Monty Hall Problem မြန္တီေဟာ ျပသနာႏွင့္ကြၽန္မတို့ႏိုင္ငံ
ဂိမ္းကစားပြဲတခုမွာစီစဥ္သူကျပိဳင္ပြဲဝင္သူေတြကိုဆုျဖစ္တဲ႕ကားကိုရရွိႏိုင္ဖို႕
တံခါးသုံးခ်ပ္ကိုေပးထားပါတယ္။ျပိဳင္ပြဲဝင္သူေတြကိုတံခါးသုံးခ်ပ္ျပထားျပီးဘယ္တခါးေပါက္ေရြးမလဲေပါ႕။မွန္ကန္တဲ႕တံခါးေပါက္ေရြးရင္ေတာ႕ဆုလဘ္ျဖစ္တဲ့ကားရွိေနျပီးေနာက္တံခါးႏွစ္ခုမွာေတာ႕
ဆိတ္ႏွစ္ေကာင္ရွိပါတယ္။အဲဒီျပသနာကိုေျဖရွင္းဖို႔စဥ္းစားၾကတာမွာေရြးခ်ယ္သူေတြ
အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ပထမတံခါးကိုပဲေရြးခ်ယ္သူေတြရွိျပီးဂိမ္းစီစဥ္သူက
က်န္ေနာက္တံခါးႏွစ္ခုအနက္ကဒုတိယတံခါးတခ်ပ္ကိုဖြင့္ျပျပီးဖြင့္ျပတဲ႔တံခါးေနာက္မွာ
ဆိတ္ရွိေနတဲ႔ေနာက္အေျဖေျပာင္းေရြးသူေတြလဲရွိေနပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူကႃပိဳင္ပြဲဝင္သူေတြကို
နဂိုအတိုင္းပထမတံခါးကိုပဲေရြးမလား၊ဒါမွမဟုတ္အေျဖေျပာင္းေရြးမလားေမးပါတယ္။တခ်ိဳ႕ကဒီျပသနာကိုစဥ္းစားရာမွာနဂိုအတိုင္းပဲပထမတံခါးကိုပဲေရြးမယ္လို႕စဥ္းစားၾကပါတယ္။တခ်ိဳ႕ကသခ်ာၤနည္းအရျဖစ္ႏိုင္ေခ်အနည္းအမ်ားကိုအေျခခံစဥ္းစားျပီးေျပာင္းမယ္လို႕ဆုံးျဖတ္ပါတယ္။
တကယ္ကဒီမြန္တီေဟာျပသနာဟာကိစၥတခုအေပၚမွာဆုံးျဖတ္ခ်က္တခုကိုလုပ္မယ္
ဆိုရင္ပထမမိမိစဥ္းစားထားတဲ႕လုပ္ပံုကိုင္ပံု၊စဥ္းစားနည္းကိုဆက္လက္ဆုတ္ကိုင္ထားမလား
ဒါမွမဟုတ္ထပ္ျပီးရရွိလာတဲ႕သတင္းအခ်က္အလက္အေပၚမွာဘယ္လိုဆက္လုပ္သြားမလဲ၊နည္းလမ္းေျပာင္းမလား၊အေကာင္းဆုံးရလဒ္၊ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ဘယ္ေလာက္ရွိမရွိ
ဆိုတာကိုျပန္လည္သုံးသပ္ရာမွာအသုံးဝင္ပါတယ္။အဲဒီမွာအဓိကမွန္ကန္တဲ႕ေရြးခ်ယ္မႉ
နဲ႕ျဖစ္ႏိုင္စြမ္းကိုစဥ္းစားတာပါ။ဘဝမွာအေရးၾကီးတဲ႕အခက္အခဲေတြပဲျဖစ္ျဖစ္၊ျပသနာတခုအေပၚပဲျဖစ္ျဖစ္မိမိလုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္တဲ႕နည္းလမ္းအေျဖရွာရာမွာ
မူလအေျဖကိုပဲဆက္လက္ေရြးခ်ယ္မလား၊အေျဖေျပာင္းမလားဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ဖို႕
အတြက္အင္မတန္႐ိုးစင္းတဲ႕အေျဖရွာနည္းေလးျဖစ္ပါတယ္။
ပထမတံခါးကိုပဲေရြးျပီးဒီအေျဖကိုပဲဆက္လက္ဆုတ္ကိုင္ထားရင္ဆုလာဘ္ရရွိဖို႔
အတြက္အခြင့္အေရးဟာသုံးပံုတပံုပဲရွိျပီးသုံးပံုႏွစ္ပံုဟာပထမတံခါးေနာက္မွာ
ဆုလာဘ္ျဖစ္တဲ႕ကားရွိမေနႏိုင္တာျဖစ္ပါတယ္။
ဒုတိယတံခါးခ်ပ္ကိုဂိမ္းစီစဥ္သူကဖြင့္ျပျပီးေနာက္မွာပထမတခါးေနာက္မွာ
ကားရွိေနႏိုင္တာဟာသုံးပံုတပံုပဲျဖစ္ေနျပီး၊သုံးပံုႏွစ္ပံုဟာပထမတံခါးေနာက္မွာ
ကားရွိမေနႏိုင္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။ပထမတံခါးေနာက္မွာကားမရွိႏိုင္တာဟာ
သုံးပံုႏွစ္ပံုျဖစ္ႏိုင္ျပီးတတိယတံခါးေနာက္မွာကားရွိေနႏိုင္တာဟာလဲသုံးပံုႏွစ္ပံုျဖစ္ႏိုင္ေခ်
ရွိေနပါတယ္။ဒီေတာ႔မူလလက္ရွိအေျဖကိုပဲဆက္လက္ဆုတ္ကိုင္သြားမယ္
ဆိုျပီးဆုံးျဖတ္ၾကပါတယ္။
အေျဖေျပာင္းမယ္လို႔စဥ္းစားသူေတြကေတာ႔ဒီလိုသုံးသပ္ပါတယ္။အကယ္၍တံခါးဟာသုံးေပါက္
မဟုတ္ပဲတံခါးအေပါက္တရာဆိုရင္ေကာဆိုျပီးျဖစ္ပါတယ္။တံခါး၉၉ေပါက္မွာဆိတ္ရွိေနျပီး
တံခါးတေပါက္မွာကားရွိေနပါတယ္။ဥပမာမိမိဟာတံခါးနံပတ္ ၂၃ကိုေရြးခ်ယ္လိုက္တယ္ဆိုပါစို႕၊ဂိမ္းစီစဥ္သူဟာအဲအခ်ိန္မွာတံခါးတေပါက္ကိုမဖြင့္ပဲခ်န္ထားျပီးက်န္တံခါးေပါက္ေတြဖြင့္လိုက္
တယ္ဆိုပါစို႕၊ဖြင့္တဲ႔တံခါးေတြေနာက္မွာဆိတ္ေတြၾကီးပဲရွိေနပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူဟာ
ထပ္ေမးပါတယ္။နဂိုအေျဖအတိုင္းပဲလားဒါမွမဟုတ္အေျဖေျပာင္းခ်င္
သလားေမးပါတယ္။
သင္ဘယ္လိုစဥ္းစားမလဲ? နဂိုအေျဖအတိုင္းေရြးထားတဲ႔တံခါးေနာက္မွာကားရွိေနႏိုင္မို႔ဒီအတိုင္းအေျဖကို
ဆုတ္ကိုင္ထားမလား?
ဒါမွမဟုတ္စဥ္းစားရင္တရာပံုရင္တစ္ပံုသာျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိျပီး၉၉ရာခိုင္ႏွုန္းဟာ
မိမိေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ႔တံခါးေနာက္မွာကားရွိမေနႏိုင္တာမ်ိဳးျဖစ္ေနသလား?
အကယ္၍မိမိေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ႔တံခါးေနာက္မွာကားရွိမေနရင္ဂိမ္းစီစဥ္သူခ်န္ထား
တဲ႕ေနာက္ဆုံးက်န္တံခါးေပါက္ေနာက္မွာကားရွိေနမွာျဖစ္ပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူဟာ
သင့္ကိုကူညီျပီးတံခါးတခ်ပ္ခ်န္ထားျပီးအေျဖေျပာင္းမလားေမးပါတယ္။၉၉ရာခိုင္ႏွုန္းဟာက်န္ရွိေနတဲ႔တံခါးေနာက္မွာကားရွိေနႏိုင္ပါတယ္။အကယ္၍သင္အေျဖေျပာင္းခဲ႕မယ္ဆိုရင္ကားကိုဆုလာဘ္အျဖစ္ရႏိႈင္ႏွုန္း
၉၉ရာခိုင္ႏွုန္းရွိေနပါတယ္။
ႏိုင္ေအာင္ဘယ္လိုလုပ္မလဲဆက္ျပီးစဥ္းစားၾကည္႔ရင္
ဒီအတိုင္းပထမမူလအေျဖကိုဆက္လက္ဆုတ္ကိုင္ထားမယ္ဆိုတဲ႕နည္းနဲ႕ေတြးၾကည့္ၾကပါစို႕၊
ျဖစ္စဥ္ (၁)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက္ပထမတံခါးေနာက္မွာရွိေနပါတယ္။သင္ဟာပထမတံခါးကိုေရြးခ်ယ္ထားပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူကဒုတိယတံခါးခ်ပ္
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။အဲဒီေနာက္မွာဆိတ္ရွိေနပါတယ္။သင္ကအေျဖမေျပာင္းပဲပထမတံခါးကို
ဆက္လက္ဆြဲကိုင္ထားပါတယ္။သင္ႏိုင္သြားပါတယ္၊ဘာလို႕လဲဆိုေတာ႕
ပထမတံခါးေနာက္မွာကားရွိေနလို႕ျဖစ္ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္ (၂)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက္ဒုတိယတံခါးေနာက္မွာရွိေနပါတယ္။သင္ဟာပထမတံခါးကိုေရြးခ်ယ္ထားပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူကတတိယတံခါးခ်ပ္
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။တတိယတံခါးေနာက္မွာဆိတ္ရွိေနပါတယ္။
သင္ဟာပထမတံခါးကိုပဲဆက္လက္ေရြးခ်ယ္ခဲ႔ရင္ဆိတ္ကိုရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္ (၃)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက္တတိယတံခါးေနာက္မွာရွိေနပါတယ္။သင္ဟာပထမတံခါးကိုေရြးခ်ယ္ထားပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူကဒုတိယတံခါးခ်ပ္
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။ဒုတိယတံခါးေနာက္မွာဆိတ္ရွိေနပါတယ္။သင္ဟာပထမတံခါးကိုပဲဆက္လက္ေရြးခ်ယ္ခဲ႔ရင္ဆိတ္ကိုရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္သုံးခုကိုစဥ္းစားရင္အေျဖမေျပာင္းပဲဒီအတိုင္းဆက္လက္ဆြဲကိုင္ထားရင္
ဆုလာဘ္အျဖစ္ကားကိုရရွိႏိုင္ေခ်ဟာ သုံးပံုပံုရင္တပံုရွိေနျပီး
ရာခိုင္ႏွုန္းအရ ၃၃ရာခိုင္ႏွုန္းသာရွိပါတယ္။
အေျဖေျပာင္းျပီးပထမမူလေရြးထားတဲ့တံခါးအစားက်န္ေနတဲ႔တံခါးကိုေျပာင္းမယ္ဆိုပါစို႔
ျဖစ္စဥ္ (၁)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက္ပထမတံခါးေနာက္မွာရွိေနပါတယ္။သင္ဟာပထမတံခါးကိုေရြးခ်ယ္ထားပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူကဒုတိယတံခါးခ်ပ္
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။အဲဒီေနာက္မွာဆိတ္ရွိေနပါတယ္။သင္ကအေျဖေျပာင္းျပီး
တတိယတံခါးကိုေရြးခ်ယ္လိုက္ပါတယ္။သင္ဆိတ္ကိုရပါတယ္။ဘာလို႕လဲဆိုေတာ႕ပထမတံခါးေနာက္မွာကားရွိေနလို႕ျဖစ္ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္ (၂)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက္ဒုတိယတံခါးေနာက္မွာရွိေနပါတယ္။သင္ဟာပထမတံခါးကိုေရြးခ်ယ္ထားပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူကတတိယတံခါးခ်ပ္
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။တတိယတံခါးေနာက္မွာဆိတ္ရွိေနပါတယ္။
သင္ဟာဒုတိယတံခါးကိုေျပာင္းျပီးေရြးခ်ယ္ခဲ႔ရင္သင္ႏိုင္သြားပါတယ္။သင္ကားကိုရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္ (၃)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက္တတိယတံခါးေနာက္မွာရွိေနပါတယ္။သင္ဟာပထမတံခါးကိုေရြးခ်ယ္ထားပါတယ္။ဂိမ္းစီစဥ္သူကဒုတိယတံခါးခ်ပ္
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။ဒုတိယတံခါးေနာက္မွာဆိတ္ရွိေနပါတယ္။သင္ဟာတတိယတံခါးကိုပဲေျပာင္းေရြးခ်ယ္ခဲ႔ရင္သင္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ကားကိုရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္သုံးခုကိုစဥ္းစားရင္အေျဖေျပာင္းလိုက္ရင္ဆုလာဘ္အျဖစ္ကားကိုရရွိႏိုင္ေခ်ဟာ
သုံးပံုပံုရင္ႏွစ္ပံုရွိေနျပီးရာခိုင္ႏွုန္းအရ ၆၆ရာခိုင္ႏွုန္းရွိေနပါတယ္။
ဒီမြန္တီေဟာဂိမ္းကစားရာမွာတြက္ခ်က္နည္းနဲ႔စဥ္းစားပံုကိုအေျခခံျပီးဘဝမွာ
ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြကိုအေကာင္းဆုံးဘယ္လိုျဖစ္ေအာင္ခ်မွတ္မလဲဆိုတာကို
စဥ္းစားႏိုင္ေအာင္ဗဟုသုတအျဖစ္ရွယ္လိုက္ပါတယ္။
OMO
(မွတ္ခ်က္။။ကြၽန္မတို႔ျမန္မာႏိုင္ငံေရးဟာ Monty Hall Problem နဲ႔ဆင္တူပါတယ္။ခ်ဲ႕ျပီးစဥ္းစားႏိုင္ဖို႕ျဖစ္ပါတယ္။)
ဂိမ္းကစားပြဲတခုမွာစီစဥ္သူက
တံခါးသုံးခ်ပ္ကိုေပးထားပါတယ
ဆိတ္ႏွစ္ေကာင္ရွိပါတယ္။အဲဒီ
အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ပထမတံခ
က်န္ေနာက္တံခါးႏွစ္ခုအနက္ကဒ
ဆိတ္ရွိေနတဲ႔ေနာက္အေျဖေျပာင
နဂိုအတိုင္းပထမတံခါးကိုပဲေရ
တကယ္ကဒီမြန္တီေဟာျပသနာဟာကိစ
ဆိုရင္ပထမမိမိစဥ္းစားထားတဲ႕
ဒါမွမဟုတ္ထပ္ျပီးရရွိလာတဲ႕သ
ဆိုတာကိုျပန္လည္သုံးသပ္ရာမွ
နဲ႕ျဖစ္ႏိုင္စြမ္းကိုစဥ္းစာ
မူလအေျဖကိုပဲဆက္လက္ေရြးခ်ယ္
အတြက္အင္မတန္႐ိုးစင္းတဲ႕အေျ
ပထမတံခါးကိုပဲေရြးျပီးဒီအေျ
အတြက္အခြင့္အေရးဟာသုံးပံုတပ
ဆုလာဘ္ျဖစ္တဲ႕ကားရွိမေနႏိုင
ဒုတိယတံခါးခ်ပ္ကိုဂိမ္းစီစဥ
ကားရွိေနႏိုင္တာဟာသုံးပံုတပ
ကားရွိမေနႏိုင္တာပဲျဖစ္ပါတယ
သုံးပံုႏွစ္ပံုျဖစ္ႏိုင္ျပီ
ရွိေနပါတယ္။ဒီေတာ႔မူလလက္ရွိ
ဆိုျပီးဆုံးျဖတ္ၾကပါတယ္။
အေျဖေျပာင္းမယ္လို႔စဥ္းစားသ
မဟုတ္ပဲတံခါးအေပါက္တရာဆိုရင
တံခါးတေပါက္မွာကားရွိေနပါတယ
တယ္ဆိုပါစို႕၊ဖြင့္တဲ႔တံခါး
ထပ္ေမးပါတယ္။နဂိုအေျဖအတိုင္
သလားေမးပါတယ္။
သင္ဘယ္လိုစဥ္းစားမလဲ? နဂိုအေျဖအတိုင္းေရြးထားတဲ႔တ
ဆုတ္ကိုင္ထားမလား?
ဒါမွမဟုတ္စဥ္းစားရင္တရာပံုရ
မိမိေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ႔တံခါးေ
အကယ္၍မိမိေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ႔တ
တဲ႕ေနာက္ဆုံးက်န္တံခါးေပါက္
သင့္ကိုကူညီျပီးတံခါးတခ်ပ္ခ
၉၉ရာခိုင္ႏွုန္းရွိေနပါတယ္။
ႏိုင္ေအာင္ဘယ္လိုလုပ္မလဲဆက္
ဒီအတိုင္းပထမမူလအေျဖကိုဆက္လ
ျဖစ္စဥ္ (၁)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။အဲဒီေ
ဆက္လက္ဆြဲကိုင္ထားပါတယ္။သင္
ပထမတံခါးေနာက္မွာကားရွိေနလိ
ျဖစ္စဥ္ (၂)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။တတိယတ
သင္ဟာပထမတံခါးကိုပဲဆက္လက္ေရ
ျဖစ္စဥ္ (၃)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။ဒုတိယ
ျဖစ္စဥ္သုံးခုကိုစဥ္းစားရင္
ဆုလာဘ္အျဖစ္ကားကိုရရွိႏိုင္
ရာခိုင္ႏွုန္းအရ ၃၃ရာခိုင္ႏွုန္းသာရွိပါတယ္။
အေျဖေျပာင္းျပီးပထမမူလေရြးထ
ျဖစ္စဥ္ (၁)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။အဲဒီေ
တတိယတံခါးကိုေရြးခ်ယ္လိုက္ပ
ျဖစ္စဥ္ (၂)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။တတိယတ
သင္ဟာဒုတိယတံခါးကိုေျပာင္းျ
ျဖစ္စဥ္ (၃)
ဥပမာကားဟာတံခါးသုံးေပါက္အနက
ကိုဖြင့္ျပလိုက္ပါတယ္။ဒုတိယ
ကားကိုရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျဖစ္စဥ္သုံးခုကိုစဥ္းစားရင္
သုံးပံုပံုရင္ႏွစ္ပံုရွိေနျ
ဒီမြန္တီေဟာဂိမ္းကစားရာမွာတ
ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြကိုအေကာင္းဆ
စဥ္းစားႏိုင္ေအာင္ဗဟုသုတအျဖ
OMO
(မွတ္ခ်က္။။ကြၽန္မတို႔ျမန္မ
No comments:
Post a Comment
မိတ္ေဆြ...အခ်ိန္ေလးရရင္ blogg မွာစာလာဖတ္ပါေနာ္
ဗဟုသုတ ရနိုင္တယ္။