Monty Hall Problem မြန္တီေဟာ ျပသနာႏွင့္ကြၽန္မတို့ႏိုင္င ံ
ဂိမ္းကစားပြဲတခုမွာစီစဥ္သူက ျပိဳင္ပြဲဝင္သူေတြကိုဆုျဖစ္ တဲ႕ကားကိုရရွိႏိုင္ဖို႕
တံခါးသုံးခ်ပ္ကိုေပးထားပါတယ ္။ျပိဳင္ပြဲဝင္သူေတြကိုတံခါ းသုံးခ်ပ္ျပထားျပီးဘယ္တခါးေ ပါက္ေရြးမလဲေပါ႕။မွန္ကန္တဲ႕ တံခါးေပါက္ေရြးရင္ေတာ႕ဆုလဘ္ ျဖစ္တဲ့ကားရွိေနျပီးေနာက္တံ ခါးႏွစ္ခုမွာေတာ႕
ဆိတ္ႏွစ္ေကာင္ရွိပါတယ္။အဲဒီ ျပသနာကိုေျဖရွင္းဖို႔စဥ္းစာ းၾကတာမွာေရြးခ်ယ္သူေတြ
အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ပထမတံခ ါးကိုပဲေရြးခ်ယ္သူေတြရွိျပီ းဂိမ္းစီစဥ္သူက
က်န္ေနာက္တံခါးႏွစ္ခုအနက္ကဒ ုတိယတံခါးတခ်ပ္ကိုဖြင့္ျပျပ ီးဖြင့္ျပတဲ႔တံခါးေနာက္မွာ
ဆိတ္ရွိေနတဲ႔ေနာက္အေျဖေျပာင ္းေရြးသူေတြလဲရွိေနပါတယ္။ဂိ မ္းစီစဥ္သူကႃပိဳင္ပြဲဝင္သူေ တြကို
နဂိုအတိုင္းပထမတံခါးကိုပဲေရ ြးမလား၊ဒါမွမဟုတ္အေျဖေျပာင္ းေရြးမလားေမးပါတယ္။တခ်ိဳ႕ကဒ ီျပသနာကိုစဥ္းစားရာမွာနဂိုအ တိုင္းပဲပထမတံခါးကိုပဲေရြးမ ယ္လို႕စဥ္းစားၾကပါတယ္။တခ်ိဳ ႕ကသခ်ာၤနည္းအရျဖစ္ႏိုင္ေခ်အ နည္းအမ်ားကိုအေျခခံစဥ္းစားျ ပီးေျပာင္းမယ္လို႕ဆုံးျဖတ္ပ ါတယ္။
တကယ္ကဒီမြန္တီေဟာျပသနာဟာကိစ ၥတခုအေပၚမွာဆုံးျဖတ္ခ်က္တခု ကိုလုပ္မယ္
ဆိုရင္ပထမမိမိစဥ္းစားထားတဲ႕ လုပ္ပံုကိုင္ပံု၊စဥ္းစားနည္ းကိုဆက္လက္ဆုတ္ကိုင္ထားမလား
ဒါမွမဟုတ္ထပ္ျပီးရရွိလာတဲ႕သ တင္းအခ်က္အလက္အေပၚမွာဘယ္လို ဆက္လုပ္သြားမလဲ၊နည္းလမ္းေျပ ာင္းမလား၊အေကာင္းဆုံးရလဒ္၊ျ ဖစ္ႏိုင္ေခ်ဘယ္ေလာက္ရွိမရွိ
ဆိုတာကိုျပန္လည္သုံးသပ္ရာမွ ာအသုံးဝင္ပါတယ္။အဲဒီမွာအဓိက မွန္ကန္တဲ႕ေရြးခ်ယ္မႉ
နဲ႕ျဖစ္ႏိုင္စြမ္းကိုစဥ္းစာ းတာပါ။ဘဝမွာအေရးၾကီးတဲ႕အခက္ အခဲေတြပဲျဖစ္ျဖစ္၊ျပသနာတခုအ ေပၚပဲျဖစ္ျဖစ္မိမိလုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္တဲ႕နည္းလမ္းအေျဖရွ ာရာမွာ
မူလအေျဖကိုပဲဆက္လက္ေရြးခ်ယ္ မလား၊အေျဖေျပာင္းမလားဆုံးျဖ တ္ခ်က္ခ်ဖို႕
အတြက္အင္မတန္႐ိုးစင္းတဲ႕အေျ ဖရွာနည္းေလးျဖစ္ပါတယ္။
ပထမတံခါးကိုပဲေရြးျပီးဒီအေျ ဖကိုပဲဆက္လက္ဆုတ္ကိုင္ထားရင ္ဆုလာဘ္ရရွိဖို႔
အတြက္အခြင့္အေရးဟာသုံးပံုတပ ံုပဲရွိျပီးသုံးပံုႏွစ္ပံုဟ ာပထမတံခါးေနာက္မွာ
ဆုလာဘ္ျဖစ္တဲ႕ကားရွိမေနႏိုင ္တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒုတိယတံခါးခ်ပ္ကိုဂိမ္းစီစဥ ္သူကဖြင့္ျပျပီးေနာက္မွာပထမ တခါးေနာက္မွာ
ကားရွိေနႏိုင္တာဟာသုံးပံုတပ ံုပဲျဖစ္ေနျပီး၊သုံးပံုႏွစ္ ပံုဟာပထမတံခါးေနာက္မွာ
ကားရွိမေနႏိုင္တာပဲျဖစ္ပါတယ ္။ပထမတံခါးေနာက္မွာကားမရွိႏ ိုင္တာဟာ
သုံးပံုႏွစ္ပံုျဖစ္ႏိုင္ျပီ းတတိယတံခါးေနာက္မွာကားရွိေန ႏိုင္တာဟာလဲသုံးပံုႏွစ္ပံုျ ဖစ္ႏိုင္ေခ်
ရွိေနပါတယ္။ဒီေတာ႔မူလလက္ရွိ အေျဖကိုပဲဆက္လက္ဆုတ္ကိုင္သြ ားမယ္
ဆိုျပီးဆုံးျဖတ္ၾကပါတယ္။
အေျဖေျပာင္းမယ္လို႔စဥ္းစားသ ူေတြကေတာ႔ဒီလိုသုံးသပ္ပါတယ္ ။အကယ္၍တံခါးဟာသုံးေပါက္
မဟုတ္ပဲတံခါးအေပါက္တရာဆိုရင ္ေကာဆိုျပီးျဖစ္ပါတယ္။တံခါး ၉၉ေပါက္မွာဆိတ္ရွိေနျပီး
တံခါးတေပါက္မွာကားရွိေနပါတယ ္။ဥပမာမိမိဟာတံခါးနံပတ္ ၂၃ကိုေရြးခ်ယ္လိုက္တယ္ဆိုပါ စို႕၊ဂိမ္းစီစဥ္သူဟာအဲအခ်ိန ္မွာတံခါးတေပါက္ကိုမဖြင့္ပဲ ခ်န္ထားျပီးက်န္တံခါးေပါက္ေ တြဖြင့္လိုက္
တယ္ဆိုပါစို႕၊ဖြင့္တဲ႔တံခါး ေတြေနာက္မွာဆိတ္ေတြၾကီးပဲရွ ိေနပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူဟာ
ထပ္ေမးပါတယ္။နဂိုအေျဖအတိုင္ းပဲလားဒါမွမဟုတ္အေျဖေျပာင္း ခ်င္
သလားေမးပါတယ္။
သင္ဘယ္လိုစဥ္းစားမလဲ? နဂိုအေျဖအတိုင္းေရြးထားတဲ႔တ ံခါးေနာက္မွာကားရွိေနႏိုင္မ ို႔ဒီအတိုင္းအေျဖကို
ဆုတ္ကိုင္ထားမလား?
ဒါမွမဟုတ္စဥ္းစားရင္တရာပံုရ င္တစ္ပံုသာျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိျ ပီး၉၉ရာခိုင္ႏွုန္းဟာ
မိမိေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ႔တံခါးေ နာက္မွာကားရွိမေနႏိုင္တာမ်ိ ဳးျဖစ္ေနသလား?
အကယ္၍မိမိေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ႔တ ံခါးေနာက္မွာကားရွိမေနရင္ဂိ မ္းစီစဥ္သူခ်န္ထား
တဲ႕ေနာက္ဆုံးက်န္တံခါးေပါက္ ေနာက္မွာကားရွိေနမွာျဖစ္ပါတ ယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူဟာ
သင့္ကိုကူညီျပီးတံခါးတခ်ပ္ခ ်န္ထားျပီးအေျဖေျပာင္းမလားေ မးပါတယ္။၉၉ရာခိုင္ႏွုန္းဟာက ်န္ရွိေနတဲ႔တံခါးေနာက္မွာကာ းရွိေနႏိုင္ပါတယ္။အကယ္၍သင္အ ေျဖေျပာင္းခဲ႕မယ္ဆိုရင္ကားက ိုဆုလာဘ္အျဖစ္ရႏိႈင္ႏွုန္း
၉၉ရာခိုင္ႏွုန္းရွိေနပါတယ္။
ႏိုင္ေအာင္ဘယ္လိုလုပ္မလဲဆက္ ျပီးစဥ္းစားၾကည္႔ရင္
ဒီအတိုင္းပထမမူလအေျဖကိုဆက္လ က္ဆုတ္ကိုင္ထားမယ္ဆိုတဲ႕နည္ းနဲ႕ေတြးၾကည့္ၾကပါစို႕၊
ျဖစ္စဥ္ (၁)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက ္ပထမတံခါးေနာက္မွာရွိေနပါတယ ္။သင္ဟာပထမတံခါးကိုေရြးခ်ယ္ ထားပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူကဒုတိ ယတံခါးခ်ပ္
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။အဲဒီေ နာက္မွာဆိတ္ရွိေနပါတယ္။သင္က အေျဖမေျပာင္းပဲပထမတံခါးကို
ဆက္လက္ဆြဲကိုင္ထားပါတယ္။သင္ ႏိုင္သြားပါတယ္၊ဘာလို႕လဲဆို ေတာ႕
ပထမတံခါးေနာက္မွာကားရွိေနလိ ု႕ျဖစ္ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္ (၂)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက ္ဒုတိယတံခါးေနာက္မွာရွိေနပါ တယ္။သင္ဟာပထမတံခါးကိုေရြးခ် ယ္ထားပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူကတတ ိယတံခါးခ်ပ္
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။တတိယတ ံခါးေနာက္မွာဆိတ္ရွိေနပါတယ္ ။
သင္ဟာပထမတံခါးကိုပဲဆက္လက္ေရ ြးခ်ယ္ခဲ႔ရင္ဆိတ္ကိုရရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္ (၃)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက ္တတိယတံခါးေနာက္မွာရွိေနပါတ ယ္။သင္ဟာပထမတံခါးကိုေရြးခ်ယ ္ထားပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူကဒုတ ိယတံခါးခ်ပ္
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။ဒုတိယ တံခါးေနာက္မွာဆိတ္ရွိေနပါတယ ္။သင္ဟာပထမတံခါးကိုပဲဆက္လက္ ေရြးခ်ယ္ခဲ႔ရင္ဆိတ္ကိုရရွိမ ွာျဖစ္ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္သုံးခုကိုစဥ္းစားရင္ အေျဖမေျပာင္းပဲဒီအတိုင္းဆက္ လက္ဆြဲကိုင္ထားရင္
ဆုလာဘ္အျဖစ္ကားကိုရရွိႏိုင္ ေခ်ဟာ သုံးပံုပံုရင္တပံုရွိေနျပီး
ရာခိုင္ႏွုန္းအရ ၃၃ရာခိုင္ႏွုန္းသာရွိပါတယ္။
အေျဖေျပာင္းျပီးပထမမူလေရြးထ ားတဲ့တံခါးအစားက်န္ေနတဲ႔တံခ ါးကိုေျပာင္းမယ္ဆိုပါစို႔
ျဖစ္စဥ္ (၁)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက ္ပထမတံခါးေနာက္မွာရွိေနပါတယ ္။သင္ဟာပထမတံခါးကိုေရြးခ်ယ္ ထားပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူကဒုတိ ယတံခါးခ်ပ္
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။အဲဒီေ နာက္မွာဆိတ္ရွိေနပါတယ္။သင္က အေျဖေျပာင္းျပီး
တတိယတံခါးကိုေရြးခ်ယ္လိုက္ပ ါတယ္။သင္ဆိတ္ကိုရပါတယ္။ဘာလိ ု႕လဲဆိုေတာ႕ပထမတံခါးေနာက္မွ ာကားရွိေနလို႕ျဖစ္ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္ (၂)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက ္ဒုတိယတံခါးေနာက္မွာရွိေနပါ တယ္။သင္ဟာပထမတံခါးကိုေရြးခ် ယ္ထားပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူကတတ ိယတံခါးခ်ပ္
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။တတိယတ ံခါးေနာက္မွာဆိတ္ရွိေနပါတယ္ ။
သင္ဟာဒုတိယတံခါးကိုေျပာင္းျ ပီးေရြးခ်ယ္ခဲ႔ရင္သင္ႏိုင္သ ြားပါတယ္။သင္ကားကိုရရွိမွာျ ဖစ္ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္ (၃)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက ္တတိယတံခါးေနာက္မွာရွိေနပါတ ယ္။သင္ဟာပထမတံခါးကိုေရြးခ်ယ ္ထားပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူကဒုတ ိယတံခါးခ်ပ္
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။ဒုတိယ တံခါးေနာက္မွာဆိတ္ရွိေနပါတယ ္။သင္ဟာတတိယတံခါးကိုပဲေျပာင ္းေရြးခ်ယ္ခဲ႔ရင္သင္ႏိုင္မွ ာျဖစ္ပါတယ္။
ကားကိုရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္သုံးခုကိုစဥ္းစားရင္ အေျဖေျပာင္းလိုက္ရင္ဆုလာဘ္အ ျဖစ္ကားကိုရရွိႏိုင္ေခ်ဟာ
သုံးပံုပံုရင္ႏွစ္ပံုရွိေနျ ပီးရာခိုင္ႏွုန္းအရ ၆၆ရာခိုင္ႏွုန္းရွိေနပါတယ္။
ဒီမြန္တီေဟာဂိမ္းကစားရာမွာတ ြက္ခ်က္နည္းနဲ႔စဥ္းစားပံုကိ ုအေျခခံျပီးဘဝမွာ
ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြကိုအေကာင္းဆ ုံးဘယ္လိုျဖစ္ေအာင္ခ်မွတ္မလ ဲဆိုတာကို
စဥ္းစားႏိုင္ေအာင္ဗဟုသုတအျဖ စ္ရွယ္လိုက္ပါတယ္။
OMO
(မွတ္ခ်က္။။ကြၽန္မတို႔ျမန္မ ာႏိုင္ငံေရးဟာ Monty Hall Problem နဲ႔ဆင္တူပါတယ္။ခ်ဲ႕ျပီးစဥ္း စားႏိုင္ဖို႕ျဖစ္ပါတယ္။)
ဂိမ္းကစားပြဲတခုမွာစီစဥ္သူက
တံခါးသုံးခ်ပ္ကိုေပးထားပါတယ
ဆိတ္ႏွစ္ေကာင္ရွိပါတယ္။အဲဒီ
အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ပထမတံခ
က်န္ေနာက္တံခါးႏွစ္ခုအနက္ကဒ
ဆိတ္ရွိေနတဲ႔ေနာက္အေျဖေျပာင
နဂိုအတိုင္းပထမတံခါးကိုပဲေရ
တကယ္ကဒီမြန္တီေဟာျပသနာဟာကိစ
ဆိုရင္ပထမမိမိစဥ္းစားထားတဲ႕
ဒါမွမဟုတ္ထပ္ျပီးရရွိလာတဲ႕သ
ဆိုတာကိုျပန္လည္သုံးသပ္ရာမွ
နဲ႕ျဖစ္ႏိုင္စြမ္းကိုစဥ္းစာ
မူလအေျဖကိုပဲဆက္လက္ေရြးခ်ယ္
အတြက္အင္မတန္႐ိုးစင္းတဲ႕အေျ
ပထမတံခါးကိုပဲေရြးျပီးဒီအေျ
အတြက္အခြင့္အေရးဟာသုံးပံုတပ
ဆုလာဘ္ျဖစ္တဲ႕ကားရွိမေနႏိုင
ဒုတိယတံခါးခ်ပ္ကိုဂိမ္းစီစဥ
ကားရွိေနႏိုင္တာဟာသုံးပံုတပ
ကားရွိမေနႏိုင္တာပဲျဖစ္ပါတယ
သုံးပံုႏွစ္ပံုျဖစ္ႏိုင္ျပီ
ရွိေနပါတယ္။ဒီေတာ႔မူလလက္ရွိ
ဆိုျပီးဆုံးျဖတ္ၾကပါတယ္။
အေျဖေျပာင္းမယ္လို႔စဥ္းစားသ
မဟုတ္ပဲတံခါးအေပါက္တရာဆိုရင
တံခါးတေပါက္မွာကားရွိေနပါတယ
တယ္ဆိုပါစို႕၊ဖြင့္တဲ႔တံခါး
ထပ္ေမးပါတယ္။နဂိုအေျဖအတိုင္
သလားေမးပါတယ္။
သင္ဘယ္လိုစဥ္းစားမလဲ? နဂိုအေျဖအတိုင္းေရြးထားတဲ႔တ
ဆုတ္ကိုင္ထားမလား?
ဒါမွမဟုတ္စဥ္းစားရင္တရာပံုရ
မိမိေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ႔တံခါးေ
အကယ္၍မိမိေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ႔တ
တဲ႕ေနာက္ဆုံးက်န္တံခါးေပါက္
သင့္ကိုကူညီျပီးတံခါးတခ်ပ္ခ
၉၉ရာခိုင္ႏွုန္းရွိေနပါတယ္။
ႏိုင္ေအာင္ဘယ္လိုလုပ္မလဲဆက္
ဒီအတိုင္းပထမမူလအေျဖကိုဆက္လ
ျဖစ္စဥ္ (၁)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။အဲဒီေ
ဆက္လက္ဆြဲကိုင္ထားပါတယ္။သင္
ပထမတံခါးေနာက္မွာကားရွိေနလိ
ျဖစ္စဥ္ (၂)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။တတိယတ
သင္ဟာပထမတံခါးကိုပဲဆက္လက္ေရ
ျဖစ္စဥ္ (၃)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။ဒုတိယ
ျဖစ္စဥ္သုံးခုကိုစဥ္းစားရင္
ဆုလာဘ္အျဖစ္ကားကိုရရွိႏိုင္
ရာခိုင္ႏွုန္းအရ ၃၃ရာခိုင္ႏွုန္းသာရွိပါတယ္။
အေျဖေျပာင္းျပီးပထမမူလေရြးထ
ျဖစ္စဥ္ (၁)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။အဲဒီေ
တတိယတံခါးကိုေရြးခ်ယ္လိုက္ပ
ျဖစ္စဥ္ (၂)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။တတိယတ
သင္ဟာဒုတိယတံခါးကိုေျပာင္းျ
ျဖစ္စဥ္ (၃)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။ဒုတိယ
ကားကိုရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္သုံးခုကိုစဥ္းစားရင္
သုံးပံုပံုရင္ႏွစ္ပံုရွိေနျ
ဒီမြန္တီေဟာဂိမ္းကစားရာမွာတ
ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြကိုအေကာင္းဆ
စဥ္းစားႏိုင္ေအာင္ဗဟုသုတအျဖ
OMO
(မွတ္ခ်က္။။ကြၽန္မတို႔ျမန္မ
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။