သမၼတနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ အားျပိဳင္မွုမွသည္ ျပည္ခိုင္ျဖိဳးပာတီအကြဲအျပဲ

Ko Nyo

 

ေရြးေကာက္ပြဲနီးလာသည္ႏွင့္အမွ် သမတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ လႊတ္နာယက သူရဦးေရႊမန္းအၾကား အားျပိဳင္မႈသည္ကား ၾကီးထြားသထက္ ၾကီးထြားလာေနျပီျဖစ္သည္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအတြက္ ထင္ရွားေသာ အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္ေသာ အလွည့္အေျပာင္းတစ္ခုေပၚထြက္လာမည့္ အလားအလာျဖစ္သလို ဘယ္နည္းနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ဆိုသည့္စိတ္ဓါတ္မ်ား၀င္လာျပီး အစြမ္းကုန္ညစ္ပတ္လွ်င္ကား တပ္မေတာ္ကိုအသံုးခ်၍ (တပ္မေတာ္ကလည္း အသံုးခ်ခံခဲ့လွ်င္) တုိင္းျပည္အတြက္ ရလာဒ္ဆိုးထြက္ေပၚလာႏိုင္ျပီး ႏိုင္ငံေရးအၾကပ္အတည္းၾကီးဆီသို႔လည္း ေရာက္သြားႏိုင္ျပန္သည္။

ယခုပင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေဟာင္းျဖစ္သူ ဦးေရႊမန္းကို တပ္မေတာ္ႏွင့္ နုိင္ငံေတာ္ကိုသစၥာေဖာက္သည္ဟုဆိုကာ သူ၏မဲဆႏၵရွင္တပ္မေတာ္သားအခ်ုိ႔က ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ရုပ္သိမ္းဖို႔ ေကာ္မရွင္ကို ေတာင္းဆုိထားသည္။

စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးသန္းေရႊ၏ စီမံခံခြဲမႈအားနည္းခ်က္ႏွင့္ဆက္စပ္ျပီး သေႏၶတည္ခဲ့ေသာ ပုဂၢိဳလ္ေရး ျပိဳင္ဆိုင္မႈသည္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလြန္ကာလတြင္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၏ အေထာက္အပံ့ေပးမႈျဖင့္ ဥပေဒျပဳမ႑ိဳင္ႏွင့္ ပါတီကိုကိုင္ခြင့္ရကာ ဦးေရႊမန္းကို အသာရသြားေစခဲ့သည္။
(ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးသန္းေရႊ၏ ေနရာခ်ထားမႈဆုိင္ရာ အမွားမ်ဳိး ဦးဆန္းဆင့္ျဖစ္ရပ္တြင္လည္း ေတြ႔ျမင္ႏိုင္သည္။)

၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကိုအသံုးခ်မႈ

စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလ စနစ္ကေမြးထုတ္ေပးလိုက္ေသာ (၀ါ) က်ဴးလြန္မိရက္သားျဖစ္သြားခဲ့ေသာ ခရိုနီ၀ါဒ၊ လြန္ကဲလွေသာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈစသည္တုိ႔ေၾကာင့္ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္အေရးမယူႏိုင္ေရးအတြက္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ဒိုင္းသဖြယ္အသံုးျပဳကာႏိုင္ရန္ အာရံုစိုက္စီမံခဲ့ေသာ္လည္း မ႑ိဳင္မ်ားအၾကား (သို႔မဟုတ္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားအၾကား) ထိန္းညွိရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ထ့ဲသြင္းထားခဲ့ေသာ သမတႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီးမ်ားသည္ ႏိုင္ငံေရးပါတီတာ၀န္မ်ားမွ အနားယူရမည္ဟုဆုိသည့္အခ်က္က အာဏာရပါတီတြင္း ၾသဇာတည္ေဆာက္ရန္ႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားအသာစီးရမႈ၊ အထူးသျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ ျပင္ဆင္ရန္ ဦးေရႊမန္းကို အသာရသြားေစသည္။

အခုေတာ့ သမတဦးသိန္းစိန္အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ရန္ မဲဆႏၵနယ္ပင္ မဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေသးဘဲ ျဖစ္ေနဟန္တူသည္။ ဦးေရႊမန္းက ျဖဴူးျမိဳ႔နယ္မွ၀င္ျပိဳင္ရန္ အသင့္ျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ သမတမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္၊ မ၀င္ကိုပင္ မေၾကညာရဲေသးပဲ ျဖစ္ေနသည္။ ဖြံ႔ျဖိဳးေရးဆုိင္ရာ ရန္ပံုေငြေတြအသံုးျပဳမႈႏွင့္ ဆက္စပ္မႈေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။
သမတတစ္ဦးထဲပင္မဟုတ္၊ သမတအားကိုးရေသာ ၀န္ၾကီးမ်ားအတြက္ပင္ မဲဆႏၵနယ္အခက္အခဲျဖစ္ေနေပလိမ့္မည္။ ကယားျပည္နယ္မွာ အပိုင္ရမည့္ မဲဆႏၵနယ္မ်ားကို ပါတီက ပိတ္ပင္ျခင္းခံလိုက္ရတာ ဥပမာျဖစ္ပါတယ္။

မဟာမိတ္ဖြဲ႔မႈမ်ား

အရပ္၀တ္လဲ အစိုးရဖြဲ႔စည္းစကာလ မရွိဘူးေသာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာ၏ၾကိဳဆိုမႈႏွင့္အတူ ျပည္တြင္းတြင္ပါ နာမည္ေကာင္းထြက္လာေနခ်ိန္ ဦးသိန္းစိန္မွာ ကာလံုအစည္းအေ၀းမ်ားကို ခပ္ၾကဲၾကဲသာ ေခၚဖို႔လိုေသာ အေျခအေနျဖစ္သည္။ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး အလ်င္အျမန္လက္မွတ္ထိုးႏိုင္ေရး အာရံုစိုက္ထားျခင္းေၾကာင့္လည္း တပ္ႏွင့္အျမင္ကြာခဲ့ရသည္။ ဦးေရႊမန္းႏွင့္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဗ်ဴဟာေျမာက္ မဟာမိတ္ဖြဲ႔လိုက္သည့္အခါ အေစာပိုင္းက တပ္မေတာ္ႏွင့္ ခပ္ခြာခြာေနျပခဲ့ေသာ ဦးသိန္းစိန္မွာ သီးျခားအာဏာၾကီးၾကီးမားမားရွိေသာ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗို္လ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး မင္းေအာင္လိႈင္ႏွင့္ နီးနီးကပ္ကပ္ျဖစ္သြားသည္။ ကန္႔လန္႔ကာေနာက္ကြယ္တြင္မက လႊတ္ေတာ္အတြင္း ေဆြးေႏြးမႈမ်ား၊ မဲခဲြဆံုးျဖတ္မႈမ်ားတြင္ပင္ ျမင္သာႏိုင္ေသာ ဘက္ကြဲမႈျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္။ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးတြင္ကား ဘြင္းဘြင္းၾကီးေပၚသြားခဲ့ေတာ့သည္။

ဆိုးေမြ

ႏိုင္ငံျခားေရးဘက္တြင္ အထူးသျဖင့္ တရုတ္ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးတြင္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလအေမြဆိုးျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ စီမံကိန္းမ်ားက သမတအတြက္ အႏႈတ္ျပခဲ့သည္။ ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္း၊ လက္ပံေတာင္းအေရးမွသည္ ကိုးကန္႔တုိက္ပြဲမ်ားအထိ အက်ဳံး၀င္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လက္ေတြ႔ႏိုင္ငံေရးဘက္ကူးေျပာင္းရာတြင္ ရလာဒ္ေကာင္းမ်ား ေပၚထြက္လာေသာ နယ္ပယ္တြင္ တရုတ္ႏွင့္ ဆက္ဆံေရးလည္း ပါ၀င္သည္။ စစ္အစိုးရ၏အဆိုပါ ဆိုးေမြမ်ားႏွင့္ဆက္စပ္၍ပင္ ျပည္တြင္းမွာပါ အစပိုင္းတက္ခဲ့ေသာ သမတ၏ နာမည္သည္လည္း ထိုးစိုက္က်သြားရျပန္သည္။ အက်ဳိးဆက္မွာ အစိုးရအဖြဲ႔သည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကိုပါ ေရွ႔မဆက္ေတာ့ဘဲ ထားလိုက္ေသာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အမွားခ်မွတ္ျခင္းျဖစ္သည္။

အာဏာရပါတီဘက္မွ ျပင္ဆင္မႈ

ဦးသိန္းစိန္ဘက္ကလည္း ျပိဳင္ဆိုင္မႈအတြက္ အတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ ျပင္ဆင္ထားခဲ့ဟန္တူသည္။ သမတ၏လမ္းညႊန္ခ်က္ျဖင့္ ထူေထာင္ေသာ ႏိုင္ငံေရးသင္တန္းေက်ာင္းကသင္တန္းသားမ်ားက ထူေထာင္ေသာ အမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရးပါတီ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကို အင္ႏွင့္အားႏွင့္ ၀င္ျပိဳင္မွာျဖစ္သည္။

ထို႔အျပင္ အာဏာရပါတီဘက္မွ အကူႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ အင္အားစုမ်ားဟုယံုၾကည္ရသည့္ မထင္မရွားႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဦးေက်ာ္စြာစိုး၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာင္သူလယ္သမားဖြ႔ံျဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီရွိသည္။ မဘသ အဖြ႔ဲရွိသည္။ ဦးေနမ်ုိးေ၀အဖြဲ႔ရွိသည္။ တိုင္းရင္းသားေဒသပါတီအခ်ဳ႔ိရွိသည္။ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈဆန္႔က်င္ေရးစီမံကိန္းေအာက္ေပၚထြက္ခဲ့ေသာ အမ်ဳိးသားႏိုင္ငံေရး မဟာမိတ္မ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွခြဲထြက္လာခဲ့ေသာ ဦးေက်ာ္စြာစိုး၏ ပါတီမွာ တစ္ႏိုင္ငံလံုးတြင္ ပါတီ၀င္အင္အားအမ်ားဆံုးဟုဆိုသည္။ ပါတီ၀င္အင္အားႏွင့္ပတ္သက္၍ ခ်ဲ႔ကားေျပာဆုိျခင္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ စာရင္းျပမ်ားျခင္းေသာ္လည္းေကာင္းလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘ႑ာေရးေတာင့္တင္းေသာ အာဏာရပါတီအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ လက္၀ဲလုိင္းေကာ၊ လက္ယာလိုင္းကပါ မဟာမိတ္မ်ားထူေထာင္ရန္ စီမံၾကေပမည္။

သို႔ေသာ္ အလွည့္အေျပာင္းမ်ားျဖစ္လာခဲ့သည္။

ျမန္မာအရပ္သားအစိုးရႏွင့္ ဆက္ဆံေရးေကာင္းျပန္တည္ေဆာက္ထားသည့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ျပည္ခုိင္ျဖိဳး၏ ဗဟိုအတုိင္ပင္ခံႏွင့္ ျပည္သူ႕ လႊတ္ ေတာ္ ဘ႑ာေရး ႏွင့္ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးေအာင္ေသာင္းကို ပိတ္ဆို႔အေရးယူမႈလုပ္တာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး လႊတ္ေတာ္က ရႈတ္ခ်မႈနဲ႔ ျပန္လည္တံု႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ျပည္ခုိင္ျဖိဳး၏ သက္ေတာ္ရွည္အမတ္ၾကီး ဦးေအာင္ေသာင္းမိသားစုဟာ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ ေငြ႕၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားလိုင္း သြယ္တန္းမႈဆိုင္ရာ ပစၥည္း၊ ဘဏ္လုပ္ငန္း၊ ဟိုတယ္ႏွင့္ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းနဲ သစ္လုပ္ငန္းမ်ား ပိုင္ဆို္င္ထားသည္။

ဦးသိန္းစိန္အစိုးရအဖြဲ႔ထဲ ခ်န္လွပ္ထားခံခဲ့ရသလို ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲလုပ္ငန္းစဥ္ကပါကန္႔ခံလိုက္ရတဲ့ ဦးေအာင္ေသာင္းသည္ ဦးေရႊမန္း၏အင္အားစုထဲကို ပါ၀င္သြားျခင္းသည္လည္း အာဏာရပါတီတြင္း အားျပိဳင္မႈခ်ိန္ခြင္လွ်ာကို ေျပာင္းသြားေစသည္။ ဦးေအာင္ေသာင္းလိုပင္ ခ်န္လွပ္ခံခဲ့ရသူမ်ား သဘာ၀က်စြာပင္ ဦးေရႊမန္းဘက္တြင္ ရပ္ေနၾကပါလိမ့္မည္။

သမတဘက္တြင္ေတာ့ အားကိုးရေသာ ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီးမ်ားျဖစ္ၾကသည့္ ဦးစိုးသိန္း၊ ဦးေအာင္မင္း၊ ဦးအုန္းျမင့္၊ ဦးေက်ာ္ဆန္း၊ ဦးျမင့္လိႈင္၊ ဦးရဲထြဋ္တို႔ပါ၀င္သလို ဦးျမင့္ေဆြတို႔လို ျပည္နယ္ႏွင့္တုိင္းေဒသၾကီး၀န္ၾကီးခ်ဳပ္အခ်ဳိ႔လည္း ပါ၀င္သည္။

ျပည္ခုိင္ျဖိဳး ျပိဳကြဲမွာလား

လက္ရွိညႊန္းကိန္းေတြအရ ျပည္ခုိင္ျဖိဳးဟာ ျပိဳကြဲသြားဖို႔ေတာ့ မရွိပါ။ ပါတီတြင္း ဗဟိုေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ေဒသႏၱရေခါင္းေဆာင္အမ်ားစုသည္ သမရိုးက်အတုိင္း ဥကၠဌေနာက္လိုက္ပါျခင္း၊ ဗဟို၏ ညႊန္ၾကားခ်က္ကို လိုက္နာျခင္းသာ လုပ္ပါလိမ့္မည္။ ဦးေဆာင္မႈကိုမေက်နပ္လို႔ႏႈတ္ထြက္မယ္ဆိုဦးေတာ့ တသီးပုဂၢလအေနနဲ႔သာျဖစ္ႏိုင္သည္။ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေရးသည္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအပိုင္းဟူ၍သာ လက္ခံထားၾကျပီး ပုန္ကန္ထြက္ေလာက္သည့္ အေနအထားလည္းမရွိေပ။
သို႔ေသာ္ ျပည္ခုိင္ျဖိဳးအင္အားျပံဳးဖို႔ရာမွာ အတိုက္အခံပါတီေၾကာင့္မဟုတ္၊ မိတ္ဘက္ပါတီမ်ား၏ အႏၱရာယ္ေၾကာင့့္ျဖစ္သည္။ လူသစ္မ်ား ပါတီသစ္သို႔၀င္ေရာက္ျခင္းထက္ ပါတီကူးေျပာင္းမႈသာ ပိုျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ျဖစ္ႏိုင္ေျခမွာလည္း ဦးသိန္းစိန္ကိုယ္တိုင္ ပါတီေျပာင္းမွာလားဆုိသည့္အေပၚ မူတည္ေနျပန္သည္။

သမတအတြက္ အျခားနည္းလမ္းမ်ားႏွင့္ အေထာက္အပံ့ဆုိင္ရာ

တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္အစုအဖြဲ႔မွပင္ ဒုသမတေရြးခ်ယ္ခြင့္ရွိသျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ ေရြးခ်ယ္ခံမဟုတ္ေသာ္လည္း သမတျဖစ္ခြင့္ရွိသည္မွာ ခဲခဲယဥ္းယဥ္းစဥ္းစားစရာမဟုတ္ပါ။ သို႔ေသာ္ ထိုကဲ့သို႔ ေရြးခ်ယ္ခံမဟုတ္ေသာနည္းျဖင့္ သမတျဖစ္လာသူမွာ ေထာက္ခံသူအင္အားစုအေျခမရွိသျဖင့္ (အထူးသျဖင့္ အရပ္ဘက္ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းထဲတြင္) စိန္ေခၚမႈၾကီးမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရမွာျဖစ္ျပီး အစိုးရသက္တမ္းျပည့္မီေအာင္ ေနႏိုင္သြားဖို႔မရွိသေလာက္ျဖစ္သည္။ ပါတီအသစ္ကိုကူးေျပာင္းရမွာလည္း သိကၡာပိုင္းဆိုင္ရာထိခုိက္မႈ၊ အုပ္စုေဟာင္းကို စြန္႔ခြာ၍ မတူေသာအုပ္စုသစ္ဖြဲ႔ရမႈမ်ားလုပ္ရမွာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေရြးခ်ယ္ရန္ မလြယ္ေသာ အေနအထားျဖစ္သည္။ သတိျပဳရန္မွာ သမတ၏လက္ရွိအၾကံေပးမ်ားႏွင့္ အၾကံေပးေဟာင္းမ်ား၏ ဆက္ဆံေရးျဖစ္သည္။

ဗို္လ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးမင္းေအာင္လိႈင္၏ ဘီဘီစီႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္းအရ တပ္အေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲရလာဒ္ကို လက္ခံမည္ဟု အာမခံထားခ်က္ရွိေပသည္။ တပ္အေနျဖင့္ ႏွစ္ဘက္အၾကားမညွပ္ေအာင္ ဂရုစိုက္သြားမည္ဟန္ရွိသည္။ အကယ္၍ တပ္ကမေနတတ္လွ်င္ေတာ့ နိုင္ငံေရးအၾကပ္အတည္ၾကီးကို လက္ကမ္းေခၚသလိုျဖစ္ေနပါလိမ့္မည္။

စိန္၀င္း။