာ့ Reggae သီခ်င္းေတြကို ျမဴးႂကြေစဖုိ႔ အတြက္ Jazz ဂီတမွာ သံုးေလ့ရွိတဲ့ “ဆက္ဆိုဖုန္း”လို႔ေခၚတဲ့ ေလမႈတ္ တူရိယာ တစ္မ်ဳိးကို သံုး ေလ့ရွိ တတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း ႏွဲကို သံုးတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ဟိုအရင္တုန္းကေပါ့။ အခု အခ်ိန္မွာေတာ့ Reggae ဂီတ တီး၀ိုင္းေတြမွာလည္း အျခားဂီတ တီး၀ိုင္းေတြလိုပဲ ကီးဘုတ္၊ လိဒ္ဂစ္တာ၊ ဒရမ္နဲ႔ ေဘ့စ္ဂစ္တာ အစရွိတဲ့ တူရိယာ ပစၥည္းေတြကိုသာ အသံုး ျပဳၾကပါေတာ့တယ္။
Reggae ဂီတမွာ ပါ၀င္ေလ့ ရွိတဲ့ ထူးထူး ျခားျခား တူရိယာ ပစၥည္း တစ္မ်ဳိးကေတာ့ ပက္ကားရွင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ Reggae သီခ်င္း တစ္ပုဒ္မွာ ပက္ကားရွင္း သံစဥ္ေတြသာ ပါမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ၿမိဳင္ၿမိဳင္ဆိုင္ဆုိင္နဲ႔ ပရိသတ္ေတြကို ျမဴးႂကြ လန္းဆန္းေစမွာပါ။
Reggae ဂီတဟာ ႐ိုးရွင္းတဲ့ ပံုသဏၭာန္ေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ဂီတျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဘယ္လုိဂီတ သီခ်င္း ပံုစံမ်ဳိးကိုမဆို Reggae နဲ႔ ေပါင္းစပ္တီထြင္ လိုက္လို႔ ရပါတယ္။ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္မွာေတာ့ Punk ဂီတနဲ႔ Reggae ဂီတကို ေပါင္းစပ္ၿပီး ေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ၾကဖူးပါတယ္။ Punk ဂီတနဲ႔ Reggae ဂီတကို ေပါင္းစပ္ၿပီး ေဖ်ာ္ေျဖခဲ့ၾကတဲ့ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားရဲ႕ အေက်ာ္ၾကားဆံုး အႏုပညာရွင္ ေတြကေတာ့ Third World, Black Uhuru နဲ႔ Sugar Minott အစရွိတဲ့ အႏုပညာရွင္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
Reggae ဂီတရဲ႕ေရွ႔ေျပးဂီတ အျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္း ခံရတဲ့ ဂီတ တစ္ခုကေတာ့ Rap ပါပဲ။ Rap နဲ႔ Reggae ရဲ႕ကြာျခားခ်က္ကေတာ့ Rap ဂီတဟာ စကားေျပာ စာသားေတြ မ်ားၿပီး စာသားေတြဟာလည္း ၾကမ္းတမ္းပါတယ္။ Reggae ဂီတကေတာ့ သံစဥ္မ်ားၿပီး စာသားေတြ ျမဴးႂကြပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ စည္းခ်က္ေတြ၊ သီခ်င္း ဆိုဟန္ေတြ ၀တ္စား ဆင္ယင္ပံုေတြကေတာ့ Reggae အႏု ပညာရွင္ေတြနဲ႔ Rapper ေတြနဲ႔က အေတာ္ေလး ဆင္တူေနတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ Reggae သီခ်င္းေတြထဲမွာ မ်ားေသာ အားျဖင့္ အခ်စ္ အေၾကာင္းေတြနဲ႔ လူမႈေရး ျပႆနာေတြကို ေဖာ္ၫႊန္းတဲ့ စာသားေတြကိုသာ ေတြ႔ရေလ့ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကမာၻေပၚမွာ Reggae ဂီတ ေပၚထြက္လာၿပီး သိပ္မၾကာ ခင္မွာဘဲ Reggae အႏုပညာရွင္ေတြဟာ Regga သီခ်င္းေတြထဲမွာ အသားေရာင္ ခြဲျခားျခင္းကို ဆန္႔က်င္တဲ့ အေၾကာင္းေတြနဲ႔ လိင္တူ ဆက္ဆံျခင္းကို ႐ႈတ္ခ်တဲ့ အေၾကာင္းေတြကို ေရးစပ္ၿပီး ပရိသတ္ေတြကို ထုတ္ေဖာ္ျပသ ခဲ့ၾကပါတယ္။
လိင္တူ ဆက္ဆံျခင္းကို ႐ႈတ္ခ် ကန္႔ကြက္တဲ့ သီခ်င္းေတြကို အမ်ားဆံုး သီဆိုခဲ့ၾကတဲ့ အႏုပညာရွင္ေတြကေတာ့ Elephant Man, Bounty, Killer နဲ႔ Beenie Man အစရွိတဲ့ အႏုပညာရွင္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ေနာက္ ပိုင္းကို ေရာက္တဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ လိင္တူ ဆက္ဆံသူေတြကို စာနာေထာက္ ထားတဲ့အေနနဲ႔ သူတို႔ကို ေ၀ဖန္႐ႈတ္ခ်တဲ့ သီခ်င္းေတြကို မေရးသင့္ဘူးလို႔ Reggae အႏုပညာရွင္ေတြက ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီ အခ်ိန္က စၿပီး လိင္တူ ဆက္ဆံျခင္းကို ကန္႔ကြက္တဲ့ သီခ်င္းေတြကို ရပ္တန္႔ ပစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အဲဒီလို ရပ္တန္႔လိုက္တာကို လက္မခံတဲ့ အႏုပညာရွင္ တခ်ဳိ႕လည္း အခု အခ်ိန္ထိ ရွိေနၾကပါေသးတယ္။
ေနာက္ဆံုးတစ္ခု အေနနဲ႔ Reggae ဂီတရဲ႕ အျခား ဂီတေတြနဲ႔ မတူဘဲ ထူးျခားေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုကို ေျပာျပခ်င္ပါေသးတယ္။ အဲဒါကေတာ့ Reggae ပြဲေတာ္ေတြပါပဲ။ တခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံေတြမွာ Reggae ပြဲေတာ္ေတြကို တစ္ႏွစ္တစ္ခါ က်င္းပ တတ္ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဆြီဒင္ ႏုိင္ငံမွာ ဆိုရင္ ဟိုးအရင္ကတည္းက Reggae ဂီတ ပြဲေတာ္ေတြကို က်င္းပေလ့ ရွိၾကၿပီး အဲဒီ ပြဲေတာ္ေတြကို လာေရာက္ ေလ့လာတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား ဧည့္သည္ အေပါင္းကလည္း လူဦးေရ ၁၅၀၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ရွိတယ္လို႔ မွတ္သား ရဖူးပါတယ္။ Reggae ဂီတဟာ အဲဒီလို ဂ်ေမကာ ႏိုင္ငံကေန အစျပဳ ျမစ္ဖ်ားခံၿပီး ႏုိင္ငံ အႏွံ႔အျပားမွာ ရွိတဲ့ ပရိသတ္ေတြရဲ႕ ရင္ထဲကို ဆက္လက္ စီး၀င္ လာခဲ့ပါတယ္။
စိမ့္စိမ့္လြင္ဦး
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။